| url = http://www.iranicaonline.org/articles/abd-al-baha
| accessdate = ۲۰۱۰-۰۸-۱۰
}}</ref> او در فاصلهٔ سالهای ۱۹۲۱–۱۸۹۲ مسئولیّت ادارهٔ جامعهٔ بهائی را برعهده داشت.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref><ref name="Smith 43"/>
== جایگاه عبدالبهاء ==
عبدالبهاء پسر ارشد [[بهاءالله]]<ref name=" Smith 34">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص ۳۴}}</ref> و جانشین اوست.<ref name="smith 2">{{پک|Smith|2000|ک=A Concise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص=ص ۱۴}}</ref> بهاءالله در وصیتنامه خود [[کتاب عهدی]] بهطور مشخص عبدالبهاء را به عنوان جانشین خود اعلام میکند<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smithص 2"۱۴}}</ref> و قبل از درگذشتش نیز به پیروان خود اشاره کرده بود که بعد از وی باید به عبدالبهاء به عنوان رهبر جامعه و مفسرّ رسمی آثار او روی بیاورند.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smithص 2"۱۴}}</ref>
بهائیان عبدالبهاء را مفسّر و تبیین کنندهٔ رسمی آثار بهائی و همچنین نمونهٔ والای تعالیم این آئین میدانند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.bahai.org/fa/abdul-baha/|عنوان= حضرت عبدالبهاء-مثل اعلای امر بهائی| ناشر = جامعهٔ جهانی بهائی |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۴ ژوئیه ۲۰۱۶}}</ref>
[[بهاءالله]] از القابی همچون «سرکار آقا»، «غصن اعظم» (بزرگترین شاخه)، «سرالله» (راز خدا) و نور چشم برای اشاره به عبدالبهاء استفاده کردهاست.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smithص 2"۱۴}}</ref>[[شوقی افندی]] جایگاه عبدالبهاء را به عنوان سومین شخصیت محوری بهائی (بعد از باب و بهاءالله) میداند و با عبارتی همچون «مرکز و محور» عهد و میثاق بهاءالله، مفسّر رسمی کلام بهاءالله، جلوهٔ تمامی آرمانها و ایدهآلهای بهائی و معمار نظم جهانی بهاءالله او را معرفی میکند.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith219"ص ۱۹}}</ref> عبدالبهاء همیشه اصرار داشت که مقام او فقط بندگی و خدمت به پدرش است و همواره بهائیان را از تجلیل و تحسین مقام خود بازمیداشت.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith219"ص ۱۹}}</ref> او در دورانی که ادارهٔ جامعهٔ بهائی را بر عهده داشت(۱۸۹۲–۱۹۲۱) لقب عبدالبهاء را برای خود برگزیده بود و امروزه نیز اغلب با این نام شناخته میشود.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smithص 2"۱۴}}</ref>
== زندگینامه ==
=== تولد و کودکی ===
عبدالبهاء پسر ارشد بهاءالله،<ref>{{پک|Smith name|2008|ک="An SmithIntroduction 34"to the Baha'i Faith|ص= ص ۳۴}}</ref> در پنجم جمادیالاولی سال ۱۲۶۰ هجری قمری مطابق با [[۲۳ مه]] [[۱۸۴۴ (میلادی)|۱۸۴۴]] (در همان شبی که باب اعلان امر کرده بود<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smithص 2"۱۴}}</ref>) در [[تهران]] متولد شد و نام عباس افندی بر او گذاشتند.<ref name="momen">{{پک|Momen|2011|ک=World Religions: Belief, Culture, and Controversy|ص=}}</ref> کودکی او همزمان با سالهای پرفراز و نشیب جنبش بابی بود.<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref> عبدالبهاء دربارهٔ دوران کودکی خود میگوید: «ما در تهران همه نوع اسباب آسایش و زندگانی داشتیم ولی در یک روز همه را غارت نمودند.»<ref>بدایع الاثار، جلد دوم، لجنه نشر آثار امری آلمان ۱۹۸۷، صفحهٔ ۲۰۶</ref> دستگیری پدرش- بهاءالله- در سال ۱۸۵۲ و سپس تبعید به همراه او به عراق ضربات سختی به عبدالبهاء که در آن هنگام کودک بود وارد ساخت.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smithص 2"۱۴}}</ref> وی در مسیر بغداد از شدّت سرما دچار سرمازدگی شد.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smithص 2"۱۴}}</ref> او که به پدر بسیار تعلق خاطر داشت از دوران نوجوانی مسئولیت امور خانواده را به عهده گرفت و به عنوان یکی از منشیهای پدرش نیز عمل میکرد.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smithص 2"۱۴}}</ref>
=== تبعید ===
وی از سن ۹ سالگی و از زمان تبعید بهاءالله برای دومین بار به [[بغداد]]، در زمستان ۱۸۵۳ در تمامی تبعیدها، همراه پدر بودهاست.{{سخ}}تا سال ۱۸۶۳، به مدت ۱۰ سال در [[بغداد]]، ۴ ماه در [[قسطنطنیه]]، نزدیک ۵ سال در [[ادرنه]] و تا سال ۱۹۰۸ در [[عکا]].
[[پرونده:Map iran ottoman empire banishment.png|بندانگشتی|320px|چپ|مسیر تبعید عبدالبهاء به همراه پدرش از ایران به عکا]]
در دوران [[عکّا]] (پس از سال ۱۸۶۸) عبدالبهاء عهدهدار رسیدگی به امور جامعهٔ پیروان بهاءالله و مسئول مراودات با مقامات دولت عثمانی بود. با تثبیت شرایط عکّا، وی همچنین فعاّلیّت در حوزهٔ اندیشه را شروع کرد.<ref name=" Smith 35">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص ۳۵}}</ref> اگرچه وی امکان تحصیل در مکتب خانههای آن دوران را نداشت<ref>*{{cite book
|last = Balyuzi
|first = H.M.
|isbn = 0-85398-048-9
}}</ref><ref name="Smith 35"/>
ولی به دلیل دانش وسیع و حسن تدبیری که داشت به چهرهای شناختهشده و مورد احترام مقامات عثمانی و اصلاحطلبان برجسته تبدیل شد.<ref name="Smith 35"/> وی در سال ۱۸۷۳<ref name="smith215">{{پک|Smith|2000|ک=A Concise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص=ص ۱۵}}</ref> در دوران زندان در [[بیت عبود]] در قلعه [[عکا]] با ''فاطمه'' دختر [[میرزا محمدعلی]] نهری اصفهانی که به «منیره» موسوم شد، ازدواج کرد و حاصل این ازدواج، چهار دختر<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref> از جمله ضیائیه مادر [[شوقی افندی]] بود.<ref>{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.oneworld-publications.com/pdfs/Encyclo_Baha.pdf
| عنوان = `Abdu'l-Bahá
=== جانشینی ===
[[بهاءالله]] بهطور رسمی و مشخص در وصیتنامهاش ([[کتاب عهدی]]) که به دست خط خود نوشته بود عبدالبهاء را به عنوان جانشین خود اعلام نموده و از بازماندگان خواسته بود تا پس از وی به عبدالبهاء روی بیاورند.<ref name=" Smith 43">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص ۴۳}}</ref> این وصیتنامه اندک زمانی پس از درگذشت بهاءالله در جمع بزرگی خوانده شد.<ref name="Smith 43"/> در این وصیتنامه همچنین ذکر شده بود که [[میرزا محمدعلی]]- پسر دوّم بهاءالله- در رتبهٔ دوم بعد از عبدالبهاء قرار دارد.<ref name="Smith 43"/> بهاءالله، عبدالبهاء را «غصن اعظم» به معنی بزرگترین شاخه<ref>{{پک|Smith name|2008|ک="An SmithIntroduction 34"to the Baha'i Faith|ص= ص ۳۴}}</ref> و محمد علی را «[[غصن اکبر]]» به معنی شاخه بزرگتر نامید.<ref>Taherzadeh, Adib (2000). The Child of the Covenant. Oxford, UK: George Ronald. {{ISBN|0-85398-439-5|en}}. 265</ref> جانشینی عبدالبهاء دور از انتظار و تعجببرانگیز نبود<ref name="Smith 43"/> و اکثریت قریب بالاتفاق بهائیان مطابق کتاب عهدی، عبدالبهاء را به عنوان مبیّن و مفسّر رسمی آثار بهاءالله، مرکز عهد و میثاق و سرمشقی از زندگی بهائی پذیرفتند.<ref name="Smith 43"/><ref name=Iranica2>{{cite encyclopedia
| author = A. Bausani, D. MacEoin
| title = ABD-AL-BAHĀ
}}</ref>
اندکی بعد امّا، محمد علی، برادر ناتنی عبدالبهاء،<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref> بر خلاف این وصیتنامه عمل کرده،<ref name="Iranica2"/> مرجعیّت عبدالبهاء را انکار کرد<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref> و در ابتدا به صورت پنهان و سپس آشکار به مخالفت با او پرداخت.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref><ref name=" Smith 44">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص ۴۴}}</ref> اگرچه این مخالفتها نتوانست در وفاداری تودهٔ بهائیان به عبدالبهاء خللی وارد کند، امّا باعث بروز مشکلات برای عبدالبهاء از جانب مقامات عثمانی شد.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref><ref name="Smith 44"/>
این مخالفتهای طولانی مدّت باعث شد که عبدالبهاء توّجه بهائیان را به اصل «عهد و میثاق» جلب نماید که بر اساس آن در هر زمان پیروی از آن مرجعی که برای ادارهٔ جامعه تعیین شده، باعث حفظ اتحاد جامعهٔ بهائی میشود.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref><ref name="Smith 44"/> عبدالبهاء کسانی که این عهد و میثاق را زیر پا گذاشته بودند (مانند محمد علی) «ناقض عهد و میثاق» اعلام کرد.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref><ref name="Smith 44"/>
=== سفر به مصر، اروپا و آمریکا ===
{{اصلی|سفرهای عبدالبهاء به غرب}}
[[پرونده:Abdul Baha in Green Acre.jpg|بندانگشتی|عبداالبهاء با گروهی از بهائیان آمریکا، اوت ۱۹۱۲]]
انقلاب ترک جوان و انقراض [[امپراتوری عثمانی]] موجب گردید که عبدالبهاء در سال [[۱۹۰۸ (میلادی)|۱۹۰۸]] در دوران کهولت از زندان و تبعید رهایی یابد.<ref name=Iranica/> بعد از آزادی از زندان و موفقیت در اتمام ساختمان [[مقام اعلی]]، مقبره [[سید علیمحمد باب|باب]]، عبدالبهاء تصمیم به سفر و رساندن ابلاغ پیام [[بهاءالله]] به [[اروپا]] و [[آمریکا]] گرفت. به دعوت بهائیان غرب به یک مسافرت سه ساله (۱۹۱۳–۱۹۱۱) به مصر، اروپا و [[آمریکای شمالی]] رفت. در جریان این سفرها عبدالبهاء در مجامع فراوانی به سخنرانی و تبلیغ دین بهایی پرداخت.<ref name=Iranica/> در آمریکای شمالی به حدود ۴۵ شهر در ایالات متحده و کانادا سفر کرد.<ref name="Mottahedeh">{{پک|Mottahedeh|۲۰۱۳|ک=Abdu’l-Bahá's Journey West: The Course of Human Solidarity|ص=ص ۵}}</ref> در این سفر حدود ۳۷۳ سخنرانی داشت و جمعاً حدود ۹۳ هزار نفر مخاطب وی قرار گرفتند.<ref>{{پک|Mottahedeh|۲۰۱۳|ک=Abdu’l-Bahá's nameJourney West: The Course of Human Solidarity|ص="Mottahedeh"ص ۵}}</ref> عبدالبهاء در [[اروپا]] و [[آمریکا]] به نام [[پیامبر صلح]] معروف شد. مطبوعات آن زمان، اغلب او را «پیامبر ایرانی» مینامیدند.<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref> عدهای از صاحبنامان غرب چون [[الکساندر گراهام بل]] مخترع تلفن، پرزیدنت [[روزولت]] رئیسجمهور سابق ایالات متحده آمریکا و [[آدمیرال پری]] کاشف قطب جنوب در این اسفار با وی دیدار کردند.<ref>{{cite book
|last = Parsons
|first = Agnes.
}}</ref>
عبدالبهاء اغلب در سخنرانیهای خود در غرب، اعتقادات اساسی و اصول آئین بهائی را شرح میداد،<ref name=" Smith 52">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص ۵۲}}</ref> از جمله اینکه: هر فرد باید خود بهطور مستقل و به دور از تعصّب به جستجوی حقیقت بپردازد،<ref name="Smith 52"/> تمام ادیان الهی جلوههای مختلف یک حقیقت واحد هستند،<ref name="Smith 52"/> دین باید در هماهنگی با علم و عقل باشد،<ref name="Smith 52"/> نوع انسان یکی است و در مقابل خداوند همهٔ انسانها یکسان هستند،<ref name="Smith 52"/> تعصّبات دینی، سیاسی، ملیّتی و … مخرّب و مبتنی بر جهل هستند،<ref name=" Smith 53">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص ۵۳}}</ref> فقر شدید و ثروت مفرط باید از میان برداشته شود،<ref name="Smith 53"/> همهٔ افراد باید در مقابل قانون یکسان باشند و عدالت در اجتماع برقرار باشد،<ref name="Smith 53"/> زنان و مردان با هم برابرند و باید از حقوق برابر برخوردار باشند،<ref name="Smith 53"/> همهٔ کودکان باید آموزش دریافت کنند.<ref name="Smith 53"/> عبدالبهاء همچنین به موضوع صلح بسیار در سخنرانیهای خود توّجه میکرد و هشدار میداد که ناآرامیها در منطقهٔ بالکان میتواند به جنگی تبدیل شود که سراسر اروپا را بگیرد.<ref name="Smith 53"/> همچنین در آمریکا، برای مسئلهٔ روابط نژادی اهمیّت ویژهای قائل بود و افراد از نژادهای مختلف را تشویق میکرد که به دنبال یافتن نقاط مشترک و همکاری باشند.<ref name="Smith 53"/> وی هم در آمریکا و هم در اروپا با فقرا ملاقات میکرد و بر وظیفهٔ اجتماعی ثروتمندان در قبال فقرا تأکید مینمود.<ref name="Smith 53"/>
سخنرانیهای عبدالبهاء در کتابی به نام مجموعه [[خطابات]] در سال ۱۹۲۰ در مصر چاپ شد.
=== بازگشت به حیفا و سالهای پایانی زندگی ===
عبدالبهاء در ماه ژوئن ۱۹۱۳ از طریق مصر به حیفا بازگشت.<ref name=" Smith 45">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص ۴۵}}</ref> در مدّتی کمتر از یک سال با آغاز[[جنگ جهانی اول]] در اوت ۱۹۱۴ دیگر امکان سفرهای بیشتر برای وی وجود نداشت.<ref name=" Smith 46">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص ۴۶}}</ref> آن روزها دوران خطرناکی برای وی و اطرافیاناش بود<ref name=Iranica/> و عبدالبهاء از طرف جمال پاشا، فرماندار جدید سوریه مورد تهدید قرار گرفته بود.<ref name="Smith 46"/> سالهای جنگ باعث وقوع قحطی در منطقه شد که عبدالبهاء با تأمین غلات از مزارع بهائی در درّهٔ اردن توانست از وقوع فاجعهٔ محلّی جلوگیری کند.<ref name="Smith 46"/> با آغاز حکومت [[قیمومت بریتانیا بر فلسطین]]، دولت جدید امنیت عبدالبهاء و پیروان بهائی او را تضمین کرد و در تاریخ [[۲۷ آوریل]] [[۱۹۲۰ (میلادی)|۱۹۲۰]] میلادی، دولت بریتانیا به دلیل «تلاشهای انساندوستانه در طول جنگ جهانی اول» لقب سلطنتی «[[سر (لقب)|سِر]]» به او داد.<ref name="Smith 46"/><ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/02/090223_ag_iranian_bahaeis_foreign_gov.shtml بهائیانِ ایران و ارتباط با دولتهای خارجی]، بیبیسی فارسی</ref>
عبدالبهاء سالهای بعد از جنگ را به رسیدگی به امور جامعهٔ بهائی پرداخت.<ref name="Smith 46"/> وی علاوه بر اینکه در این دوران یک چهرهٔ برجستهٔ محلّی بود، به عنوان رهبر یک آئین بینالمللی نیز شناخته میشد.<ref name="Smith 46"/>
[[پرونده:AbdolBaha's knighting ceremony.jpg|بندانگشتی|چپ| در ۱۹۲۰ میلادی دولت بریتانیا به دلیل تلاشهای انسان دوستانه عبدالبهاء در طول جنگ جهانی اول از او تقدیر کرد و به او لقب «سر» داد.]]
== میراث دوران عبدالبهاء ==
تحت سرپرستی و هدایت عبدالبهاء جامعهٔ بهائی از دوران پر از فراز و نشیب بعد از درگذشت [[بهاءالله]] عبور کرد.<ref name="Smith 46"/> علیرغم حملات از طرف برادر ناتنیاش، عبدالبهاء توانست اتّحاد را در جامعهٔ بهائی حفظ کند.<ref name="Smith 46"/> در دورانی که او مسئولیت سرپرستی جامعه را بر عهده داشت، آئین بهائی گسترش جغرافیایی چشمگیری یافت.<ref name="Smith 46"/> در ۱۸۹۲ وقتی که عبدالبهاء ادارهٔ امور را به دست گرفت، جامعهٔ بهائی هنوز محدود به خاورمیانه و هندوستان بود و اکثر بهائیان را ایرانیان تشکیل میدادند.<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref> در دوران عبدالبهاء آئین بهائی به آمریکای شمالی و جنوبی، اروپا، خاور دور و استرالیا و اقیانوسیه گسترش یافت.<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref> در دو سفری که وی به اروپا و آمریکا داشت (۱۹۱۱ و ۱۹۱۲–۱۹۱۳) جوامع نوپای بهائی در این مناطق را مستحکم کرد، با بسیاری افراد برجسته ملاقات داشت و سخنرانیهای بسیاری نمود.<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref>
عبدالبهاء در هر کجا که جامعهٔ بهائی به اندازهٔ کافی رشد کرده بود، کار تأسیس ساختارهای اداری جامعهٔ بهائی را آغاز کرد<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World Religions: Belief, Culture, and nameControversy|ص="momen"}}</ref> و برای هماهنگ کردن فعالیتهای جامعه، نظامی از انجمنهای انتخابی شور محلّی و هئیتهای ملّی را توسعه داد.<ref name="Smith 46"/>
== ویژگیهای شخصیتی ==
عبدالبهاء برای بهائیان نمونهٔ کامل و بهترین مثال تعالیم بهائی در عمل است و داستانهای زندگی او به عنوان ایدئال رفتار بهائی نقل میشود.<ref name="smith219">{{پک|Smith|2000|ک=A Concise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص=ص ۱۹}}</ref> بسیاری از غیربهائیان او را شخصیتی قدرتمند و تحسینبرانگیز توصیف کردهاند مانند ای. جی براون که از فصاحت و دانش وسیع دینی او نوشته است.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith219"ص ۱۹}}</ref> منابع موجود تأیید میکنند که عبدالبهاء شخصیتی گیرا، جاذب، آرام و در عین حال با اقتدار داشتهاست.<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref> در برخورد با دیگران مهربان و سخاوتمند بوده،<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref> حس شوخطبعی قوی داشته و بسیاری از مواقع برای رساندن مطلب و روشن شدن منظورش، از بازگویی حکایتها و خاطرات استفاده میکردهاست.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith219"ص ۱۹}}</ref><ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref> همچنین از وی با صفاتی چون زرنگ، باهوش، مطّلع، باگذشت و مردمدار یاد شدهاست.<ref>شرح حال رجال ایران در قرن ۱۴، ۱۳، ۱۲ هجری، مهدی بامداد، انتشارات زوار ۱۳۷۱، جلد ۲ ص ۲۰۲ و ۲۰۳</ref> زندگی شخصی ساده و به دور از تجملاتی داشتهاست.<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref> وی همیشه تأکید میکرده که بزرگترین افتخار و بالاترین مقام برای او این است که عبدالبهاء (به معنی بنده و خدمتگزار بهاءالله) باشد.<ref>{{پک|Momen|2011|ک=World nameReligions: Belief, Culture, and Controversy|ص="momen"}}</ref>
== آثار ==
برای بهائیان، عبدالبهاء مفسّر رسمی آثار بهاءالله است و بدین جهت نوشتهها و نطقهایش بخشی از بدنهٔ اصلی آثار آئین بهائی را شکل میدهد.<ref name="smith220">{{پک|Smith|2000|ک=A Concise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص=ص ۲۰}}</ref> علاوه بر چندین کتاب، از وی بیش از ۲۷۰۰۰ نامه به جای ماندهاست.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith220"ص ۲۰}}</ref> بیشتر آثار عبدالبهاء پس از ۱۸۹۲، در دورانی که وی پس از پدرش مسئولیت ادارهٔ جامعهٔ بهائی را بر عهده داشت، نوشته شدهاست؛ اما در زمان پدرش نیز رسالهای در مورد مدرنسازی ایران (رسالهٔ مدنیّه، ۱۸۷۵) و هم چنین تاریخ کوتاهی از آئینهای بابی و بهائی (مقالهٔ شخص سیاح، ۱۸۸۶) نوشت.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith220"ص ۲۰}}</ref>
از یک نظر، آثار عبدالبهاء را میتوان به دو دسته تقسیم کرد: دستهٔ اوّل متونی که توسّط او به نگارش درآمده و دستهٔ دوم سخنرانیها، نطقها و گفتگوهای وی که ثبت شدهاست.<ref name="Iranica2"/> در میان دستهٔ اوّل میتوان به آثار زیر اشاره کرد:
* [[رساله مدنیه]] که در حدود سال ۱۸۷۵ به فارسی به نگارش درآمده و در سال ۱۸۹۲–۱۸۹۳ در بمبئی به چاپ رسید.<ref name="Iranica2"/>
* [[مقالۀ شخص سیاح]] تاریخ مختصر آئین بابی و بهائی<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith220"ص ۲۰}}</ref> که در حدود سال ۱۸۸۶ به فارسی و بدون ذکر نام نویسنده نگاشته شده.<ref name="Iranica2"/>
* [[رساله سیاسیه]] که در حدود سال ۱۸۹۳ به فارسی نگاشته شدهاست و بدون ذکر نام نویسنده به انتشار رسیده است.<ref name="Iranica2"/>
* [[تذکرة الوفا]] که در حدود سال ۱۹۱۵ نوشته شده و در ۱۹۲۴ در حیفا به چاپ رسید. این کتاب شرح حال برخی از مؤمنین اوّلیّه بابی و بهائی است.<ref name="Iranica2"/>
* [[الواح نقشهٔ ملکوتی]] (۱۹۱۶–۱۹۱۷)<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith220"ص ۲۰}}</ref>
* الواح به انجمن صلح لاهه(۱۹۱۹)<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith220"ص ۲۰}}</ref>
* [[الواح وصایا]] (وصیتنامهٔ وی)<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith220"ص ۲۰}}</ref>
* حجم بسیار زیادی از مکاتبات و نامههای عبدالبهاء (الواح) خطاب به افراد گوناگون در شرق یا غرب که در مجموعهای با عنوان [[مکاتیب عبدالبهاء]] به فارسی و عربی جمعآوری شدهاست.<ref name="Iranica2"/>
|ناشر=H-Bahai Digital Library
|صفحه=204-205
}}</ref> او همچنین تعدادی اثر به زبان ترکی عثمانی دارد.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith220"ص ۲۰}}</ref>
هم در زبان عربی و هم در فارسی او مهارت خاصّی در پرورش آگاهانه اقسام ادبی داشتهاست. آثاری چون [[رساله مدنیه]] و [[رساله سیاسیه]] نزدیکی خاصی با آثار بسیاری از [[اصلاحطلبان]] آن زمان چون «[[ملکم خان]]» دارد البتّه میزان تأثیر هر یک باید عمیقتر بررسی شود.<ref name=Iranica/>
== رهبری آئین بهایی پس از عبدالبهاء ==
عبدالبهاء در همان سالهای ابتدایی دوران قیادتش (۱۸۹۲–۱۹۰۸) ترتیباتی فراهم کرد تا چنانچه اتفاقی برای او بیفتند، پس از او وحدت و هماهنگی جامعهٔ بهائی محفوظ بماند.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref><ref name="Smith 44"/> وی در آن سالها وصیتنامهای نوشت ([[الواح وصایا]]) و در آن، [[شوقی افندی]]، نوهٔ ارشد خود را به عنوان جانشین و ولی امر بهائی اعلام کرد.<ref>{{پک|Smith|2000|ک=A nameConcise Encyclopedia of the Bahai Faith |ص="smith215"ص ۱۵}}</ref><ref name="Iranica2"/> وی همچنین نظام و اصولی برای انتخابات [[بیت العدل اعظم]]- موسّسهای که [[بهاءالله]] تشکیل آن را وضع کرده بود- پایهریزی کرد.<ref name="Smith 45"/>
وصیتنامهٔ عبدالبها یک ماه پس از درگذشت او، در تاریخ ۳ ژانویه ۱۹۲۲ برای اولین بار بهطور عمومی خوانده شد و مطابق آن، [[شوقی افندی]] عهدهدار امور جامعهٔ بهائی شد.<ref name=" Smith 55">{{پک|Smith |2008|ک=An Introduction to the Baha'i Faith|ص= ص 55}}</ref> اگر چه تعیین شوقی افندی به عنوان مرجع امر برای خود او و دیگر بهائیان غیرمنتظره بود، امّا از طرف قریب بالاتفاق بهائیان پذیرفته شد.<ref name="Smith 55"/> وصیتنامهٔ عبدالبهاء بسیار واضح و روشن بود؛ شوقی افندی به عنوان مرکز عهد و میثاق تعیین شده بود و از همهٔ بهائیان خواسته شده بود به او روی بیاورند.<ref name="Smith 55"/>
== پانویس ==
|