اخشورش: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اَحَشْوِروش''' {{به عبری|אֲחַשְׁוֵרוֹשׁ}} نام شاه ایرانی در سنت یهودی ماقبل مسیحی است که در عهد عتیق آمده‌است و در کتاب استر، دانیل، [[کتاب عزرا|عزرا]] و کتاب جعلی توبیت دیده شده است<ref name>{{پک|McCullough|۱۹۸۵|ک="iranica"AHASUERUS|ص=۶۳۴-۶۳۵}}</ref>بر طبق [[کتاب استر]] این شاه ایرانی بر هند تا اتیوپی حکمرانی می‌کرده است<ref>{{پک|Gutmann|۲۰۰۷|ک=AHASUERUS|ص=۵۳۸}}</ref>

نام اخشورش {{به عبری|ʾaḥašwerōš}} به نظر می‌رسد نماینگر نام پارسی باستان خشایارشا، پسر و جانشین داریوش یکم باشد که توسط یونانی‌ها زِرکسیس<ref group="یادداشت">Xerxes</ref> نشان داده شده است. در نسخه یونانی کتاب استر، نام پادشاه پارسی ارتخرخس (احتمالاً اردشیر اول (۴۶۵-۴۲۴ پیش از میلاد) است؛ ولی این محتمل است که نام فارسی باستان اردشیر<ref group="یادداشت">Artaxšaça</ref> را برابر با نام عبری آن (اخشورش) کنیم.<ref name>{{پک|McCullough|۱۹۸۵|ک="iranica"AHASUERUS|ص=۶۳۴-۶۳۵}}</ref>

در [[کتاب استر]] اخشورش بر بیش از ۱۲۶ استان از [[هند]] تا [[حبشه]] حکومت می‌کند و خراج بر زمین و سواحل دریا نهاد ولی هیچ سخنی از حمله ناموفق به یونان و ساختن پرسپولیس نشده‌است. اهمیت نویسندگان عهد عتیق موضوع مرتبط با [[استر (شخصیت)|استر]] یهودی است که جایگزین ملکه وَشتی شده‌است تا یهودیان در ایران را از برنامه‌های [[هامان (شخصیت انجیل)|هامان]] شریر نجات دهد. بگفته مک‌کولوگ شاید ذراتی از حقیقت در پشت داستان استر باشد ولی کتاب در وضع حاضرش دارای اشتباهات و تناقضاتی است که باید بعنوان یک [[رمان تاریخی]] (نه روایت تاریخی) قلمداد شود. نام همسر [[خشایارشا]] به استناد [[هرودوت]]، [[آمستریس]] دختر [[هوتن|اتانس]] بوده درحالی که هیچ اثری از [[وشتی]] یا استر در [[تاریخ هرودوت]] نیست<ref name="iranica">{{پک|McCullough|۱۹۸۵|ک=AHASUERUS|ص=۶۳۴-۶۳۵}}</ref>

در کتاب دانیال (۹٫۱) مشکل ارجاعی به اخشورش مادی، پدر داریوش وجود دارد. هیچ فردی از ماد، با نام خشایارشا (اخشورش) به دنیا نیامده، و هرگز فرد مادی پسری به نام داریوش نداشته است.<ref name>{{پک|McCullough|۱۹۸۵|ک="iranica"AHASUERUS|ص=۶۳۴-۶۳۵}}</ref>

در کتاب عزرا (۴٫۶) تصور می‌شود که خشایارشا بین داریوش اول و اردشیر اول حکومت می‌کند که از نظر تسلسل درست است.<ref name>{{پک|McCullough|۱۹۸۵|ک="iranica"AHASUERUS|ص=۶۳۴-۶۳۵}}</ref>

در قسمت توبیت [[بخت‌النصر]] و اخشورش نینوا را فتح و ویران کردند. در این مثال اخشورش فقط می‌تواند [[هووخشتره]] مادی باشد. در متون توبیت یافت شده در [//en.wikipedia.org/wiki/Codex_Sinaiticus نسخه قدیمی سیناتیکوس]، نام پادشاه ماد در آیه ۱۴٫۱۵ اچیاچَرُس<ref group="یادداشت">Achiacharos</ref> است.<ref name>{{پک|McCullough|۱۹۸۵|ک="iranica"AHASUERUS|ص=۶۳۴-۶۳۵}}</ref>