گیاه‌خواری (انسان): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Edrock (بحث | مشارکت‌ها)
←‏دسته‌بندی گیاه‌خواران: حذف گزینه‌ی تکراری - آیتم حذف شده دوبار تکرار شده بود
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایشگر دیداری
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات ردهٔ همسنگ (۳۰.۱) +املا+مرتب+تمیز (۱۴.۹ core)+اصلاح ارجاع لاتین: + رده:کاهش تغییرات آب‌وهوایی
خط ۴:
[[پرونده:Soy-whey-protein-diet.jpg|بندانگشتی|چپ|350px|گیاه‌خواری]]
[[پرونده:BikurimS.jpg|بندانگشتی|سبدی از میوه‌های تازه]]
'''گیاه‌خواری''' یا '''سبزی‌خواری''' به معنای پرهیز از خوردن [[گوشت]] جانوران است که ممکن است شامل پرهیز از غذاهایی مانند [[شیر (خوراکی)|شیر]]، [[فراورده لبنی]]، [[تخم‌مرغ]] که خاستگاه جانوری دارند نیز بشود. چندین نوع گیاه‌خواری وجود دارد که بسته به نوع آن، جهت‌گیری گیاه‌خواران در برابر [[دام (حیوان)|حیوانات دامی]] و فراورده‌های دامی متفاوت است. عده‌ای از گیاه‌خواران در کنار نخوردن یا کمتر خوردن فراورده‌های جانوری با آزار و کشتار آن‌ها نیز مخالفند.
 
برخی از گیاه‌خواران از پوشیدن لباس‌هایی مانند [[چرم]]، [[ابریشم]] و [[خز]] که از کشتن جانوران به دست آمده نیز پرهیز می‌کنند. در [[وگانیسم]] (Veganism) که گاهی «گیاه‌خواری مطلق» هم نامیده می‌شود از همه فرآورده‌هایفراورده‌های جانوری، چه از کشتن جانوران به دست آمده باشند و چه با بهره‌گیری از آن‌ها (مانند لبنیات، تخم‌مرغ،[[و]]…) پرهیز می‌شود.
 
امروزه در همهٔ [[کشورهای جهان]] گیاه‌خواران وجود دارند و در بعضی کشورها همانند هند، گیاه‌خواری دارای ریشه‌های تاریخی و مذهبی است.<ref>Spencer, Colin: ''The Heretic’s Feast. A History of Vegetarianism'', London: Fourth Estate 1993, p. 69–84. {{ISBN|1-85702-078-2|en}}.</ref>
خط ۲۳:
* '''[[نیمه گیاه‌خوار]] (Semi-Vegetarian یا flexitarian):گیاه‌خوارانی که گاهی و به مقدار کمتر از انواع گوشت استفاده می‌کنند. پسکیترینیسم، پولوترینیسم و پولوپسکیترینیسم برخی از انواع نیمه گیاه‌خواری هستند'''.<ref>[http://www.ebtekarnews.com/Ebtekar/News.aspx?NID=24616 گیاه و گیاه‌خواری<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>
* '''[[پسکیترینیسم]] (Pescetarianism):''' گیاه‌خوارانی که گوشت دریایی مانند ماهی و [[صدف دریایی]] مصرف می‌کنند.
* '''پولوترینیسم'''('''pollotarianism'''): گیاهخوارانی که گوشت مرغ و سایر طیور اهلی را مصرف می‌کنند.
* '''پولوپسکیترینیسم(pollo-pescetarianism):''' گیاهخوارانی که دلایلی چون دلایل اخلاقی و زیست‌محیطی، گوشت مرغ و ماهی مصرف می‌کنند اما گوشت قرمز نمی‌خورند. یعنی می‌توان آن‌ها را غیرپستاندارخوار نامید.
* '''[[گیاه‌خواران اقتصادی]]:''' به کسی گفته می‌شود که به دلیل اجبار اقتصادی یا انتخاب عمدی شکل زندگی ساده، به گیاه‌خواری رو آورده باشد.
* کسانی که -جز گوشت محصولات دریایی- محصولات گوشتی و غیرگوشتی دیگر حیوانات را مصرف نمی‌کنند.
خط ۵۹:
== دلایل دیگر برای گیاه‌خواری ==
{{جعبه نقل قول | نقل‌قول ='''انسان نقش برادر بزرگ‌تر را برای حیوانات دارد، نه حق دژخیمی و ستمگری بر آنان را.'''{{سخ}}[[صادق هدایت]]<ref>[http://www.radiozamaneh.com/226647 سیمای گیاه‌خواری در ایران از صادق هدایت تا پدیده‌ای فراگیر]، رادیو زمانه</ref>| تراز = چپ | عرض = 300px | اندازه خط = 12px | گیومه نقل‌قول = بله | تراز منبع = چپ}}
[[پرونده:Camel slaughter.jpg|بندانگشتی|260px|بسیاری از گیاه‌خواران، [[سلاخی|سلاخی‌کردن]]‌کردن حیوانات را باعث رنج و [[شکنجه]] آنان و به دور از اصول اخلاقی می‌دانند.<ref>[http://www.nytimes.com/2010/11/22/world/africa/22egypt.html Activist Relies on Islam to Fight for Animal Rights], The New York Times</ref><ref>[http://www.nytimes.com/2008/09/05/us/05immig.html Kosher Plant Is Accused of Inhumane Slaughter], The New York Times</ref><ref>[http://www.radiozamaneh.com/226647 سیمای گیاه‌خواری در ایران از صادق هدایت تا پدیده‌ای فراگیر]، رادیو زمانه</ref>]]
 
=== گیاه‌خواری زیست‌بوم محور ===
* گیاه‌خواری زیست‌بوم محور واکنشی ست به این دغدغه که تولید گوشت و فراورده‌های حیوانی برای مصرف گسترده، به ویژه از طریق مزرعه‌های صنعتی از نظر زیست‌محیطی ناپایدار است. طبق پژوهش‌های [[سازمان ملل متحد]] در سال ۲۰۰۶، صنعت دامداری یکی از بیشترین نقش‌ها را در زوال زیست‌محیطی در سطح جهانی ایفا می‌کند و فعالیت‌های نوین پرورش حیوانات برای مصارف غذایی آن هم در مقیاس عظیم به [[آلودگی هوا]] و آب‌ها، فرسایش زمین‌ها، تغییرات آب و هوایی، و از دست رفتن [[تنوع زیستی]] منجر می‌شود. این پژوهش‌های نشان داد که بخش دامداری یکی از دو یا سه بخشی ست که بیشترین سهم را در ایجاد مشکلات زیست‌محیطی جدی-چه در مقیاس منطقه‌ای و چه در مقیاس جهانی – ایفا می‌کند.<ref>{{cite web|url=http://www.fao.org/docrep/010/a0701e/a0701e00.HTM |title=Livestock's long shadow – Environmental issues and options |publisher=Fao.org |accessdate=2009-08-09}}</ref>
* در سال ۲۰۰۹ شرکت نایک و تیمبرلند خرید [[چرم]] از بخش‌های جنگل‌زدایی شدهٔ جنگل‌های [[آمازون]] را متوقف کردند.<ref>{{cite web|url=http://www.thedailygreen.com/environmental-news/latest/amazon-rain-forest-4702902#ixzz0Pk0D3YWk |title=Amazon rain forest |publisher=Thedailygreen.com |date=2009-07-29 |accessdate=2009-10-04}}</ref> این عمل تنها چند هفته پس از گزارش سازمان [[صلح سبز]] صورت گرفت که نشان می‌داد گله‌های دامداری‌های منطقهٔ آمازون باعث تخریب [[جنگل‌های آمازون]] می‌شوند. طبق پژوهش [[آرنولد نیومن]] هر [[همبرگر|همبرگری]]ی که می‌خریم باعث از بین رفتن ۶٫۲۵ متر مربع از جنگل‌های بارانی می‌شود.<ref>{{Cite book|url=http://books.google.com/?id=Z0s3X_vh1_EC&pg=PA93|title= Deep vegetarianism|author=Michael Allen Fox|publisher=Temple University Press|year=1999|isbn=978-1-56639-705-6}}</ref>
* علاوه بر این، دامداری یک منبع عظیم تولید [[گازهای گلخانه‌ای]] ست و مسئول ۱۸٪ از انتشار گازهای گلخانه‌ای جهان است. اگر بخواهیم مقایسه‌ای انجام دهیم می‌توان گفت، تمامی نظام [[حمل و نقل]] در سطح جهان (شامل تمامی ماشین‌ها، ماشین‌های سنگین، اتوبوسها، قطارها، کشتی‌ها و هواپیماها) تنها مسئول ۱۳٫۵٪ از انتشار [[دی‌اکسیدکربن]] هستند. به عبارت دقیق تر، ۶۵٪ نیترواکسید و ۳۷٪ متانی که توسط فعالیت‌های انسان تولید می‌شود ناشی از فعالیت‌های مربوط به دامداری هستند. برای روند [[گرمایش زمین]] (GWP)، انتشار [[متان]] ۲۱ بار و انتشار [[نیتروکسید]] ۲۹۶ بار خطرناک تر از انتشار [[دی‌اکسید کربن]] است.<ref>{{cite web|url=http://www.yogaindailylife.org.au/Articles/Environment/Going-Greenhouse-Gas-Neutral.html |title=Greenhouse gas neutral |publisher=Yogaindailylife.org.au |accessdate=2009-10-04}}</ref>
* حیوانات توسط [[غله]] تغذیه می‌شوند و علاوه بر این، آن دسته از حیواناتی که وابسته به گله‌چرانی هستند مقدار بسیار بیشتری آب در مقایسه با مقدار آب مورد نیاز برای کاشت غلات نیاز دارند.<ref>Kirby, Alex for BBC NEWS 2004 [http://news.bbc.co.uk/1/hi/sci/tech/3559542.stm Hungry world 'must eat less meat']</ref> طبق پژوهش‌های [[وزارت کشاورزی ایالات متحده آمریکا]]، تولید غلهٔ مورد نیاز برای تغذیه دام‌ها نیاز به چیزی در حدود نیمی از ذخایر آب آمریکا و ۸۰٪ زمین‌های کشاورزی آن دارد. علاوه بر این، در آمریکا، ۹۰٪ دانه‌های [[سویا]]، ۸۰٪ [[ذرت]] و به‌طور کلی ۷۰٪ غلهٔ آمریکا را حیواناتی که برای غذا پرورش داده می‌شوند مصرف می‌کنند.<ref>Vesterby, Marlow and Krupa, Kenneth S. 2001 [http://www.ers.usda.gov/publications/sb973/sb973.pdf Major Uses of Land in the United States], 1997 Statistical Bulletin No. (SB973) September 2001</ref>
خط ۹۶:
با این وجود، باید این نکته را نیز در نظر گرفت که شرایط کاری کارگران بخش کشاورزی نیز به ویژه کارگران غیردائم از شرایط کاری سایر بخش‌های اقتصاد پایین‌تر، بی کیفیت تر و ضدانسانی تر است.<ref name="labor">{{cite web|url=http://www.hrw.org/reports/2005/usa0105/4.htm |title=Worker Health and Safety in the Meat and Poultry Industry |publisher=Hrw.org |accessdate=2009-08-09}}</ref><ref name="labor2">{{cite web|url=http://www.ncrlc.com/academic-SR-webpages/food_safety.html |title=Food Safety, the Slaughterhouse, and Rights |publisher=Ncrlc.com |date=2004-03-30 |accessdate=2009-08-09 |archiveurl = http://web.archive.org/web/20071223175929/http://www.ncrlc.com/academic-SR-webpages/food_safety.html |archivedate = December 23, 2007}}</ref><ref name="labor3">[http://web.archive.org/web/20060828101851/http://www.safework.sa.gov.au/contentPages/docs/meatCultureLiteratureReviewV81.pdf Positive Safety Culture. The key to a safer meat industry], A literature review July 2000, safework.sa.gov.au</ref><ref name="labor4">{{cite web|url=http://www.hfa.org/factory/ |title=Factory Farming—Making People Sick |publisher=Hfa.org |accessdate=2009-08-09}}</ref>
 
حوادثی نظیر مسمومیت‌های ناشی از سموم میان کشاورزان و کارگران مزارع و مجتمع‌های کشاورزی در افزایش خطرات تهدیدکننده سلامتی و افزایش میران مرگ و میر در میان ایشان نقش دارد.<ref>[http://www.ilo.org/public/english/dialogue/sector/sectors/agri/wkingcond.htm Working conditions in agriculture] [[سازمان بین‌المللی کار|International Labour Organization]]</ref> در واقع، طبق پژوهش‌های [[سازمان بین‌المللی کار|International Labour Organization]]، کشاورزی در سطح جهان سومین شغل پرخطر برای کارگرانی ست که در این شغل فعالیت می‌کنند،<ref>[http://www.evb.ch/en/p5785.html Working conditions in agriculture] Berne Declaration</ref><ref>World Development Report 2008: Agriculture for Development, Published by World Bank Publications p. 207</ref>
 
=== جنسیت ===
خط ۱۲۸:
در میان عارفان اسلامی نیز کسانی همچون [[رابعه عدویه]] از کشتن و خوردن جانوران سر باز می‌زده‌اند.<ref>[[الهی نامه]] [[عطار]]، داستان رابعه</ref>
 
[[‏امام‌امام صادق]](ع) می‌فرماید: «هر کس چهل روز گوشت نخورد اخلاقش بد و عقلش تباه می‌شود» <ref>[[بحارالأنوار|Bihar al-Anwar]]</ref>
 
مسلمانان از دیدگاه دین و شریعت آزاد هستند تا گوشتخوار یا گیاه‌خوار باشند و نیز دارای سازمان جهانی گیاه‌خواران مسلمان‌اند.<ref>[http://www. ivu. org/news/1-96/muslim. html IVU News - Islam and Vegetarianism]</ref> عده‌ای از مسلمانان نیز ترجیح می‌دهند برای پرهیز از خوردن گوشتی که به حلال بودن آن اطمینان ندارند، در رستوران‌های کشورهای نامسلمان گیاه‌خواری کنند.
خط ۱۴۲:
« وقتی نوع بشر کاملاً پیشرفت نماید و ترقّی کند خوردن گوشت به تدریج متوقف گردد. »<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه بیان حضرت عبدالبهاء در صفحهء ۲۹ شمارهء ده سال سوم نجم باختر}}</ref>
 
« ... انسان محتاج و مجبور به خوردن گوشت نیست. اگر ابداً گوشت نخورد، باز در نهایت خوشی و قوّت زندگانی نماید… فی‌الحقیقه ذبح حیوانات و خوردن گوشت قدری مخالف رحمت و شفقت است.  اگر کسی بتواند به حبوبات و فواکه و روغن‌ها و مغزها از پسته و بادام قناعت کند، البتّه بهتر و خوشتر است. »<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=امر و خلق، جلد ۳، صفحه ۳۱}}</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
خط ۱۶۹:
[[رده:زندگی ارادی]]
[[رده:علوم تغذیه]]
[[رده:کاهش تغییرات آب‌وهوایی]]
[[رده:نظریات اخلاقی]]
[[رده:ویکی‌سازی رباتیک]]