تخت جمشید: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌نشده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←‏ریشه نام: اصلاح اشتباه تایپی
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۳ منبع و علامت‌زدن ۱ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
خط ۹۴:
نام ''تخت جمشید'' در زمان ساخت، '''«پارسَه»''' {{lang-peo|[[wikt:𐎱𐎠𐎼𐎿|𐎱𐎠𐎼𐎿]]}}<ref>{{یادکرد وب
| عنوان = Ancient World
|نشانی نشانی = http://www.ancientsites.com/aw/Article/490353
| accessdate = ۱۴ ژوئن ۲۰۰۸
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20130401203428/http://ancientsites.com/aw/Article/490353
| archivedate = ۱ آوریل ۲۰۱۳
| dead-url = yes
}}</ref> به معنای «شهر پارسیان» است زیرا به ایالت پارس منسوب بود.<ref name="wood">{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=nV2lycRCxPQC&pg=PA27&dq=Persepolis+means&hl=en&sa=X&ei=hY84U-beC6a-sQTM_IH4Dw&ved=0CEIQ6AEwBA#v=onepage&q=Persepolis%20means&f=false|title=Seven Wonders of the Ancient Middle East|author=Michael Woods, Mary B. Woods|publisher=Twenty-First Century Books|year=2008|pages=26–8}}</ref><ref>Bailey, H.W. (1996) "Khotanese Saka Literature", in Ehsan Yarshater (ed), ''The Cambridge History of Iran, Vol III: The Seleucid, Parthian, and Sasanian Periods'', Part 2 (reprint edition), Cambridge: Cambridge University Press, p. 1230.</ref>
 
[[یونانیان]] آن را '''«پِرس[[پولیس (یونان)|پولیس]]»''' (به یونانی {{lang|grc|[[wikt:Περσέπολις|Περσέπολις]]}} یعنی «پارسه‌شهر» ؛(''Pérsēs'') {{lang|grc|Πέρσης}}:پارسی و(''pólis'') {{lang|grc|πόλις}}:شهر) خوانده‌اند. واژه یونانی یادشده امروزه در بیشتر زبان‌های اروپایی بازتاب یافته‌است.
 
در زمان [[ساسانیان]] به تخت جمشید سَدْستون (صد ستون) می‌گفتند.<ref>{{یادکرد |فصل=|کتاب=راهنمای مستند تخت جمشید|نویسنده = علیرضا شاهپور شهبازی|ترجمه=|ناشر =انتشارات سفیران و انتشارات فرهنگسرای میردشتی|شهر=تهران |کوشش=بنیاد پژوهشی پارسه-پاسارگاد |ویرایش= |صفحه=155|سال=۱۳۸۴|شابک=964-91960-6-4}}</ref> چنانچه در [[کتیبه شاپور سگانشاه|سنگنبشته شاهپور سگانشاه]] این نام بدیسه '''«سَدستون»''' {{به پهلوی|𐭮𐭲𐭮𐭲𐭥𐭭𐭩|sadstūn}} در بند پنجم نوشتار هویداست<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=[[تورج دریایی]]|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=ساسانیکا|نشانی=https://www.sasanika.org/inscriptions-posts/sabuhr-sakansah-inscription-persepolis-sps/|عنوان=سنگنبشته شاهپور سکانشاه در پارسه|accessdate=۲۸ ژوئیه ۲۰۱۸|archiveurl=https://web.archive.org/web/20180708020105/https://www.sasanika.org/inscriptions-posts/sabuhr-sakansah-inscription-persepolis-sps/|archivedate=۸ ژوئیه ۲۰۱۸|dead-url=yes}}</ref> .{{سخ}}در فارسی معاصر این بنا را '''«تخت جمشید»''' یا قصر شاهی [[جمشید]] پادشاه اسطوره‌ای ایران می‌نامند.
 
در [[شاهنامه فردوسی]] آمده‌است: {{نقل قول|[[جمشید]] پادشاهی عادل و زیبارو بود که [[نوروز]] را بر پا داشت و هفتصد سال بر [[ایران]] پادشاهی کرد. اورنگ یا تخت شاهی او چنان بزرگ بود که [[دیو]]ان به دوش می‌کشیدند.}}
سطر ۳۹۲ ⟵ ۳۹۶:
== تخت جمشید پس از انقلاب ۱۳۵۷ ==
پس از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]] برخی از افراطیون تلاش کردند تا با حمله به تخت جمشید، این بنای تاریخی را تخریب کنند که با مخالفت و ایستادگی مسئولان و مردم محلی در این کار ناکام ماندند.<ref>[http://www.roozonline.com/persian/news/newsitem/archive/2013/april/11/article/-13d505bb09.html '''وبگاه روزآنلاین'''، عکسی که پس از ۲۵ سال منتشر شد]، ۲۲ فروردین ۱۳۹۲ - بازدید:۳ مهر ۱۳۹۲</ref>
گزارش‌هایی موجود است که [[صادق خلخالی]] پس از تخریب [[آرامگاه رضا شاه]] قصد تخریب [[آرامگاه فردوسی]] و پارسه (تخت جمشید) را هم داشته اما این مسئله با مخالفت [[دولت موقت ایران|دولت موقت]] (از جمله [[وزیر فرهنگ]] [[پرویز ورجاوند]])،<ref>[http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=87626&Serv=0&SGr=0 '''وبگاه خبرگزاری میراث فرهنگی'''، جنگ جهانی دوم از او وزیر فرهنگ و هنر ساخت] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130928192901/http://www.chn.ir/NSite/FullStory/News/?Id=87626&Serv=0&SGr=0 |date=۲۸ سپتامبر ۲۰۱۳ }}، ۳ خرداد ۱۳۸۵ - بازدید: ۳۱ ژانویه ۲۰۱۱</ref> استاندار فارس [[نصرت‌الله امینی]]<ref>{{یادکرد وب |عنوان=نصرت‌الله امینی درگذشت |نشانی=http://asre-nou.net/php/view.php?objnr=3009 |تاریخ=۳۱ فروردین ۱۳۸۳ |ناشر=عصر نو}}</ref> و [[سید محمود طالقانی|آیت‌الله سید محمود طالقانی]] و مقاومت مردم [[مرودشت]] و کارکنان [[پارسه]]، در این امر ناکام ماند.<ref>[http://www.radiozamaneh.org/special/2007/02/post_129.htmlm طغیان علیه نمادها]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }} ''(رادیو زمانه، ۱۸ بهمن ۱۳۸۵)''</ref>
 
== تأثیر تخت جمشید بر معماری پس از خود ==