بندر ماهشهر: تفاوت میان نسخه‌ها

از نقاط نزدیک به شهر می‌توان به [[بندرگاه]]، [[خور غزاله]]، [[خور سمایلی]]، [[کشتارگاه]]، شهرک طالقانی، [[کمپ پاپلین]]، شهرک شهید رجایی، [[شهرک صنعتی بندر ماهشهر]]، [[شهرک مدنی]]، [[شهرک بعثت]] (ممکو)، [[شهر چمران (جراحی)]]، [[منطقه ویژه اقتصادی بندر ماهشهر|منطقه ویژه اقتصادی بندر امام خمینی]]، [[اسکله بندر امام خمینی]]، [[سه تلون]]، [[تل کافرون]] و [[تل شکار]] اشاره کرد. منطقهٔ ویژهٔ اقتصادی بندر ماهشهرامام خمینی - شامل چندین پتروشیمی به نام‌های فجر (یوتیلیتی)، تخت جمشید، اروند، امیرکبیر، بوعلی سینا، خوزستان، رجال، تندگویان، غدیر، فن آوران، کارون، لاله، مارون و نوید زر شیمی - می‌باشد که بندر ماهشهرامام را به مهم‌ترین پایگاه پتروشیمی در ایران تبدیل کرده‌است.

شهرستان بندر ماهشهر یکی از بنادر قدیم کرانه [[خلیج فارس]] می‌باشد. این شهرستانشهر در زمان [[ساسانیان]] و در سال ۲۳۱ میلادی در زمان [[اردشیر اول]] با نام ریواردشیر که بعدها [[ریشهر]] نامیده شد بنا گردید.<ref name="تاریخ حمزه اصفهانی">تاریخ حمزه اصفهانی</ref>

در سفرنامه‌ها و تواریخ متعددی از بندر ماهشهرازماهشهر با نام‌هایی همچون [[مهروبان]]، [[ماچول]] و [[معشور]] سخن به میان آمده‌است، برای مثال [[ابن بطوطه]]، این بندر را «[[ماجول]]»، «عربی شده ماچول» نامیده<ref>ابن بطوطه ص ۲۷۷</ref> که به نظر سلطانی بهبهانی، همان [[معشور]] (برخی منابع: معشوق) است که از عشر (گمرک) گرفته شده‌است (ص ۲۲۷). به نوشته [[ابن بطوطه]]، ماجول شهر کوچکی بوده با زمین‌های شوره زار و بدون درخت و سبزه، و دارای یکی از بزرگترین بازارها بوده و از رامز ([[رامهرمز]]) به آنجا حبوبات می‌برده‌اند، و از ماجول تا رامز از طریق بیابان سه روز راه بوده‌است.<ref name="ReferenceA" />

[[بندر معشور|معشور]]([[ماهشهر]])، در دورة [[صفویه]] و بعد از آن اهمیت چندانی نداشته و نامی از آن در کتب تاریخی و جغرافیایی نیامده‌است. [[کُرزُن]] که در اواخر دورة [[قاجاریه]] به جنوب ایران سفر کرده بود، [[بندر معشور]] را بندری کوچک، که از دیرباز نام و نشان سابق خود را از دست داده، معرفی کرده‌است که حمل ونقل آن با قایقهای محلی صورت می‌گرفته‌است.<ref>(کرزن. ج ۲، ص ۴۸۲)</ref> در اوایل قرن چهاردهم شمسی / اواخر قرن نوزدهم میلادی، بندر ماهشهر [[بندر]] کوچکی بود که از آنجا کشتیهای محلی کالاهای وارداتی و صادراتی را برای قبایل عرب همسایه حمل می‌کردند.<ref name="ایرانیکا، ذیل مادّه">ایرانیکا، ذیل مادّه</ref> [[کازرونی]] فاصله آن را تا دریا یک فرسنگ و نیم ضبط کرده و می‌نویسد: «هنگام مد، آب دریا تا نیم فرسنگی بندر مذکور در آن [[خور]] می‌آید و سفاین کوچک و متوسط تا نیم فرسنگی بندر مذکور می‌آیند و آنچه محمول سفاین است از آن‌ها بیرون آورند و آن محل را «[[سِیف]]» (بندرگاه) می‌نامند و در ادامه از قلعه آن، تعداد خانه‌ها (سیصد خانه)، خراج آن سالانه ۱۲۰۰ قروش و یک رأس کُرّه که به شیخ [[ثامرخان]] می‌دادند، زنان که لباس شبیه به لباس عربی و مردان که لباسی مرکب از لباس عربی و عجمی می‌پوشیدند، و اهالی که به زبان عربی و بیشتر عجمی صحبت می‌کردند، یاد کرده‌است.»<ref>(کازرونی. ص ۳۴–۳۶)</ref>

بندر ماهشهرامام خمینی با احداث راه‌آهن سراسری و تأسیس و توسعة [[بندر شاهپور]] در اوایل حکومت پهلوی جان دوباره گرفت. پس از آن، به این بندر برای صدور نفت خام توجه شد و به تدریج با کشیده شدن لوله‌های نفت ـ که نفت را از آغاجاری به پالایشگاه آبادان و از آنجا به بندر ماهشهرامام می‌رساند ـ و با ایجاد مخازن نفت، روبه آبادانی گذاشت<ref>ایرانیکا، امام شوشتری، ص ۴۳؛ ایران. وزارت دفاع. اداره جغرافیائی ارتش، ج ۹۰، ص ۳۲.</ref> صدور نفت خام از این بندر در ۱۳۲۴ ش آغاز شد. در ۱۳۳۷ ش، شرکت‌های عامل نفت ایران بندر دیگری برای صدور نفت خام در [[جزیرة خارک]] ایجاد کردند و سپس با اجرای طرحی به نام «[[چم]]»، بندر ماهشهرامام به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز در کنار [[خورموسی]] و دسترسی بهتر نفتکشها برای حمل و صدور فراورده‌های نفتی [[پالایشگاه آبادان]] انتخاب و به بندری مجهز و امروزی تبدیل گردید. در ۱۳۳۸ ش، حدود ۳۰۰، ۱ کشتی نفتکش تقریباً ۰۰۰، ۷۰۰، ۲۶تن نفت خام بارگیری کردند که قسمت اعظم آن از منطقة آغاجاری با خطوط لوله به این بندر ارسال و از آنجا به خارج از کشور صادر می‌شد<ref>ماهشهر: بندر صدور فراورده‌های نفتی، ص ۵، ۸، ۳۲–۳۳؛ دائرةالمعارف فارسی، ذیل «بندر معشور».</ref> برای انتقال ۳۸ نوع فراورده نفتی با چهار خط لوله عمده تا بندرماهشهر، تغییرات عمده‌ای در شبکه جریان نفت و مخازن صورت گرفت. یک مرکز جدید نظارت بر خط لوله مجهز به وسایل مراقبت خودکار، شبکه دقیق مخابرات، و ۳۸ مخزن جدید برای ذخیره کردن فراورده‌های نفتی ساخته شد؛ تسهیلات برای لوله‌کشی و تلمبه و بارگیری، مخلوط‌کننده فراورده‌های نفتی، شبکه نظارت و مراقبت مجهز ایجاد شد. امروزه به جای آنکه نفت خام منطقة آغاجاری به بندر ماهشهر انتقال داده شود، فراورده‌های نفتی آبادان از طریق خط لوله به این مرکز حمل می‌شود. اجرای طرح چم و ایجاد تأسیسات عظیم، موجب بازدهی بیشتر صدور فراورده‌های پالایشگاه آبادان و کوتاهتر شدن زمان ورود و خروج کشتیها و دسترسی بهتر به نفتکشها و سرعت بارگیری در مقایسه با آبادان شده‌است.<ref>ماهشهر: بندر صدور فراورده‌های نفتی، ص ۱۳، ۱۵، ۳۳</ref> در ۱۳۷۶ ش، حجم تخلیه و بارگیری نفتی بندرماهشهربندرامام ۰۰۰، ۹۳۶، ۱۳ تن بود.<ref>سازمان بنادر و کشتیرانی، ص ۲۶</ref> توسعه و ترقی بندر، موجب توسعة تسهیلات و تجهیزات شهری و افزایش مهاجرپذیری شهر شده، و این تغییرات به تغییر بافت شهر و پیدایش بافت جدید با خانه‌های نوساز برای کارکنان [[شرکت نفت]] و [[پتروشیمی]] و فعالیت‌های وابسته، انجامیده‌است.

مسیرهای دسترسی زمینی و هوایی به این شهرستان، به ترتیب شامل آزاد راه خلیج فارس (اهواز -ماهشهربندر امام ) از سمت شمال، جاده بهبهان - امیدیه - ماهشهر از سمت شرق، جاده آبادان - ماهشهر از سمت غرب و جاده دیلم - هندیجان - ماهشهر از سمت جنوب می‌باشد. همچنین خط راه‌آهن سراسری و فرودگاه واقع شده در مجاورت جاده امیدیه - ماهشهر -بندر سربندرامام از دیگر مسیرهای دسترسی به مرکز این شهرستان است.

این پارک در ابتدای جاده ورودی بندر ماهشهر از سمت سربندر- [[بندر امام خمینی]] واقع گردیده‌است. از امکانات این پارک می‌توان به آلاچیق‌ها، فضای بازی برای کودکان، امکانی جهت قایقرانی و … اشاره نمود.

پارک مجیدیه در جوار خلیج فارس در بندرماهشهرماهشهر توسط شهرداری و با همکاری نیروی دریایی سپاه در سال ۱۳۹۴ تأسیس شد

پارک ساحلی و دریاچه خور بندر ماهشهرامام

'''منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی بندرماهشهربندرامام خمینی''' [۱]

صنعت پتروشیمی یکی از صنایع مادر است که با وجود آن صنایع جدید و جانبی دیگری نیز تأسیس خواهد شد. این صنعت از حیث کمیت و کیفیت بقدری گسترده و متنوع است که می‌توان آن را پیشروی صنعت آینده دنیا تلقی نمود. بندر ماهشهرامام مهد صنعت پتروشیمی استان خوزستان بوده و تنها نقطه استراتژیک در صنعت پتروشیمی کشور می‌باشد. منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی در سال ۱۳۷۶ در زمینی به میزان۲۶۰۰ هکتار تأسیس و اینک حدود۲۰ پتروشیمی در آن فعال می‌باشد. با توجه به اصل ۴۴ اکثر پتروشیمی‌های منطقه به بخش خصوصی واگذار یا در حال واگذاری است.

'''پتروشیمی های فعال در بندر ماهشهرامام خمینی'''

یکی دیگر از ویژگی های صنعتی شهرستان بندر ماهشهرامام وجود شهرک های صنعتی بندر ماهشهر و بندر امام خمینی (ره) در زمینی به مساحت 1000 هکتار بوده که می تواند نقش بسز ایی در اشتغال منطقه ایفا نماید. در شهرک صنعتی بندر ماهشهر و بندر امام خمینی (ره)  بیش از 40 کارگاه فعال می باشد .