مرز دیورند: تفاوت میان نسخه‌ها

 

== تاریخچه و شکل‌گیری مرز دیورند ==

 

=== پیش‌زمینه و شکل‌گیری مرز دیورند ===

[[محمدظاهرشاه]] آخرین پادشاه افغانستان بود که به مدت چهل سال بر افغانستان حکومت کرد. در دوران ایشان، رویدادهای تاریخی مهمی از جمله استقلال هند و تشکیل کشور پاکستان به وقوع پیوست. ظاهرشاه در اوایل حکومت خود ابتدا سکوت در برابر مرز دیورند را اتخاذ کرد و در اولین خط مشی خود اعلام کرد:

{{گفتاورد|معاهدات امضاء شده دوران پدر را مورد قبول قرار داد؛ و هکذا سیاست امور خارجه این مملکت بر طبق معاهدات دوره سلطنت اعلی حضرت شهید موصوف با دول متعاهد کماکان ادامه خواهد داشت.<ref>انجمن ادبی کابل، «خط مشی حکومت اعلیحضرت محمد ظاهر شاه»، سالنامهٔ کابل (سال 1312) صص 8-19۳۹۵</ref>}}

 

==== صدارت محمد هاشم ====

پس از آنکه داوود پسر عموی خود [[محمد ظاهر شاه]] را توسط [[کودتا ۲۶ سرطان|کودتا]] از قدرت کنار زد و نظام جمهوری را به وجود آورد در خصوص خط دیورند دو رفتار متفاوت از خود نشان داد. در ابتدا به اعمال خود در دوران صدارت بازگشت و بازار منازعه [[پشتونستان]] به شدت داغ بود، در آن زمان افغانستان و پاکستان روابط خصمانه با هم داشتند. روابط افغانستان و پاکستان به جایی رسیده بود که دو کشور علیه یکدیگر نیروهای نظامی پرورش می‌دادند. بعدها داوود خان در رفتار خود تغییر موضع داد و در صدد دوستی و حل این موضوع برآمد. در مارس ۱۹۷۸ در سفری که به [[اسلام‌آباد]] و ملاقات با [[محمد ضیاءالحق|ضیاء الحق]] رئیس‌جمهور پاکستان داشت. در کنفرانس مطبوعاتی تودیعی در جواب سؤال که آیا در مورد خط دیورند بحث به عمل آمده گفت: «دربارهٔ همه چیزها بحث صورت گرفت و با مرور زمان هر چیز جای مناسبش را خواهد گرفت.»

 

 

=== دوران حکومت حزب دموکراتیک خلق ===

میان افغانستان و پاکستان به امضا رسید. نماینده افغانستان [[عبدالوکیل]] وزیر خارجه وقت افغانستان و از طرف پاکستان نیز وزیر خارجه پاکستان [[زین نورانی]] بود. در این توافق‌نامه آمده بود که دو کشور در امور داخلی هم مداخله نکنند و مرز دیورند به عنوان مرز رسمی میان افغانستان و پاکستان را قبول کنند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=رزاق مامون|نشانی=http://www.razaqmamoon.com/2017/05/blog-post_53.html|عنوان=دکترنجیب الله: رفیق وکیل، سند دیورند را امضاء کن.}}</ref> اما بعدها ضیاء الحق رئیس‌جمهور پاکستان اعلام کرد که مجاهدین افغانستان تا سقوط حکومت [[حزب دموکراتیک خلق افغانستان|حزب دموکراتیک خلق]] از جنگ دست نمی‌کشند. این ادعای ضیاء الحق نقض توافق‌نامه امضا شده بود تا آن که نجیب الله حکومت را به [[مجاهدین افغان|مجاهدین]] واگذار کرد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی = http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2014/04/140428_k02-mojaedin-genve-talks|عنوان = غیبت مجاهدین افغان در مذاکرات ژنو، شوروی چگونه بیرون رفت؟|ناشر = وبگاه بی‌بی‌سی فارسی |تاریخ بازدید = ۲۲ فروردین ۱۳۹۶|تاریخ = ۰۸ اردیبهشت ۱۳۹۳}}</ref>

 

 

=== دوره حکومت مجاهدین ===

 

=== دوره حامد کرزی ===

 

 

هرچند حامد کرزی بارها اعلام کرد که مرز دیورند را به رسمیت نمی‌شناسد اما در سال ۲۰۰۹ توافقی میان حکومت حامد کرزی و پاکستان به امضا رسید که در آن معاهده به‌طور ضمنی همواره خط دیورند را به عنوان مرز بین‌المللی میان افغانستان و پاکستان را به رسمیت شناخته‌است.

 

=== هند و مرز دیورند ===

 

=== آمریکا و مرز دیورند ===

 

== پشتون‌های پاکستان و مسئله دیورند ==

 

=== رهبران پشتو زبان جنوبی مرز دیورند و مسئله مرز دیورند ===