دم‌نوش: تفاوت میان نسخه‌ها

دم‌نوش نوعی [[نوشیدنی]] است که در آن جزئی از [[گل]]، [[برگ]]، [[ساقه]]، [[ریشه]]، [[دانه]]، پوستِ [[میوه]] یا اجزای دیگر [[گیاهان دارویی]] که قابل حل در آب است، به صورت خشک یا تازه مورد استفاده قرار می‌گیرد.<ref name="ReferenceA">{{پک|苑田|2010|ک=ハーブティーブレンドレシピ260|ص=10}}</ref> بیشتر دم‌نوش‌ها فاقد [[کافئین]] هستند.<ref>{{پک|佐々木 |2007|ک=ハーブティー事典-108|ص=14}}</ref>

[[فرنجمشک]]<ref name="ハーブティー事典-108">{{پک|佐々木 |2007|ک=ハーブティー事典-108|ص=36-41}}</ref>

|چای‌های [[سنبل ختایی]] (انجلیکا)، [[جو دوسر]]، [[بابونه آلمانی]]، [[گلرنگ]] (کاجیره)، [[گل ساعتی]]، [[سنبل الطیب]] (والرین)، [[رازک]]، [[گل همیشه بهار]]، [[اسطوخودوس]] (لاواندا)، چای [[نمدار]] (زیرفون)، [[شبدر قرمز]]، [[فرنجمشک]]، انواع چای [[رز]]، [[رزماری]] و [[پنج انگشت]]<ref>{{پک|佐々木 name|2007|ک="ハーブティー事典-108"|ص=36-41}}</ref>

|چای‌های [[پونه کوهی]] (اورگانو)، [[پوست مرکبات]]، [[آب قاشقی]]، [[گشنیز]]، [[گلرنگ]]، [[مرزه]]، [[جینسنگ سیبری]]، [[بابونه آلمانی]] (پر اثر)، [[یاسمین]]، [[قاشقک (گیاه)|قاشقک]] (پر اثر)، [[سوسنبر]]، [[گل راعی]]، [[شوید]]، [[گل ساعتی]] (پر اثر)، [[سنبل الطیب]] (پر اثر)، [[توت مار]]، [[گل شاه پسند]]، [[رازک]]، [[ماته]]، [[اسطوخودوس]] (لاواندا) (پر اثر)، [[نمدار]] (پر اثر)، [[به لیمو]]، [[فرنجمشک]] (پر اثر)، [[رزماری]]، [[رز گالیکا]]<ref name="からだに効くハーブティー図鑑">{{پک|板倉|2003|ک=からだに効くハーブティー図鑑|ص=23-18}}</ref>

|چای‌های [[گل عینک]]، [[بادیان رومی]]، [[سنبل ختایی]]، [[سر خار گل]] (پر اثر)، [[زنجبیل شامی]]، [[آقطی سیاه]] (پر اثر)، [[جو دوسر]]، [[بادیان رومی]]، [[پونه کوهی]] (اورگانو)، [[نعناع گربه‌ای]]، [[کهن‌دار]] (جینکو)، [[خوک طلایی]]، [[گل گندم]]، [[هماور طبی]]، [[دارچین]] (پر اثر)، [[جینسنگ سیبری]]، [[بابونه آلمانی]]، [[زنجبیل]] (پر اثر)، [[بادیان ختایی]]، [[نخلک اره‌ای]]، [[آویشن]] (پر اثر)، [[کاسنی]]، [[پیاز کوهی]]، [[چای ترش]]، [[بابا آدم (گیاه)|بابا آدم]]، [[زرشک معمولی]]، [[بابونه گاوی]] (پر اثر)، [[زوفا]] (پر اثر)، [[پونه (گیاه)|پونه)]]، [[گاو زبان اروپایی]]، [[گل همیشه بهار]]، [[گل ماهور]]، [[پنیرک]]، [[بومادران معمولی]]، برگ [[تمشک قرمز]]، [[شیرین بیان]]، [[نمدار]]، [[فرنجمشک]]، [[اوکالیپتوس]] (پر اثر)<ref name>{{پک|板倉|2003|ک="からだに効くハーブティー図鑑"|ص=23-18}}</ref>

|چای‌های [[سنبل ختایی]] (پر اثر)، [[پامچال شب]]، [[گلرنگ]]، [[دارچین]]، [[بابونه آلمانی]] (پر اثر)، [[شاه افسر]]، [[مریم گلی]]، [[سوسنبر]]، تخم [[کرفس]]، [[سنبل الطیب]] (پر اثر)، [[پنج انگشت]]، [[گزنه دوپایه]]، [[ریحان]]، [[پونه (گیاه)|پونه]]، [[مرزنگوش]]، [[گل همیشه بهار]] (پر اثر)، [[اسپیره]] (عروس چمنزار)، [[بومادران معمولی]]، برگ [[تمشک قرمز]]، [[پامچال شب]] (پر اثر)، [[اسطوخودوس]] (لاواندا)، [[پای شیر]]، [[علف لیمو]]، [[فرنجمشک]] (پر اثر)، [[افسنتین]]، [[توت فرنگی وحشی]]<ref name>{{پک|板倉|2003|ک="からだに効くハーブティー図鑑"|ص=23-18}}</ref>

|چای‌های [[پوست مرکبات]]، [[جینسنگ سیبری]]، [[بابونه آلمانی]] (پر اثر)، [[قاشقک (گیاه)|قاشقک]]، [[گل راعی]]، [[شوید]]، [[ریحان]]، [[گل ساعتی]] (پر اثر)، [[گل ساعتی]] (پر اثر)، [[سنبل الطیب]] (پر اثر)، [[گل شاه پسند]]، [[نعناع فلفلی]]، [[زالزالک خارتیز]]، [[رازک]]، [[مرزنگوش]]، [[اسطوخودوس]] (لاواندا)، [[نمدار]]، [[به لیمو]]، [[فرنجمشک]] (پر اثر)<ref name>{{پک|板倉|2003|ک="からだに効くハーブティー図鑑"|ص=23-18}}</ref>

|چای‌های [[کهن‌دار]] (جینکو)، [[آب قاشقی]]، [[آویشن]]، [[ریحان]]، [[ماته]]، [[رزماری]]، [[سرخه ولیک]] (زالزالک برگ‌ریز)<ref>{{پک|佐々木 name|2007|ک="ハーブティー事典-108"|ص=36-41}}</ref>

دم کردن یا گرفتن عصاره به وسیلهٔ آب متداول‌ترین و قدیمی‌ترین روش به کار بردن داروهای گیاهی است.<ref name="ReferenceB">{{پک|ولاگ|استودولا|۱۳۹۲|ک=گیاهان دارویی|ص=۶۷}}</ref> تاریخچهٔ دم‌نوش را نمی‌توان از تاریخچهٔ گیاهان دارویی جدا کرد.<ref name>{{پک|苑田|2010|ک="ReferenceA"ハーブティーブレンドレシピ260|ص=10}}</ref>

در کشور [[ژاپن]] برای بسته‌بندی دم‌نوش‌ها شرایط زیر مقرر شده‌است: ذکر کشور محل کشت یا برداشت گیاه، ذکر نام علمی گیاه، ذکر قسمت مورد استفادهٔ گیاه از قبیل: گل، برگ، ریشه و غیره و ذکر تاریخ انقضای مصرف.<ref name="ReferenceC">{{پک|ボタニカルズ |2010|ک=ボタニカルズ式 ハーブティー Perfect Book|ص=14}}</ref>

روش تهیه دم‌نوش به این صورت است که ابتدا روی گیاه که به طرز صحیحی خرد شده آب جوش می‌ریزند، سپس آن را به مدت ۵–۳ دقیقه (در صورت استفاده از برگ یا گل)<ref>{{پک|ボタニカルズ |2010|ک=ボタニカルズ式 ハーブティー Perfect Book|ص=17}}</ref> در یکی ظرف در بستهٔ شیشه‌ای یا چینی می‌گذارند و گاهی آن را هم می‌زنند و سپس مایع را از کاغذ صافی یا الک با شبکهٔ ریز عبور می‌دهند.<ref>{{پک|ولاگ|استودولا|۱۳۹۲|ک=گیاهان nameدارویی|ص="ReferenceB"۶۷}}</ref> در صورتی که از قسمت‌های سفت گیاه مانند ریشه یا میوه برای دمنوش استفاده شود، توصیه می‌شود که پس از خرد شدنِ ریشه یا میوه، حدود ۷ دقیقه در درون ظرف سربسته باقی بماند.<ref>{{پک|榊田 |2014|ک=ハーブティー大事典 (贅沢時間シリーズ) |ص=۱۵۹}}</ref>

! نام به فارسی !!نام علمی<ref name>{{پک|板倉|2003|ک="からだに効くハーブティー図鑑" |ص=23-18}}</ref>!!تصویر!!قسمت مورد استفاده!! توضیح

! نام به فارسی !!نام علمی<ref name>{{پک|板倉|2003|ک="からだに効くハーブティー図鑑"|ص=23-18}}</ref>!!تصویر!!قسمت مورد استفاده!! توضیح

برخی از گیاهان دارویی از قدیم با هم مخلوط می‌شدند. این مخلوط می‌تواند اثرات تقویت‌کننده داشته باشد ضمن اینکه مخلوط کردن، سبب می‌شود برخی عوارض جانبی نیز کم یا حذف شود اما مخلوط کردن خودسرانه و بدون مطالعه، ممکن است باعث تداخل گیاهان دارویی شده و عوارض جانبی این گیاهان را افزوده یا حتی مخلوط کردن آن‌ها سبب از بین رفتن برخی خواص یا ایجاد یک سمیت جزئی یا شدید شود.<ref>{{یادکردوب|نشانی=http://www.magiran.com/npview.asp?ID=2888219|عنوان= دربارهٔ دم‌نوش‌ها بیشتر بدانید|تاریخ بازدید=۲۰ اسفند ۱۳۹۴|ناشر= روزنامه جام جم| پیوند بایگانی =http://www.webcitation.org/6ftv9lpKh| تاریخ بایگانی =۲۰ اسفند ۱۳۹۴}}</ref> نمونهٔ اثرات تقویت‌کننده دو گیاه دارویی مخلوط [[بابونه آلمانی]] و [[گل ساعتی]] است. بابونه آلمانی ضد التهاب، مسکن، معرق و آرامبخش است همچنین گل ساعتی خواص آرامبخشی دارد. ترکیب این دو خواص آرامبخشی را افزایش داده در بهبود بی خوابی مؤثر است. نمونهٔ دیگر [[چای ترش]] حاوی [[اسید سیتریک]] بوده [[میوه گل رز]] مقادیر زیادی [[ویتامین ث]] دارد ترکیب این دو در دمنوش باعث تسریع و جذب بهتر ویتامین ث توسط عمل اسید سیتریک خواهد شد.<ref>{{پک|ボタニカルズ name|2010|ک="ReferenceC"ボタニカルズ式 ハーブティー Perfect Book|ص=14}}</ref>