فرگشت انسان: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسیشده] | [نسخهٔ بررسیشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
جز ←پیوند به بیرون: تمیزکاری با ویرایشگر خودکار فارسی |
Fatranslator (بحث | مشارکتها) جز افزودن ناوباکس ۷.۶> الگو:فرگشت (درخواست کاربر:Modern Sciences)+نشانی+تمیز+ |
||
خط ۲۷:
[[طبقهبندی انسانها و وابستگان آنها]] از سال ۱۹۵۰ میلادی به بعد تغییرات عمدهای کردهاست.<ref name="Hartwig2002">{{یادکرد|نام=Carl Hartwig|نام خانوادگی=Walter|کتاب=The primate fossil record|پیوند=http://books.google.com/books?id=Ezm1OA_s6isC&pg=PA409|بازبینی=6 November 2011|سال=۲۰۰۲|ناشر=Cambridge University Press|زبان = en|شابک=978-0-521-66315-1|صفحه=۴۰۹}}</ref> به عنوان مثال، قبلاً جنوبیکپیآساهای ظریف به عنوان نیاکان سردهٔ انسان پنداشته میشدند<ref name="Grine2007">{{یادکرد|نام=Frederick|نام خانوادگی=Grine|کتاب=Evolutionary History of the "Robust" Australopithecines|پیوند=http://books.google.com/books?id=AmQ46CDN6DsC&pg=PA301|تاریخ=31 December 2007|ناشر=Transaction Publishers|شابک=978-0-202-36137-6|زبان = en|صفحه=۳۰۱}}</ref> جنوبیکپیآساها و انسانهای خردمند امروزی هر دو از دودمان [[انسانتباران]] هستند.<ref name="DawkinsWong2005">{{یادکرد|نام=Richard|نام خانوادگی=Dawkins|نام۲=Yan|نام خانوادگی۲=Wong|کتاب=The Ancestor's Tale: A Pilgrimage to the Dawn of Evolution|پیوند=http://books.google.com/books?id=rR9XPnaqvCMC&pg=PA86|تاریخ=September 2005|ناشر=Houghton Mifflin Harcourt|زبان = en|شابک=978-0-618-61916-0|صفحه=۸۶}}</ref>
دادههایی که در دههٔ ۱۹۷۰ میلادی جمعآوری گردید نشان داد که جنوبیکپیآساها گروه متنوعی بودهاند و جنوبیکپیهای آفریقایی ممکن است نیاکان مستقیم انسان نبوده باشند.<ref name="Briggs2009"
پیشرفتهای عمده در دانش [[تعیین توالی دیانای]] در دهههای ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ میلادی، به ویژه در زمینهٔ [[دیانای میتوکندریایی]] (mtDNA) و [[تکگروههای دیانای Y بر پایه گروه قومی|دیانای Y]] یا Y-DNA کمک بزرگی به فهم منشأ پیدایش بشر کردهاست.<ref name="M'charek2005">{{یادکرد|نام=Amade |نام خانوادگی=M'charek|کتاب=The Human Genome Diversity Project: an ethnography of scientific practice|پیوند=http://books.google.com/books?id=n-K436zeUY8C&pg=PA96|سال=۲۰۰۵|ناشر=Cambridge University Press|شابک=978-0-521-83222-9|صفحه=۹۶|زبان = en}}</ref><ref name="DeSalleTattersall2008">{{یادکرد|نام=Rob |نام خانوادگی=DeSalle|نام۲=Ian|نام خانوادگی۲=Tattersall|کتاب=Human origins: what bones and genomes tell us about ourselves|پیوند=http://books.google.com/books?id=Bf4Sitw7YaIC&pg=PA146|سال=۲۰۰۸|ناشر=Texas A&M University Press|شابک=978-1-58544-567-7|صفحه=۱۴۶|زبان = en}}</ref><ref name="Trent2005">{{یادکرد|نام=R. J. |نام خانوادگی=Trent|کتاب=Molecular medicine: an introductory text|پیوند=http://books.google.com/books?id=772BEp8ZyMYC&pg=PA6|سال=۲۰۰۵|ناشر=Academic Press|شابک=978-0-12-699057-7|صفحه=۶–|زبان = en}}</ref> تعیین توالی mtDNA و Y-DNA که از گروههای گستردهای از جمعیتهای بومی گردآوری شد اطلاعات نیاکان آنها را که به ژنهای موروثی مردانه و زنانه مرتبط است، روشن ساخت.<ref name="WebsterWells2010">{{یادکرد| نام=Donovan |نام خانوادگی=Webster|نام۲=Spencer |نام خانوادگی۲=Wells|کتاب=Meeting the Family: One Man's Journey Through His Human Ancestry|پیوند=http://books.google.com/books?id=cdiy1EhJVW0C&pg=PA53|تاریخ=20 April 2010|ناشر=National Geographic Books|شابک=978-1-4262-0573-6|صفحه=۵۳|زبان = en}}</ref> مرتب کردن این اطلاعات در درخت ژنتیکی به عنوان پشتوانهای بر نظریهٔ [[خروج از آفریقا]] قلمداد شد.<ref name="SpeicherAntonarakis2010">{{یادکرد|نام=Michael R. |نام خانوادگی=Speicher|نام۲=Stylianos E. |نام خانوادگی۲=Antonarakis|نام۳=Arno G. |نام خانوادگی۲=Motulsky|کتاب=Vogel and Motulsky's Human Genetics: Problems and Approaches|پیوند=http://books.google.com/books?id=FlfPSpBvKLgC&pg=PA606|تاریخ=3 February 2010|ناشر=Springer|شابک=978-3-540-37653-8|صفحه=۶۰۶|زبان = en}}</ref> تحلیلها نشان دهندهٔ گوناگونی بیشتر الگوی [[دیانای]] در آفریقا بودهاند که این مطلب با این نظریه که آفریقا موطن [[حوای میتوکندریایی]] و [[آدم کروموزوم Y]] بوده، سازگار است.<ref name="Kutty2009">{{یادکرد|نام=Kutty|کتاب=Adam's Gene and the Mitochondrial Eve|پیوند=http://books.google.com/books?id=sUqYgipyiGMC&pg=PA40|تاریخ=14 September 2009|ناشر=Xlibris Corporation|شابک=978-1-4415-0729-7|صفحه=۴۰}}</ref>
خط ۴۶:
در نخستیسانان عالی، دُم در [[لگن خاصره]] به صورت [[استخوان خاجی]] گنجانده شدهاست. تمام مهره داران حداقل در مدتی از زندگی خود دارای دُم هستند. در انسانهای خردمند امروزی، دُم به مدت چهار هفته در طول [[مراحل کارنگی]] هفتههای ۱۴ تا ۲۲ [[مرحله جنینی|دورهٔ جنینی]] وجود دارد.<ref>{{cite journal|last1=Saraga-Babić|first1=M|last2=Lehtonen|first2=E|last3=Svajger|first3=A|last4=Wartiovaara|first4=J|title=Morphological and immunohistochemical characteristics of axial structures in the transitory human tail|journal=Annals of anatomy|volume=۱۷۶|issue=۳|pages=۲۷۷–۸۶|year=۱۹۹۴|pmid=۸۰۵۹۹۷۳}}</ref> انسانهای خردمند امروزی دارای پلک سوم میباشند که کارایی ندارد. انسانها همچنین دارای عضلات خارجی گوش هستند<ref>[[ریچارد اوون|Owen, R.]] 1866–1868. ''Comparative Anatomy and Physiology of Vertebrates''. London</ref> که حیوانات از آنها برای چرخاندن و کنترل گوشها به صورت مستقل از سر استفاده میکنند تا بتوانند بر صداهای خاصی متمرکز شوند. انسانها هنوز باقیماندههایی از چنین عضلاتی را دارند ولی این عضلات در طول روند فرگشت ضعیف شدهاند به گونهای که فقط قادرند گوشهای انسان را کمی تکان دهند.<ref>{{cite journal|last=Montagna|first=W|last2=Machida|first2=H|last3=Perkins|first3=E.M.|year=۱۹۶۶|title=The skin of primates XXXIII. : The skin of the angwantibo|journal=American Journal of Physical Anthropology|volume=۲۵|issue=۳|pages=۲۷۷–۲۹۰|pmid=۵۹۷۱۵۰۲|doi=10.1002/ajpa.1330250307}}</ref>
[[ماهیچه کفپایی]] در انسان نیز شاهدی است بر فرگشت انسانهای خردمند امروزی. این ماهیچه در حیوانات برای گرفتن و کنترل اشیاء با پاهایشان استفاده میشود و به آنها این قابلیت را میدهد که از پاهایشان مانند دستهایشان برای گرفتن اشیا استفاده کنند. در انسانها نیز این عضله وجود دارد ولی در فرایند فرگشت چنان کارایی خود را از دست دادهاست که امروزه پزشکان هنگام نیاز به بافتهای ترمیمی برای سایر قسمتهای بدن آن را خارج و از آن استفاده میکنند. این عضله چنان برای [[بدن انسان]] بیاهمیت شده که ۹٪ انسانهای امروزی بدون آن متولد میشوند.<ref>[[Robert Wiedersheim|Wiedersheim, Robert]] (1893). ''The Structure of Man: an index to his past history. '' London: Macmillan and Co.</ref> مدرک دیگری بر فرگشت [[اندام ژاکوبسون]] است که بخشی از کالبد حیوانات میباشد. ریشهٔ این اندام را در انسان میتوان در پیشینهٔ جنسی انسانها در [[ماقبل تاریخ]] جستجو کرد. این اندام که در مجرای بینی واقع است، [[فرومون]]ها را که [[مواد شیمیایی]] تحریککنندهٔ جنسی، هشدار دهنده یا یابندهٔ غذا هستند، ردیابی میکند. این اندام به حیوانات اجازه میدهد که همنوعانشان را برای جفتگیری یا اعلام خطر تعقیب کنند. انسانها با اندام ژاکوبسون به دنیا میآیند، ولی قابلیتهای این اندام در مراحل اولیهٔ پس از تولد رفته رفته کم میشود تا جایی که دیگر استفادهای ندارد.<ref name="Muller">Muller, G. B. (2002) "Vestigial Organs and Structures." in Encyclopedia of Evolution. Mark Pagel, editor in chief, New York: Oxford University Press. pp. 1131–1133</ref> در مواردی برای اندامهایی که به عنوان اندامهای زائد شناخته میشدند کاربردهایی پیدا شدهاست.<ref>[http://news.nationalgeographic.com/news/2009/07/090730-spleen-vestigial-organs.html "Vestigial Organs Not So Useless After All, Studies Find"]</ref> دندانهای عقل دلایل دیگری بر فرگشت انسان هستند. نیاکان انسان به مقدار زیادی از گیاهان تغذیه میکردند و نیاز داشتند تا مقادیر زیادی از گیاهان را در طول یک روز با سرعتی کافی بخورند تا بتوانند مواد مورد نیاز بدنشان را تأمین کنند. این موضوع خصوصاً زمانی اهمیت داشت که بدن انسان قابلیت هضم [[سلولز]] به میزان کافی را نداشت. هنگامی که عادات غذایی بشر تغییر کرد، [[آروارهٔ انسان]] کوچکتر شد و دیگر نیازی به دندان آسیای سوم یا [[دندان عقل]] نبود.<ref name="ISBN 978-0-19-518346-7">{{cite book|author=Walker, Alan|chapter=Early Hominin Diets: Overview and Historical Perspectives|editor=[[Peter Ungar]]|title=Evolution of the Human Diet: The Known, the Unknown, and the Unknowable|publisher=Oxford University Press|location=US|year=۲۰۰۶|isbn=۹۷۸-۰-۱۹-۵۱۸۳۴۶-۷|pages=۳–۱۰|url=http://books.google.com/?id=6mxZ1hNBHgkC&pg=PA357&lpg=PA357&dq=
در آوریل ۲۰۱۵ (اردیبهشت ۱۳۹۴) نتایج پژوهشی انتشار یافت که [[فتق دیسک بین مهرهای|بیرونزدگی دیسک بینمهرهای]] که میتواند باعث [[کمردرد]]های مزمن شود در افرادی بیشتر دیده میشود که شکل مهرههای کمر آنها به مهرههای [[شامپانزه|شمپانزهها]] و [[اورانگوتان]]ها شباهت بیشتری دارد؛ به عبارت دیگر مهرههای کمر این افراد از نگاه فرگشتی کمتر برای راه رفتن روی دو پا تطبیق پیدا کردهاست. یکی از توضیحاتی که در این باره ارائه شده این است که در مسیر فرگشت از موجودی چهار دست و پا به انسان دو پا، فشار بر روی [[ستون مهرهها]] افزایش یافتهاست. نتایج این پژوهش این فرضیه را که کمردرد ممکن است منشأ فرگشتی داشته باشد تقویت میکند. شیوع بیماریهای ستون فقرات در انسان بیشتر از [[نخستیها]] است.<ref>[http://www.biomedcentral.com/1471-2148/15/68 The ancestral shape hypothesis: an evolutionary explanation for the occurrence of intervertebral disc herniation in humans] BMC Evolutionary Biology 2015</ref><ref group="یادداشت">در این پژوهش آنها رابطه بین شکل مهره، حرکت و جابجایی آن و زائده اشمورل (Schmorl’s node) را مورد مطالعه قرار دادند. زائده اشمورل بیرونزدگی غضروف (دیسک) بین مهرهها به داخل بافت استخوانی مهره بالایی یا پایینی است. این زائده معمولاً دردناک نیست، بیشتر در سنین بالا دیده میشود و محصول فرسودگی مهره در گذر عمر است. این مطالعه نشان داد در کسانی که شکل مهرهها بیشتر به شکل مهرههای اجداد ما شبیه است این فتق عمودی بین مهرهای بیشتر دیده میشود. علاوه بر این مهره اول کمر در صورت سلامت، به راحتی از مهره مشابه در شمپانزهها و اورانگوتانها قابل بازشناسی است اما اگر این مهره سالم نباشد این تمایز دیده نمیشود؛ به عبارت دیگر زائده اشمورل مهره انسانی را به مهره نخستیها شبیه میکند.</ref>
خط ۸۶:
[[پرونده:Craniums of Homo fa.jpg|بندانگشتی|250px|جمجمه های{{سخ}}۱. گوریل ۲. جنوبی کپی ۳. انسان راستقامت ۴. نئاندرتال ۵.[[اشتاینهایم]] (مربوط به انسان خردمند باستانی یا انسان هایدلبرگی) ۶. انسان خردمند امروزی. کاهش [[پروگناتیزم]] و ضخامت خط ابرو، و افزایش اندازهٔ پیشانی قابل توجهاست.]]
انسان خردمند امروزی تنها گونهٔ بازمانده از سردهٔ انسان است. در حالی که برخی گونههای منقرض شدهٔ انسانها را میتوان به عنوان نیاکان انسانهای خردمند امروزی برشمرد، بسیاری دیگر احتمالاً تنها «خویشاوندان» ما بودهاند که از شاخههایی از نیاکان ما جدا شدهاند.<ref>{{cite journal|author=Strait DS, Grine FE, Moniz MA|title=A reappraisal of early hominid phylogeny|journal=J. Hum. Evol.|volume=۳۲|issue=۱|pages=۱۷–۸۲|year=۱۹۹۷|pmid=۹۰۳۴۹۵۴|doi=10.1006/jhev.1996.0097}}</ref><ref name="bryson2004">{{cite book|author=Bill Bryson|title=A Short History of Nearly Everything|url=http://books.google.com/books?id=RKHLD9qNs64C|chapter=28. The Mysterious Biped|year=۲۰۰۴|publisher=Random House, Inc.|isbn=۹۷۸-۰-۳۸۵-۶۶۰۰۴-۴|pages=۵۲۲–۵۴۳}}</ref> هنوز اجماعی بر اینکه کدامیک از این گروهها را باید به عنوان گونههای مجزا و کدامیک را به عنوان زیر گونه برشمرد، وجود ندارد. در برخی موارد این امر به دلیل کمیابی سنگوارهها و در برخی موارد به دلیل تفاوتهای جزئی در سیستمهای [[طبقهبندی]] گونهها برای سردهٔ انسان میباشد.<ref name="bryson2004"
شواهد باستانشناسی و دیرینشناسی، امروزه این امکان را میدهد که تا حدودی در مورد رژیم غذایی گونههای متفاوت انسان استنباط نمود و نقش رژیم غذایی را در تکامل فیزیکی و رفتاری انسانها مطالعه کرد.<ref name="ISBN 978-0-19-518346-7"
=== انسان ماهر و انسان گاتنگی ===
خط ۱۲۳:
=== نئاندرتال و انسانتبار دنیسووا ===
''[[نئاندرتال|انسان نئاندرتال]]'' که از آن با عنوان ''انسان خردمند نئاندرتال'' نیز نام برده میشود،<ref>{{cite journal|author=Harvati K|title=The Neanderthal taxonomic position: models of intra- and inter-specific craniofacial variation|journal=J. Hum. Evol.|volume=۴۴|issue=۱|pages=۱۰۷–۳۲|year=۲۰۰۳|pmid=۱۲۶۰۴۳۰۷|doi=10.1016/S0047-2484(02)00208-7}}</ref> بین ۴۰۰٫۰۰۰<ref>Herrera, K. J. ; Somarelli, J. A. ; Lowery, R. K. ; Herrera, R. J. (2009). "To what extent did Neanderthals and modern humans interact?". Biological Reviews 84 (2): 245–257. DOI:10.1111/j.1469-185X.2008.00071.x. PMID 19391204</ref> تا ۳۰٫۰۰۰ سال پیش در اروپا و آسیا میزیستهاست. شواهد مربوط به توالی [[دیانای میتوکندریایی]] نشان دهندهٔ آن است که هیچ [[شارش ژن]] عمدهای بین ''انسان نئاندرتال'' و ''انسان خردمند امروزی'' رخ ندادهاست که میتوان نتیجهگیری کرد که این دو، دو گونهٔ مجزا بودهاند که نیاکان مشترکی در حدود ۶۶۰٫۰۰۰ سال پیش داشتهاند.<ref>{{cite journal|author=Krings M, Stone A, Schmitz RW, Krainitzki H, Stoneking M, Pääbo S|title=Neandertal DNA sequences and the origin of modern humans|journal=Cell|volume=۹۰|issue=۱|pages=۱۹–۳۰|year=۱۹۹۷|pmid=۹۲۳۰۲۹۹|doi=10.1016/S0092-8674(00)80310-4}}</ref><ref>{{cite journal|author=Green RE, ''et al. ''|title=A complete Neandertal mitochondrial genome sequence determined by high-throughput sequencing|journal=Cell|volume=۱۳۴|issue=۳|pages=۴۱۶–۴۲۶|year=۲۰۰۸|doi=10.1016/j.cell.2008.06.021|pmid=۱۸۶۹۲۴۶۵}}</ref><ref>{{cite journal|authors=Serre D, Langaney A, Chech M, ''et al. ''|title=No Evidence of Neandertal mtDNA Contribution to Early Modern Humans|journal=PLoS Biol.|volume=۲|issue=۳|page=E57|year=۲۰۰۴|pmid=۱۵۰۲۴۴۱۵|doi=10.1371/journal.pbio.0020057}}</ref> به هر حال، [[توالی یابی]] ژن نئاندرتالها که در سال ۲۰۱۰ میلادی انجام شد، نشان داد که نئاندرتالها با انسانهای بهکالبد امروزی در حدود ۸۰٫۰۰۰ تا ۴۵٫۰۰۰ سال پیش (زمان تقریبی که انسانهای امروزی به خارج از آفریقا مهاجرت کردند ولی قبل از اینکه در اروپا، آسیا و جاهای دیگر پراکنده شوند)
[[پرونده:Neandertaler reconst.jpg|راست|بندانگشتی|190px|شمایل بازسازی شدهٔ یک نئاندرتال]]
در سال ۲۰۰۸ میلادی، باستانشناسهایی که در [[غار دنیسووا]] در [[کوههای آلتای]] سیبری کار میکردند، بخشی از یک استخوان کوچک مربوط به انگشت پنجم یک نوجوان مربوط به گونهای از انسان را کشف کردند که اکنون با عنوان انسانتبار دنیسووا شناخته میشود.<ref name="The Guardian">{{یادکرد|پیوند=http://www.guardian.co.uk/science/2010/mar/24/new-human-species-siberia|عنوان=New species of human ancestor found in Siberia|ناشر=The Guardian|زبان = en|تاریخ=March 24, 2010|نام=Ian|نام خانوادگی=Sample|پیوند بایگانی=http://www.webcitation.org/5uQpbwCYY|تاریخ بایگانی=۲۰۱۰-۱۱-۲۲|deadurl=no}}</ref> وسایلی از جمله یک دستبند که در آن غار پیدا شده، مربوط به ۴۰٫۰۰۰ سال پیش میباشد. به دلیل هوای سرد آن غار، دیانای موجود در قطعه سنگواره سالم مانده بود در نتیجه هم دیانای میتوکندریایی و هم دیانای ژنوم هستهای در توالی سنجی بررسی شد.<ref name="pmid 21179161"
با وجودی که سرآغاز انشعاب دیانای میتوکندریایی انسانتبار دنیسووا بهطور غیرمنتظرهای به زمانهای قدیم بازمیگردد،<ref name="The Scientist">{{یادکرد|پیوند=http://www.the-scientist.com/blog/display/57254/#ixzz0j820ioz1|عنوان=New hominin found via mtDNA|ناشر=The Scientist|تاریخ=March 24, 2010|نام=Alla|نام خانوادگی=Katsnelson|پیوند بایگانی=http://www.webcitation.org/5uQpd7txa|تاریخ بایگانی=۲۰۱۰-۱۱-۲۲|زبان = en}}</ref> ولی توالی سنجی کامل ژنتیکی نشان دهندهٔ آن است که انسانتبار دنیسووا نیز به همان دودمان نئاندرتال تعلق دارد که زمان جدایی آن از گونهٔ نئاندرتال اندکی پس از این بوده که شاخهٔ نئاندتال از شاخهٔ منتهی به انسانهای خردمند امروزی جدا شدهاست.<ref name="pmid 21179161"
اللهایی که گمان میرود از نئاندرتالها و انسانتبار دنیسووا سرچشمه گرفته باشد در محلهای مختلفی از ژنهای انسانهای خردمند امروزی خارج از قارهٔ آفریقا یافت شدهاست. انواع [[آنتی ژن لکوسیت انسان]] (HLA) که از طرف نئاندرتالها و انسانتبار دنیسووا آمدهاند بیش از نیمی از اللهای HLA مردم امروزی اوراسیا را تشکیل میدهند.<ref name="10.1126/science.1209202">{{یادکرد ژورنال|نویسنده=Laurent Abi-Rached, ''et al. ''|عنوان=The Shaping of Modern Human Immune Systems by Multiregional Admixture with Archaic Humans|ژورنال=Science|زبان = en|دوره=۳۳۴|شماره=۶۰۵۲|تاریخ=۲۰۱۱-۰۸-۲۵|doi=10.1126/science.1209202|پیوند بایگانی=http://digitalcommons.unl.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1122|تاریخ بایگانی=Aug 2011|پیوند=http://www.sciencemag.org/content/early/2011/08/19/science.1209202|pmid=۲۱۸۶۸۶۳۰}}</ref>
خط ۱۳۵:
''[[انسان فلورسی]]'' که بین ۱۰۰٫۰۰۰ تا ۱۲٫۰۰۰ سال پیش میزیستهاست، گاهی به طنز ''[[هابیت]]'' هم نامیده شدهاست که دلیل آن اندام کوچک این انسان به خاطر [[کوتولگی ناشی از انزوا]] میباشد.<ref>{{یادکرد ژورنال|نویسنده=Brown P, Sutikna T, Morwood MJ, ''et al. ''|عنوان=A new small-bodied hominin from the Late Pleistocene of Flores, Indonesia|ژورنال=Nature|دوره=۴۳۱|شماره=۷۰۱۲|صفحه=۱۰۵۵–۶۱|زبان = en|سال=۲۰۰۴|pmid=۱۵۵۱۴۶۳۸|doi=10.1038/nature02999}}</ref> ''انسان فلورسی'' یک گونهٔ شگفتانگیز هم از نظر اندازه و هم از نظر زمان زیست میباشد و از آن میتوان به عنوان نمونهای از گونههای اخیر سردهٔ انسان یاد کرد که خصوصیات تکامل یافتهٔ آن مشابه انسانهای امروزی نیست. به عبارت دیگر، ''انسان فلورسی'' دارای نیاکان مشترک با انسان خردمند امروزی بودهاست ولی پس از جدایی از شاخهٔ انسانهای امروزی، مسیر تکاملی جداگانهای را طی کردهاست. مهمترین اکتشاف در این مورد، سنگوارهٔ زنی ۳۰ سالهاست که در سال ۲۰۰۳ میلادی کشف شد و قدمت آن ۱۸٫۰۰۰ سال تعیین شدهاست. این زن، یک متر قد داشته و حجم جمجمهٔ آن تنها ۳۸۰ [[سانتیمتر مکعب]] بودهاست. (این حجم از حجم مغز شامپانزه نیز کوچکتر است و در حدود یک سوم حجم مغز انسانهای امروزی میباشد)
هم اکنون بحثهایی بین دانشمندان در جریان است راجع به این که آیا ''انسان فلورسی'' در واقع یک گونهٔ مجزا محسوب میشود یا نه.<ref>{{یادکرد|نام= D| نام خانوادگی =Argue |نام۲= D| نام خانوادگی۲ = Donlon|نام۳= C| نام خانوادگی۳ =Groves|نام۴= R| نام خانوادگی۴ =Wright|عنوان=Homo floresiensis: microcephalic, pygmoid, Australopithecus, or Homo?|ژورنال=J. Hum. Evol.|دوره=۵۱|شماره=۴|صفحه=۳۶۰–۷۴|سال=۲۰۰۶|pmid=۱۶۹۱۹۷۰۶|doi=10.1016/j.jhevol.2006.04.013|زبان = en}}</ref> برخی از دانشمندان بر این باورند که ''انسان فلورسی'' نوعی کوتوله (با دید [[آسیبشناسی]]) از ''انسان خردمند امروزی'' بودهاست.<ref name="Martin">{{یادکرد|نام= RD| نام خانوادگی =Martin|نام۲= AM| نام خانوادگی۲ = Maclarnon |نام۳= JL| نام خانوادگی۳ =Phillips|نام۴= WB| نام خانوادگی۴ =Dobyns|عنوان=Flores hominid: new species or microcephalic dwarf?|ژورنال=The anatomical record. Part A, Discoveries in molecular, cellular, and evolutionary biology|دوره=۲۸۸|شماره=۱۱|صفحه=۱۱۲۳–۴۵|سال=۲۰۰۶|pmid=۱۷۰۳۱۸۰۶|doi=10.1002/ar.a.20389|زبان = en}}</ref> این فرضیه تا حدودی دارای پشتوانهاست زیرا مردمی که هماکنون در [[فلورس]]، محلی که اسکلت انسان فلورسی در آن یافت شدهاست، زندگی میکنند دارای قد کوتاه هستند. مسئله دیگر در مورد ''انسان فلورسی'' نیز این است که سنگوارهٔ آن همراه با ابزارهایی که به انسانهای امروزی نسبت داده میشود، یافت شدهاست.<ref name="Martin"
فرضیه اینکه انسان فلورسی دچار [[کوتولگی]] از دید آسیبشناسی بودهاست، قادر به توضیح برخی ویژگیهای انسان فلورسی که نه تنها شبیه انسان امروزی نبوده بلکه بیشتر به نیاکان قدیمی سردهٔ انسان شبیهاست، نمیباشد. علاوه بر مشخصات جمجمه، این ویژگیها شامل شکل استخوانهای مچ، ساعد، بازو، زانو و پاها میگردد.
خط ۱۹۰:
باید توجه نمود که بسیاری از گونهها ابزار میسازند و از آن استفاده میکنند، ولی ساخت و استفاده از ابزارهای پیچیدهتر حیطهای در تسلط انسان هاست. قدیمیترین ابزارهای شناخته شده، «ابزارهای سنگی [[الدوایی]]» هستند که در اتیوپی پیدا شدهاند و مربوط به ۲٫۶ تا ۲٫۵ میلیون سال پیش میباشند که این زمان قبل از پیدایش نخستین گونههای سردهٔ انسان است. امروزه هیچ شواهدی در دست نیست که گونههایی از انسانها ۲٫۵ میلیون سال پیش میزیستهاند. سنگوارهای از انسان که در نزدیکی این ابزارها پیدا شدهاست و مربوط به ۲٫۳ میلیون سال پیش است، این احتمال را مطرح میکند که انسانها این ابزارها را ساختهاند. البته این موضوع در حد احتمال است و هنوز شواهد قوی در این مورد وجود ندارد. برنارد وود عنوان کردهاست که پرامردم تقریباً همزمان با گونههای اولیه انسان در دورهٔ ساخت ابزار الدوایی میزیستهاند. هرچند که مدرک مستقیمی مبنی بر استفادهٔ پرامردم از ابزار وجود ندارد، ولی خصوصیات بدنی آنان را میتوان به عنوان شاهد غیرمستقیمی برای قابلیت استفادهٔ آنان از ابزار در نظر گرفت. با این حال بیشتر دیرین انسانشناسان بر این باورند که گونههای اولیهٔ انسان بودهاند که ابزارهای الدوایی یافت شده را ساختهاند. آنها استناد میکنند که همواره سنگوارههای انسان، و نه پرامردم، در نزدیکی ابزارهای یافت شده پیدا شدهاند.<ref name="Freeman">{{یادکرد|نام=Scott|نام خانوادگی=Freeman|نام۲=Jon C.|نام خانوادگی۲=Herron|کتاب =Evolutionary Analysis |ناشر = Pearson Education, Inc.| صفحه=۷۸۶–۷۸۸ |زبان=en| شابک =978-0-13-227584-2| سال= ۲۰۰۷}}</ref>
در سال ۱۹۹۴ میلادی، رندال سوسمن با استناد به وضعیت شستها در دست، این بحث را مطرح کرد که هر دو سردهٔ انسان و پرامردم ابزار میساختهاند. او استخوانها و عضلات دست انسان را با شامپانزه مقایسه کرد و دریافت که انسانها دارای ۳ عضله در دست هستند که شامپانزهها از آن بیبهرهاند. همچنین دست انسان دارای قابلیتهای بهتری برای گرفتن اشیا نسبت به شامپانزهاست. سوسمن نشان داد که وضعیت شست دست در انسانهای امروزی پاسخی تکاملی به نیاز انسان برای ساخت و استفاده از ابزار بودهاست. او همچنین عنوان داشت که بر این اساس هر دو سردهٔ انسان و پرامردم ابزارساز بودهاند.<ref name="Freeman"
;ابزار سنگی
خط ۱۹۷:
عصر پارینهسنگی به سه دورهٔ [[دیرینهسنگی]] (اوایل عصر پارینهسنگی که حدود ۳۵۰٫۰۰۰ تا ۳۰۰٫۰۰۰ سال پیش پایان مییابد)، [[میانسنگی]] (میانهٔ عصر پارینهسنگی که تا حدود ۵۰٫۰۰۰ تا ۳۰٫۰۰۰ سال پیش طول میکشد)، و [[نوسنگی]] تقسیم میشود.
دورهٔ بین ۷۰۰٫۰۰۰ تا ۳۰۰٫۰۰۰ سال پیش، به نام دورهٔ [[اشولی]] نیز نامیده میشود، زمانی که ''انسان کارورز'' تبرهای دستی بزرگی از جنس [[سنگ آتشزنه]] و [[کوارتزیت]] میساخت. این تبرها در اوایل دورهٔ اشولی ظاهری نخراشیده داشتند ولی بعدها به مرور زمان با پرداخت به وسیله ضربه زدن به لبههای [[تراشه سنگی|تراشههای سنگی]] شکل ظریف تری به خود گرفتند. از ۳۵۰٫۰۰۰ هزار سال پیش، روش پرداخت دقیق تر سنگها شروع به توسعه یافتن کرد بهطوریکه با وارد کردن یک سری ضربات متوالی به سنگها، ابزارهایی برای خراش دادن، برش زدن و حتی سوزن ساخته شدند.<ref name="Plummer"
<center>
خط ۲۲۶:
[[پرونده:Early diversification.PNG|راست|بندانگشتی|پراکنده شدن جغرافیایی [[دیانای میتوکندریایی]]، که فقط از مادر به فرزند منتقل میشود.<ref>Behar et al. 2008, Gonder et al. 2007, Reed and Tishkoff</ref>]]
نظریههای مختلفی در مورد اینکه یک مهاجرت دسته جمعی به خارج از آفریقا صورت گرفتهاست یا چندین مورد، وجود دارد. یکی از مدلهایی که این پراکندگی را در چند مورد میداند، در برگیرندهٔ نظریهٔ پراکندگی جنوبی است،<ref name="lahr">[http://www.human-evol.cam.ac.uk/Projects/sdispersal/sdispersal.htm Searching for traces of the Southern Dispersal], by Dr. Marta Mirazón Lahr, et al.</ref> که در سالهای اخیر توسط شواهد ژنتیکی، زبانشناسی و انسانشناسی نیز پشتیبانی شدهاست. در این نظریه، انسانهای نوین حدود ۷۰٫۰۰۰ سال پیش از راه سواحل [[شاخ آفریقا]] پراکنده شدند. این گروه به مسکونی شدن جنوب [[شرق آسیا]] و اقیانوسیه کمک کردند که این امر توضیح دهندهٔ اکتشاف مکانهای باستانشناسی مربوط با انسانهای اولیه در این مناطق بسیار پیشتر از اینگونه مکانها در [[شام (سرزمین)|سرزمین شام]] میباشد. موج دوم انسانها از راه [[شبهجزیره سینا]] به آسیا کوچ کردند که منجر به پیدایش جمعیت بزرگی از انسانها در اوراسیا گردیدند. این گروه دوم صنعت تولید ابزارهای پیچیده تری در اختیار داشتند و نسبت به گروه اول کمتر به منابع غذایی دریایی که آنان را محدود به زندگی ساحلی میکرد وابسته بودند. بیشتر شواهد مربوط به توسعهٔ گروه اول با بالا آمدن سطح [[آب دریا]] در پایان هر [[عصر یخبندان]] از بین رفتهاست.<ref name="lahr"
یک مطالعهٔ گسترده در مورد تنوع ژنتیکی در آفریقا، نشان داد که [[بوشمن]]ها بیشترین تنوع ژنتیکی را در میان ۱۱۳ جمعیت مجزای مورد مطالعه دارا هستند. این موضوع نشان داد که آنان یکی از ۱۴ «[[خوشهٔ جمعیتی نیاکان]]» انسان هستند. در این پژوهش همچنین محل مبدأ مهاجرت انسانهای مدرن در جنوب غربی آفریقا، در نزدیکی مرز ساحلی [[نامیبیا]] و [[آنگولا]] تعیین شد.<ref>{{یادکرد|نشانی=http://news.bbc.co.uk/2/hi/science/nature/8027269.stm|عنوان=Africa's genetic secrets unlocked|تاریخ=May 1, 2009|نام خانوادگی=Gill|نام=Victoria|اثر=[[بیبیسی نیوز|BBC News]]|زبان = en}}</ref>
خط ۲۳۴:
=== مدل چند ناحیهای ===
[[پرونده:multi region and out of africa.svg|بندانگشتی|تفاوت دو مدل «خروج از آفریقا» و «چند ناحیهای»]]
مدل چند ناحیهای، '' که مدلی است مبتنی بر الگوی تکامل انسان''، در سال ۱۹۸۸ میلادی توسط [[میلفورد ولپاف]] ارائه شد.<ref name="multiregional">{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=Wolpoff|نام=MH|سال=۲۰۰۰|عنوان=Multiregional, not multiple origins|ژورنال=Am J Phys Anthropol|دوره=۱۱۲|شماره=۱|صفحه=۱۲۹–۳۶|نشانی=http://www3.interscience.wiley.com/journal/71008905/abstract|doi=10.1002/(SICI)1096-8644(200005)112:1<129::AID-AJPA11>3.0.CO;2-K|pmid=۱۰۷۶۶۹۴۸|زبان = en}}</ref><ref name="Wolpoff1988">{{یادکرد ژورنال|doi=10.1126/science.3136545|نام خانوادگی=Wolpoff|نام=MH|سال=۱۹۸۸|عنوان=Modern Human Origins|ژورنال=Science|دوره=۲۴۱|شماره=۴۸۶۷|صفحه=۷۷۲–۴|نشانی=http://www.sciencemag.org/cgi/pdf_extract/241/4867/772|pmid=۳۱۳۶۵۴۵|زبان = en}}</ref> تکامل چند ناحیهای بیان میدارد که تکامل انسان از ابتدای دورهٔ پلیستوسن، ۲٫۵ میلیون سال پیش، تاکنون در چهارچوب یک گونهٔ انسانی واحد، پیوسته در زمان و در سطح جهان از تکامل ''انسان راستقامت'' به ''انسان خردمند'' امروزی تکامل یافته، صورت گرفتهاست. بر اساس فرضیهٔ چند ناحیهای، دادههای ژنتیکی و سنگوارهای شواهدی بر تکامل انسان در سطح جهان هستند، و با گونهزایی اخیر که در فرضیهٔ خروج از آفریقا مطرح میشود، تناقض دارند. شواهد سنگوارهای برای [[ریچارد لیکی]] آنقدر کامل نبود که او بتواند این بحث را حل کند.<ref name="RLeakey">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Leakey|نام=Richard|کتاب=The Origin of Humankind|ناشر=Basic Books|سال=۱۹۹۴|صفحه=۸۷–۸۹|شابک=978-0-465-05313-1|زبان = en}}</ref> مطالعهٔ [[تکگروه]]ها در دیانای میتوکندریایی و کروموزوم Y عمدتاً نظریهٔ خروج از آفریقا را تأیید کردهاند.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام =LB |نام خانوادگی = Jorde |نام۲ =M |نام خانوادگی۲ =Bamshad |نام۳ = AR|نام خانوادگی۳ = Rogers |عنوان=Using mitochondrial and nuclear DNA markers to reconstruct human evolution|ژورنال=BioEssays|دوره=۲۰|شماره=۲|صفحه=۱۲۶–۳۶|سال=۱۹۹۸|ماه=February|pmid=۹۶۳۱۶۵۸|doi=10.1002/(SICI)1521-1878(199802)20:2<126::AID-BIES5>3.0.CO;2-R|زبان = en}}</ref> همچنین شواهد مربوط به دی ان ای [[اتوزوم|اتوزومی]] غالباً موید فرضیه خروج ار آفریقاست؛ ولی به هر حال نشانههایی مبتنی برآمیزش باستانی در انسانهای امروزی در برخی مطالعات ارائه شدهاست.<ref name="Wall, J. D. 2009 1823">{{یادکرد ژورنال|doi=10.1093/molbev/msp096|pmc=۲۷۳۴۱۵۲|عنوان=Detecting Ancient Admixture and Estimating Demographic Parameters in Multiple Human Populations|pmid=۱۹۴۲۰۰۴۹|سال=۲۰۰۹|نام=J. D.|نام خانوادگی = Wall|ژورنال=Molecular Biology and Evolution|دوره=۲۶|شماره=۸|نام خانوادگی۲=Lohmueller|نام۲=K. E.|نام خانوادگی۳=Plagnol|نام۳=V.|صفحه=۱۸۲۳–۷|زبان = en}}</ref> توالییابیهای اخیر در مورد ژنهای نئاندرتال<ref>{{یادکرد ژورنال| pmid = ۲۰۴۴۸۱۷۸ | doi=10.1126/science.1188021 | دوره=۳۲۸ | شماره=۵۹۷۹ | عنوان=A draft sequence of the Neandertal genome | سال=۲۰۱۰ | ماه=May | ژورنال=Science | صفحه=۷۱۰–۲۲ | نویسنده=Green RE, Krause J, Briggs AW, ''et al. ''|زبان = en}}</ref> و انسانتبار دنیسووا<ref>^ Reich D, Green RE, Kircher M, et al. (December 2010). "Genetic history of an archaic hominin group from Denisova Cave in Siberia". Nature 468 (7327): 1053–60. {{doi|10.1038/nature09710}}. PMID 21179161</ref> نشان میدهد کهآمیزشهایی صورت گرفتهاست. انسانهای امروزی غیرآفریقایی ۴–۲ درصد از اللهای نئاندرتالها را در ژن خود دارند و برخی [[ملانزی]]ها نیز %۶–۴ از اللهای انسانتبار دنیسووا را دارا هستند. این شواهد بانظریهٔ خروج ار آفریقا در تناقض نیستند مگر اینکه با دید خیلی سخت گیرانه تفسیر شوند. پس از احیا گلوگاه جمعیت ناشی از فوران ابرآتشفشان توبا، یک گروه نسبتاً کوچک از آفریقا به بیرون کوچ کردند و بهطور محدودی با نئاندرتالها، احتمالاً در خاورمیانه یا حتی پیش از خروج در شمال
== فرگشت اخیر و در حال رخداد در انسان ==
خط ۳۱۸:
== یادداشت ==
<references group="یادداشت"
== منابع برای مطالعهٔ بیشتر ==
خط ۳۷۱:
* [http://www.zdf.de/ZDFmediathek/content/216464 „Evolution des Menschen. “] – Film vom 16. Juli 2008 in der [[ZDFmediathek]]
{{پایان چپچین}}
{{فرگشت انسان}}
{{کپیها}}
{{فرگشت}}
[[رده:فرگشت انسان]]
[[رده:انسانشناسی]]
|