مسجد هدایت: تفاوت میان نسخه‌ها

'''مسجد هدایت''' [[مسجد|مسجدی]] است که در [[خیابان جمهوری]] تهران (در بخشی که گذشته خیابان استامبول نامیده می‌شد) قرار دارد. این بنای باقی مانده از دوره‌ی قاجار به شماره ۱۵۷۸۵ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است.<ref name=":0">{{یادکرد خبر|کوشش=ایسنا|تاریخ=2018-01-14|عنوان="مسجد هدایت" جزو آثار ملی است|نشانی=https://www.isna.ir/news/96102412839/%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AFمسجد-%D9%87%D8%AF%D8%A7%DB%8C%D8%AAهدایت-%D8%AC%D8%B2%D9%88جزو-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1آثار-%D9%85%D9%84%DB%8Cملی-%D8%A7%D8%B3%D8%AAاست|زبان=fa-IR|تاریخ بازبینی=2018-01-14}}</ref> [[سید محمود طالقانی|آیت‌الله طالقانی]] سال‌ها در این مسجد به سخنرانی و برگزاری جلسات درس قرآن می‌پرداخت. این مسجد از پایگاه‌های فعال سیاسی-مذهبی در جریان مبارزات ضد[[دودمان پهلوی|پهلوی]] بود.

بانی تکیه و مقبره هدایت [[علی‌قلی مخبرالدوله|علی قلی‌خان مخبرالدوله]] فرزند [[رضاقلی‌خان هدایت|رضا قلی‌خان هدایت]] و واقف مسجد و مقبره و درمانگاه هدایت [[مهدی‌قلی هدایت|حاج مهدیقلی خان هدایت]] بوده‌است. مسجد در ابتدا تکیه بوده و طبق وصیت علی قلی‌خان هدایت پس از گذشت سی‌سال از مرگ وی بنای مقبره نیز به رواق مسجد اضافه شد. با اضافه شدن مقبره به شبستان مسجد دارای چهار فرش انداز و دو ورودی شد. ورودی اول از خیابان جمهوری که ورودی مقبره بوده و ورودی دوم همان ورودی اصلی مسجد است که از بن‌بست کنار مسجد است. مرز قدیمی بین مسجد و مقبره با ستون و تویزهای تیزه‌دار مشخص است. طی مرمت و بازسازی انجام شده روی مسجد در سال ۱۳۶۸ تا سال ۱۳۷۰ شمسی پایان گرفت سقف از بالای محراب تا ارتفاع حدوداحدوداً دو متر بالاتر رفته‌است و یک نیم طبقه بر روی آن ساخته شده‌است که مسجد را وسعت بخشیده است. نیم طبقه تقریباً تنها بر روی قسمتی که مقبره بوده قرار دارد و سقف شبستان در ارتفاع بالاتری است که نورگیری با آینه کاری زیبا در آن تعبیه شده‌است که آن نیز طی مرمت انجام شده به وجود آمده است. چه بسا تکیه کوچک هدایت چنین روزی را به خود نمی‌دید.

در مسجد هدایت ۱۰ تن از خاندان هدایت به خاک سپرده شده‌اند؛ «"علی‌قلی‌علی‌قلی خان هدایت"، "علی‌قلی‌علی‌قلی خان مخبرالدوله"، "جعفرقلی خان نیرالملک"، "اقتدار الملوک هدایت –دختر علی‌قلی‌خان مخبرالدوله-"، "حسین قلی‌خان هدایت –پسر مخبرالدوله-"، "نصرالملک " و "مصطفی علی‌قلی خان فهیم‌الدوله" –نوه‌های مخبرالدوله-، "مریم خانم هدایت" و "عبدالعلی خان هدایت" -همسر و فرزند محمدقلی‌خان مخبرالملک.<ref name=":0" />

طالقانی دربارهٔ [[مسجدالنبی]] معتقد بود که «مسجد مذکور هم مکان جهاد بود، هم تعلیم و تربیت و هم مرکز رفع اختلاف؛ فقط یک چیز نبود، مجلس فاتحه نبود.» او با چنین تلقی‌ای، مسجد هدایت را بنیان‌گذاری کرد. وی در مسجد جلسات تفسیر قرآن و سخنرانی و غیره ترتیب می‌داد.<ref name="مرکز اسناد" />

طالقانی برای جذب جوانان به مسجد، برخی [[آخوند]]ها و همچنین برخی [[روشنفکران دینی]] را برای سخنرانی به مسجد دعوت می‌کرد.<ref name="مرکز اسناد" />امامت مسجد در اختیار [[سید محمود طالقانی|طالقانی]] بود که هر بار که او به زندان می‌رفت یا ممنوع المنبرممنوع‌المنبر می‌شد، سخنرانان دیگری در این مسجد و اغلب در شب‌های جمعه سخنرانی داشتند.<ref>[http://www.khabaronline.ir/detail/67569/weblog/jafarian مسجد هدایت، آیت‌الله طالقانی و انقلاب‌اسلامی]</ref>