آتیلا: تفاوت میان نسخه‌ها

آتیلا در آغاز به [[ایران]] حمله کرد و با شکست مواجه شد. حمله‌ای که او در سال ۴۴۱ میلادی به [[امپراتوری روم شرقی|امپراتوری بیزانس]] کرد باعث شد تا تصمیم به حملات بیشتری به سوی غرب بگیرد. وی در اروپا شهرهای بسیاری را نابود و غارت کرد.<ref>[http://www.newadvent.org/cathen/02061b.htm Catholic Encyclopedia, Attila]، بازدید: نوامبر ۲۰۰۸.</ref> سرانجام، در [[نبرد شالون|نبرد دشت کاتالانی‌ها]]، در مقابل [[فلاویوس آییتیوس]] شکست خورد. در این جنگ، رومی‌ها و [[الانان|آلانی‌ها]] به مصاف با هون‌ها رفتند.<ref>{{یادکرد دانشنامه | نام خانوادگی =Abaev| نام =V. I | پیوند نویسنده =واسیلی آبایف | نام خانوادگی۲ =Bailey| نام۲ =H. W| پیوند نویسنده۲ =هرلد والتر بیلی | مقاله =ALANS| دانشنامه =Encyclopædia Iranica| نشانی =http://www.iranicaonline.org/articles/alans-an-ancient-iranian-tribe-of-the-northern-scythian-saka-sarmatian-massagete-group-known-to-classical-writers-from |بازبینی=۱۰/۱۰/۲۰۱۳| نشانی بایگانی =| تاریخ بایگانی = | تاریخ بازبینی = | جلد =۱| سال =۱۹۸۵| ناشر =Bibliotheca Persica Press | مکان =New York | زبان =en| صفحه =۸۰۱–۸۰۳}}</ref> هون‌ها در ناحیه بین رود وُلگا و دشت‌های [[مجارستان]] می‌زیستند، از آغاز سدهٔ پنجم به تاخت و تازهای فراوان و پُرسودی در حوالی رود دانوب دست زدند، بنابراین، در حدود ۴۴۵ تا ۴۴۰ میلادی، دربار آتیلا به تجمل و زیبائی آراسته بود، شمارهٔ اسیرانی که می‌گرفتند بسیار بود، هر دو زبان یونانی و [[زبان لاتین|لاتین]] در دربار تکلم می‌شد، و دبیرانِ رومی‌تبار رویدادهای خارجی را همواره به آگاهی خان می‌رساندند، آتیلا، زرد رنگتر از بیشتر افراد قومش بود، ساده می‌زیست و بی رحمی و خشونت نژادش را با ذوق دیپلوماسی، نازک کاریهای حقوقی و حتی آداب دانی درمی‌آمیخت، بی‌گمان راضی بود که با همسایگانش پیوندهای نیکو داشته باشد تا آزادانه بتواند خواربار و ساز و برگش را از منابع امپراتوری فراهم آوَرد، در ۴۴۰ میلادی معاهده‌ای با [[قسطنطنیه]] برای تحویل دام بسته شد و آتیلا عنوان شهروند رومی گرفت ولی پرداخت وجه دامها آن‌قدر عقب افتاد که در ۴۴۸ میلادی آتیلا به ناچار از دانوب گذشت، فیلیپولیس را گرفت و رهسپار پایتخت شد که امپراتور با وعدهٌ غرامت و حقوق او را از پیشروی بیشتر بازداشت، سال بعد تمامی این شرط‌ها نقض شد و ناممکن نیست که آتیلا را تشویق کردند که رو به غرب نماید.<ref>تاریخ لاروس، کتاب یکم، قرون وسطی، صفحهٔ ۲۹۳</ref>

آتیلا که در [[شب زفاف]] آخرین ازدواجش با ایلدیکو که زنی جوان و زیبا از [[گوت‌ها]] بود در اثر خون‌ریزی بینی و به روایتی خون‌ریزی داخلی فوت کرد. [[هون]]‌ها جنازه آتیلا را در سه [[تابوت]] درون هم قرار دادند تابوت اول که جسد درون آن قرار داشت از طلا، تابوت دوم که تابوت طلایی را درون خود جا داده بود از نقره و سومین تابوت که تابوت نقره درون آن جای می‌گرفت از فولاد بود. تابوت آتیلا را در بستر رود [[تیزا]] دفن کردند.<ref>[{{یادکرد وب|عنوان=Istria on the Internet - History - Attila the Hun|نشانی=http://www.istrianet.org/istria/history/0000-0999AD/huns-goths/attila-death.htm Istria on the Internet - History - Attila the Hun<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات |وبگاه=www.istrianet.org|بازبینی=2019-07->]17}}</ref>

آتیلا فرزندان بسیاری داشت از میان فرزندان او سه تن از پسرانش به نامهای اللاک، دنگیز (دنیز) و ارناخ بر سر تصاحب تاج و تخت پدر به جنگ با یکدیگر پرداختند که این نزاع با پیروزی اللاک همراه بود. امروزه ادعاهایی در مورد انتساب برخی پادشاهان به آتیلا مطرح می‌شود یکی از این ادعاهای معتبر و قابل اثبات، ادعای انتساب تزارهای [[بلغارستان]] به آتیلاست. ادعای دیگری که بسیار رایج اما اثبات نشده‌است، انتساب شارلمانی-بنیانگذار [[امپراتوری مقدس روم]] - به آتیلا است.