محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 25994685 توسط Dezbankhuzestan (بحث)
برچسب‌ها: خنثی‌سازی متن دارای ویکی‌متن نامتناظر
FreshmanBot (بحث | مشارکت‌ها)
جز اصلاح فاصله مجازی + اصلاح نویسه با ویرایشگر خودکار فارسی
خط ۲۰:
}}
[[پرونده:Rudband2.jpg|250px|بندانگشتی|چپ| نمایی از شهرستان [[دزفول]] در کنار رود دز]]
'''دز''' رودخانه‌ای است که از رشته کوه [[زاگرس]] میانی (در استان لرستان-[[اشترانکوه]]، [[قالی‌کوه|قالیکوه]]) سرچشمه می‌گیرد و پس از گذر از میان [[شهرستان دزفول]]{{مدرک}} در جنوب [[شهرستان شوشتر]] وارد کارون می‌شود و هزاران سال است که در اقتصاد شمال خوزستان بخصوص کشاورزی و گردشگری شهرستان هایشهرستان‌های [[دزفول]]،[[شوش]] و [[اندیمشک]]{{مدرک}} نقش بسیار مهمی دارا میمی‌باشد باشد.
 
== نام ==
خط ۴۹:
در قسمتی از مسیر رودخانه دز به دلیل دره‌ای بودن اشکفتهایی مشرف به رود دز کنده کاری شده که در گویش دزفولی به کَت (Kat) معروف می‌باشند. درگذشته اغلب برای فرار از گرمای طاقت فرسای تابستان مورد استفاده مردم بوده‌اند ولی امروزه محلی برای تفریح مردم می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=106090&Serv=0&SGr=0 |عنوان = «کت‌های دزفول» خنک‌کننده دست‌ساز بشر در روزهای داغ تابستان! | ناشر = خبرگزاری میراث فرهنگی 1392|}}</ref>
 
هم چنین در مسیر رود [[آسیاب‌های آبی دزفول]] در چند نقطه وجود دارد که برای آرد کردن گندم در گذشته مورد استفاده بوده‌است. پیشینه تاریخی آسیابهایآسیاب‌های آبی دزفول در ارتباط با پل قدیم (دزفول) بوده که به دوره ساسانیان بازمی‌گردد اما عمده آثار موجود از آسیاب‌ها که در سه بخش از رودخانه موجود است به دوره تاریخی [[صفویه]] و [[قاجاریه]] بازمی‌گردد. این سازه‌ها از مصالحی چون قلوه سنگ رودخانه ایی، آجر و با ملات ساروج ساخته شده‌اند. شکل معماری آسیاب‌ها برگرفته از سبک معماری بومی [[شهرستان دزفول]] بوده و به صورت یک مجموعه به هم پیوسته ساخته شده و به هم مرتبط هستند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.civilica.com/Paper-NCAAD01-NCAAD01_033.html |عنوان = مطالعه‌ای بر معماری آسیاب‌های آبی دزفول | ناشر = سیویلیکا 1390 |}}</ref>
از دیگر کارهای مهندسی شده در مسیر رود دز می‌توان به قمش‌ها در دزفول نام برد که از راهرو و مجرا و تونل‌های زیر زمینی برای انتقال آب رودخانه به زمین‌های زراعتی و همچنین شرب مردم در گذشته‌استفاده شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.civilica.com/Paper-NCAAD01-NCAAD01_058.html |عنوان = نگرشی بر قمش‌های شهرستان دزفول | ناشر = سیویلیکا 1390 |}}</ref>
 
== جغرافیا ==
رود دز از ترکیب چند رودخانه که در ذیل به آن‌ها اشاره می‌شود بوجودبه وجود می‌آید
# رود بختیاری... سرچشمه: [[قالیکوه]]
# [[رودخانه سزار (ایران)]]... : [[رشته‌کوه گرین]]. [[اشترانکوه]] و [[قالیکوه]]
خط ۹۱:
== انتقال آب الیگودرز به قم ==
{{اصلی|انتقال آب الیگودرز به قم}}
پس از اجرای طرح انتقال آب ازسرشاخه هایازسرشاخه‌های دز در شهرستان [[الیگودرز]] در شرق [[استان لرستان]] به [[قم]]، سرشاخه‌های دز اکنون تأمین‌کننده اصلی آب مصرفی (شرب، صنعتی، کشاورزی) شهرهای [[خوانسار]]، [[گلپایگان]]، [[خمین]]، [[محلات]]، [[نیم ور]]، [[سلفچگان]] و مخصوصاً [[قم]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://irna.ir/NewsShow.aspx?NID=30342027 |عنوان =نماینده قم:طرح انتقال آب'دز'، رؤیای مردم این استان را محقق می‌کند | ناشر =خبرگزاری ایرنا |تاریخ =۲۷ فروردین ۱۳۹۰ |تاریخ بازدید =۲ اردیبهشت ۱۳۹۰|زبان=فارسی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100841497190 |عنوان =آب رودخانه دز به قم رسید | ناشر =وب‌سایت جام‌جم آنلاین |تاریخ =۱ اردیبهشت ۱۳۹۰ |تاریخ بازدید =۲ اردیبهشت ۱۳۹۰|زبان=فارسی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.iribnews.ir/Default.aspx?Page=MainContent&news_num=281085 |عنوان =آب شیرین به قم رسید | ناشر =واحد مرکزی خبر جمهوری اسلامی ایران |تاریخ =۱ اردیبهشت ۱۳۹۰ |تاریخ بازدید =۲ اردیبهشت ۱۳۹۰|زبان=فارسی}}</ref>
به گفته فتاح وزیر وقت نیرو این آب یکی از بهترین آبهایآب‌های دنیا است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی =http://www.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100953658901 |عنوان =طرح انتقال آب به ۴۰ شهر و روستای قم | ناشر =جام جم آنلاین |تاریخ =۱۶ آبان ۱۳۸۷ |تاریخ بازدید =۴ اردیبهشت ۱۳۹۰|}}</ref>
 
=== اعتراض‌ها و خسارت‌ها ===
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/دز»