طبق «بیانیه اساسی تئوری حسابداری»: حسابداری عبارت است از فرایند شناسایی، [[اندازهگیری]] و ثبت و گزارشگری اطلاعات اقتصادی برای تصمیمگیریهای آگاهانه به وسیله استفادهکنندگان آن اطلاعات.<ref>American Accounting Association 1966, A Statement of Basic Accounting
Theory, Evanston, IL. : AAA. , p. 4.</ref> بیانیه در تشریح این تعریف آوردهاستآورده است بر اساس دیدگاهی جامع، «اطلاعات حسابداری» را میتوان «اطلاعات اقتصادی» تلقی کرد. .
گاهی اوقات به اشتباه از مفهوم دفترداری برای تعریف حسابداری استفاده میشود؛درحالیکهمیشود؛ درحالیکه دفترداری بخشی از حسابداری است . دفترداری عبارت است از: فن ثبت، [[طبقهبندی]] و خلاصهسازی مبادلات واحد تجاری. البته این عملیات در گذشته صرفاً در دفاتر حساب انجام میشد. اما امروزه ثبتهای حسابداری با استفاده از نرم افزارهای حسابداری توسط رایانه انجام میشود. حسابداری مفهوم وسیع تری از دفترداری را دربر میگیرد. در واقع دفترداری بخشی از وظایف حسابدار است.
همه حسابداران از مجموعه قواعد یکسان تحت عنوان اصول پذیرفته شده حسابداری واستانداردهای حسابداری برای تهیه گزارشهای مالی استفاده میکنند.
خط ۱۲:
== تاریخچه ==
حسابداری همزاد تمدن بشری است و به اندازه آن قدمت دارد. نخستین مدارک کشف شده حسابداری در جهان، لوحههای سفالین از [[تمدن سومر]] در بابل (Babylon) است و قدمت آن به ۳۶۰۰ سال [[قبل از میلاد]] بر میگردد و از پرداخت دستمزد تعدادی کارگر حکایت دارد.<ref>Matulich S. ,and L. E. Heitger, 1985, Financial Accounting, 2nd ed. , New York: McGraw-Hill, P. 16.</ref> مدارک و شواهد نشان میدهند در تمدنهای مصر، رمروم و [[یونان باستان]] نیز نوعی کنترلهای حسابداری برقرار بوده و نوعی حساب جمع و خرج تنظیم میشدهاستمیشده است. شخص جمعدار، مأمور دولت یا شخصی که محافظت از پول یا دارایی دیگری به او محول بودهاستبوده است در فواصل زمانی مقرر حساب خود را به ارباب یا مسئولان دولتی پس میدادهاستمیداده است. برای این کار دو فهرست تفضیلی از دریافتها و پرداختها بر حسب پول، وزن یا مقیاس دیگری تهیه میشد و جمع آن دو مساوی بود. فهرست دریافت شامل موجودی ابتدای دوره به علاوه وجوه یا کالای دریافتی طی دوره بود. فهرست پرداخت شامل مبالغ پرداختی، کالای فروخته شده یا به مصرف رسیده در طی دوره به علاوه مانده پول و کالا نزد جمعدار بودهاست که باید به ارباب تحویل داده میشد؛ بنابراین، حسابداری باستانی تنها جنبههای محدودی از فعالیتهای مالی را در بر میگرفت و با سیستم جامعی که کلیه عملیات مالی حکومت را ثبت و ضبط کند یا به نگهداری حساب معاملات تجاری بپردازد، فاصله بسیاری داشت. این نوع حسابداری تا [[قرون وسطی]] دوام یافت.<ref>علی مدد، مصطفی و نظام الدین ملک آرایی، ۱۳۸۶، پیشین، صص: ۱ تا ۴.</ref> [[پرونده:Clay accounting tokens Susa Louvre n2.jpg|بندانگشتی|180px| مهرههای ۵۵۰۰ ساله مورد استفاده برای محاسبه در شوش، [[موزه لوور]]]]{{سخ}}همانند سایر تمدنها در تمدن باستانی ایران نیز حسابداری، گذشتهای مفصل و خواندنی دارد. پیشینه حسابداری در ایران به نخستین تمدنهایی بر میگردد که در این سرزمین پا گرفت و مدارک حسابداری به دست آمده با ۲۵ قرن قدمت، گواه بر پیشرفت این [[دانش در ایران]] باستان دارد. در ایران عصر هخامنشی، نظام مالی و پولی جامع و منسجمی برقرار بوده و حساب درآمدها و مخارج حکومت به ریز و به دقت، ثبت و ضبط و نگاهداری میشدهاست. حدود سی هزار لوح از بخشی از کاخ جمشید موسوم به خزانه، محل اسناد مالی کاخهای مزبور به دست آمدهاست که حکایت از وسعت ثبت اطلاعات مالی آن دوران دارد. تاریخ این لوحها حدود ۴۸۰ سال قبل از میلاد است. یکی از این لوحها که به [[خط عیلامی]] است، توسط پروفسور [[جرج کامرون]]، مطالعه و خوانده شدهاست و کتاب «اصول حسابداری» ترجمة آن را بازگو میکند:
برابر سه «کارشا» و شش «شکِل» نقره به وسیله «شاکا» (مدیر صندوق) به کارگرانی که درهای آهنی «پارسه» (تخت جمشید) را میسازند و «بردکاما» مسئول کار ایشان است، پرداخت شد. معادل این مبلغ بهطور مقرر به قرار هر سه «شکِل» نقره یک گوسفند احتساب گردید. مدت کار ایشان از ماه آدوکنئیش تا ماه ویخن (ماه اول تا دوازدهم) سال ششم (سلطنت خشایار شاه) بوده و دو نفر هرکدام ماهی یک شکل و نیم نقره (دستمزد) دریافت میکردند.<ref>علی مدد، مصطفی و نظام الدین ملک آرایی، ۱۳۸۶، پیشین، صص: ۳ و ۴.</ref>