آتش‌سوزی سینما رکس آبادان: تفاوت میان نسخه‌ها

در آتش‌سوزی سینما رکس آبادان، انقلابیون، [[ساواک]] را متهم کردند و [[سید روح‌الله خمینی]] واقعه سینما رکس را «شاهکار بزرگ شاه برای بدنام کردن انقلاب» خواند.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/iran/2009/01/090131_ir_revolution_timeline گاهشمار انقلاب]، بی‌بی‌سی فارسی</ref> پس از پیروزی انقلاب، شواهدی از سوی [[حسین تکبعلی‌زاده]]، متهم ردیف اول واقعه ارائه شد که نشان می‌داد، آتش‌سوزی سینما رکس کار [[رژیم پهلوی]] و [[ساواک]] بوده‌است (در منابع چنین چیزی ذکر نشده) .<ref>[http://www.radiofarda.com/content/f4_Abadan_cinema_Rex_fire_revolution_57/2136997.html سالگرد آتش‌زدن سینما رکس آبادان؛ روایت حادثه از زبان شاهدان]، رادیو فردا</ref><ref>{{یادکرد خبر|نام = |نام خانوادگی = |همکاران = |پیوند = https://ir.voanews.com/a/4533051.html |عنوان =نماینده خمینی در آبادان و اطرافیان او سینما رکس آبادان را آتش زدند |اثر =[[مهدی فلاحتی]] | ناشر =صدای آمریکا |صفحه = |تاریخ = |بازیابی = ۱۸ اوت ۲۰۱۸}}</ref>

اما مخالفان، ساواک را به تدارک این «آتش‌سوزی رایشتاگ»، قفل کردن درهای سینما و کارشکنی در آتش‌نشانی محل متهم کردند. فردای آنروز ۱۰٬۰۰۰ تن از بستگان قربانیان که در مراسم تشییع گرد هم آمده بودند، ساواک را مسئول این حادثه دانسته و شعارهای تندی علیه حکومت سر دادند. (بعدها در دادگاهی که پس از انقلاب برگزار شد، گروهی شامل افراد متعصب مذهبی مسئول این حادثه شناخته شدند و به همراه چند افسر پلیس به جرم کوتاهی در جلوگیری از وقوع حادثه، محاکمه شدند. طبق گفته برخی، این گروه با روحانیون عالی‌رتبه ارتباطاتی داشته‌اند)<ref name=autogenerated6 /><ref>آبراهامیان، ایران بین دو انقلاب، ص۶۳۳</ref><ref>Abrahamian, Modern Iran, p۲۱۱</ref><ref>''شیدا نبوی''، «آبادان، ۲۸ مرداد ۱۳۵۷، سینما رکس»، چشم‌انداز، شماره ۲۰، بهار ۱۳۷۸</ref>

[[سید روح‌الله خمینی]]: سینما رکس را شاه به آتش کشید] (رادیو زمانه، ۳۱ مرداد ۱۳۸۷)</ref><ref>{{یادکرد وب |عنوان =سی سال بعد:مقصر اصلی آدم سوزی سینما رکس آبادان کیست؟ |ناشر = |تاریخ = |نشانی =http://www.alefbe.com/article_Kayhanlondon_28sep2008.htm}}</ref> اظهارات خمینی در اندک زمانی مقبولیت عام یافت. این در حالی است که مخالفان در سال ۱۳۵۷ بیش از ۳۰ سینما را آتش زدند و سال ۵۷ را سال سینما سوزی نامگذاری کردند.<ref name="autogenerated1" />

در سال ۱۳۵۹ فردی به نام ''[[حسین تکبعلی‌زاده]]'' که قبل از انقلاب به همین اتهام دستگیرشده بود، اقرار کرد که عامل جنایت او و دوتن از دوستانش،نامهایدوستانش، نامهای یدالله و فلاح و شخصی به نام فرج بذرکار<ref>https://www.yjc.ir/fa/news/6637239/حسین-تکبعلی‌زاده-که-بود-تلاش-تاریخ-برای-پیدا-کردن-یک-قاتل-تصاویر</ref> که پس از آتش‌سوزی مفقود شدند، بوده‌اند. او دستگیر و پس از ۵۰ ساعت محاکمه در ۲۰ جلسه و در مدت ۳ روز، در دادگاهی به ریاست [[سید حسین موسوی تبریزی]] به [[اعدام]] محکوم و در تاریخ پنج‌شنبه ۱۳ شهریور ماه ۱۳۵۹ به [[دار زدن|دار آویخته]] شدند.<ref>http://www.tabnak.ir/fa/news/427008/چه-کسانی-سینما-رکس-را-به-آتش-کشیدند</ref>

در جریان محاکمات مشخص شد که حسین تکبعلی‌زاده که فردی [[معتاد]] و بیکار بود، هیچ وابستگی به رژیم شاه نداشته و این حرکت انقلابی را در جهت پیشبرد مقاصد انقلاب انجام داده بود.<ref name="tarikhirani.ir" /><ref>[http://www.alefbe.com/article_Kayhanlondon_28sep2008.htm سی سال بعد: مقصر اصلی آدم سوزی سینما رکس آبادان کیست؟/ الاهه بقراط<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref>