احمد مشیرالسلطنه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Tenaciouss (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
Tenaciouss (بحث | مشارکت‌ها)
←‏وزارتخانه: ابرابزار
خط ۶۴:
در سفر سوم [[مظفرالدین شاه]] به فرنگ مشیرالسلطنه دارای سه شغل مهم بود که عبارت بودند از: وزارت خزانه، وزارت داخله و رئیس شورای سلطنتی. چند ماه پس از بازگشت مظفرالدین شاه از اروپا بین عین‌الدوله صدراعظم و مشیرالسلطنه وزیر خزانه و داخله اختلاف نظر ایجاد شد. عین‌الدوله با خوی استبدادی و خشونت خود می‌خواست تمام وزراء را تحت سلطه خود قرار دهد ولی مشیرالسلطنه به علت اینکه سال‌ها وزیر و پیشکار ولیعهد در آذربایجان بود و عین‌الدوله زیردست او کار می‌کرد از صدراعظم تمکین نمی‌نمود و البته شاه به هر دوی آن‌ها محبت و عنایت داشت. کار اختلاف و دعوای عین‌الدوله و مشیرالسلطنه بالا گرفت و بالاخره صدراعظم پیروز شد و مشیرالسلطنه به خراسان اعزام شد.
 
پس از استعفای عین الدوله و تبعید وی به فریمان خراسان، مشیرالسلطنه به تهران بازگشت ولی شغلی نپذیرفت و در تمام مدت صدارت ''مشیرالدوله'' (مشیر السلطنه با مشیرالدوله میانه‌ای نداشت و او را لایق صدراعظمی نمی‌دانست و غالباً از انتصاب او به صدارت انتقاد می‌نمود) او بیکار بود. پس از صدور فرمان مشروطیت در کابینهٔ میرزا نصرالله خان مشیرالدوله به وزارت عدلیه منصوب شد، ولی این کابینه دوام زیادی نداشت و با ورود [[میرزا علیعلی‌اصغر اصغرخاناتابک|میرزا امینعلی السلطاناصغرخان (اتابک)]] وی به انتصاب ریاست وزرائی رسید.<ref>عین السلطنه، قهرمان میرزا، روزنامه خاطرات عین السلطنه، ج۳، ص۱۸۰۹.</ref>
 
در ۲۱ رجب ۱۳۲۵ هـ. ق اتابک کشته شد و برای تعیین جانشین وی بین محمدعلی میرزا و مجلس اختلاف نظر حاصل شد. مجلسمحمدعلی تمایلشاه بهدرخواست ناصرالملکنمود وزیربیست دارائیتن کابینهاز قبلنمایندگان داشت،در ولیدربار محمدحضور علییابند میرزاتا مایلشاه بهرا زمامداریبرای مشیرالسلطنهانتخاب بودنخست‌وزیر از نظرات مشورتی آنها استفاده کند. سرانجاماین عده در دربارهٔ حضور یافتند و شاه پیروزبا شدآنها به مشورت نشست و سرانجام فرمان رئیس الوزرایی به نام میرزااحمد خان مشیرالسلطنه صادر شد.<ref>باقر عاقلی، نخست‌وزیران ایران، ص ۵۶</ref> سرانجام شاه فرمان نخست‌وزیری به نام مشیرالسلطنه صادر گردید و او کابینه خود را در ۱۶ شهریور ماه ۱۲۸۶ ش به مجلس معرفی کرد. در این کابینه وزارت کشور را خود بر عهده گرفت. ولیهنوز تحریکاتیچند روزی از طرفزمامداری بعضیمشیرالسلطنه ازنگذشته نمایندگانبود که در مجلس بهنغمه‌های عملجدیدی می‌آمدساز شد و عده‌ای از وکلا اظهار داشتند که شاه با درمشروطیت نظرهمراه گرفتناست، ایناما نکتهدرباریان کهو محمدعلیاطرافیان شاه قصدنه آشتیتنها وبه سازشمشروطیت بااعتقادی مشروطهنداشتند وبلکه مجلسشاه را داشتبه مشیرالسلطنهدشمنی با مجلس تحریک می‌کنند. محمدعلی شاه عده زیادی از درباریان را واداربه مجلس فرستاد و یک یک آنها سوگند یاد کردند که به مشروطیت وفادارند.<ref>همان، ص ۵۷</ref>مشیرالسلطنه در این بین از نخست‌وزیری استعفا نمود و به جای او ناصرالملک همدانی به ریاست دولت رسید.
 
ناصرالملک نیز مدتی کوتاه نخست‌وزیر بود تا اینکه واقعه توپخانه پیش‌آمد و ناصرالملک معزول به اروپا تبعید شد و نظام السلطنه به زمامداری رسید و او نیز پس از پنج ماه نخست‌وزیری چون نتوانست بین شاه و مجلس را التیام دهد کنار رفت و مشیرالسلطنه بلافاصله نخست‌وزیر و کابینه خود را تشکیل داد و وزارت کشور را نیز عهده‌دار شد و در تهران حکومت نظامی برقرار گردید. حادثه به توپ بستن مجلس و تشکیل محکمه باغشاه و اعدام عده‌ای از مشروطه‌خواهان در این دوره صورت گرفت.<ref>بامداد، مهدی، شرح حال رجال ایران، ج۱، ص۱۰۳.</ref>