نوزیستی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
DbBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: فزودن پارامترهای مناسب به الگو:تاریخ زمین‌شناختی برای نمایش زیرگروه مرتبط
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ←‏top: اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۲:
دوران '''نوزیستی''' یا '''سِنوزوئیک''' یکی از دوران‌های تاریخ زیستی زمین است. این دوران تاریخ زمین را از پایان [[کرتاسه]] تا زمان حاضر در بر می‌گیرد و حدوداً ۶۶٫۵ میلیون سال طول کشیده‌است. دوران نوزیستی تقریباً کمی بیشتر از یک‌سوم دوران دوم و حدود یک‌ششم دوران اول است و کوتاهترین دوران زمین‌شناسی نامیده می‌شود.
 
در طول دوران نوزیستی فعالیت [[کوهزایی]] آلپی به حداکثر خود رسیده‌است به‌طوری‌که ۳/۲ آن در این دوران روی داده‌است. دوران نوزیستی به دو دوره [[ترشیاری]] و [[کواترنری]] تقسیم می‌شود. دوره کواترنری از حدود ۲ میلیون سال قبل آغاز شده و اکنون نیز ادامه دارد. فعالیت زمین‌ساختی در این دوران افزایش یافته که نتیجه آن بوجودبه وجود آمدن رشته‌کوه‌هایی مثل [[هیمالیا]]، [[البرز]]، [[زاگرس]]، [[آند (رشته‌کوه)|آند]] و [[آلپ]] است.
 
انقراض بسیاری از گروه‌های [[دوکمانان|دوکمانی]] ازجمله [[دایناسور]]های بی‌پرواز، [[نزدیک‌سوسمارسانان]] و [[خزندگان بال‌دار]] به پستانداران و پرندگان فرصت داد تا به گونه‌های بسیاری تقسیم شده و جمعیت غالب جانوری در جهان شوند. مهم‌ترین حادثه این دوران، گسترش و تنوع [[پستانداران]] است و به همین علت این دوران را دوره پستانداران نیز می‌گویند. از دلایل عمده ازدیاد آن‌ها می‌توان وجود منابع فراوان و سازش با محیط ذکر کرد. نومولیت‌ها که انواعی از آغازیان و از گروه روزن‌داران بودند؛ از [[سنگواره]]‌های راهنمای مهم اوایل دوران نوزیستی به‌شمار می‌آیند.
 
در دوره کواترنری با ظهور یخبندان عظیم در سطح زمین مشخص می‌شود که باعث تغییرات شدید آب و هوایی و انقراض بعضی جانوران و ظهور انواع دیگر شده‌است. در این دوران [[انسان]] پا به عرصه وجود نهاد و گیاهان و جانوران امروزی بوجودبه وجود آمدند.
 
== زیربخش‌ها ==