بزرگ علوی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
نابک (بحث | مشارکت‌ها)
نابک (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶:
'''سیّد مجتبیٰ آقابُزرگِ علوی''' شهرت‌یافته به '''آقا بزرگ علوی''' و '''بزرگ علوی''' (۱۳ بهمن ۱۲۸۳، [[تهران]] – ۲۸ بهمن ۱۳۷۵، [[برلین]]) [[نویسنده|نویسندهٔ]] [[واقع‌گرایی (ادبیات)|واقع‌گرا]]، [[سیاست‌مدار]] [[چپ‌گرا]]، [[روزنامه‌نگار]] [[نوگرا]] و [[استاد]] [[زبان فارسی]] [[ایران]]ی بود که بیش از چهار دهه از نیمهٔ دوم [[سده ۲۰ (میلادی)|سدهٔ بیستم]] را در [[آلمان]] زیست و به [[ترجمه]]، [[نقد]] و [[فرهنگنامه|فرهنگ‌نامه‌نویسی]] نیز پرداخت.<ref name="iranchamber">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iranchamber.com/literature/balavi/bozorg_alavi.php | عنوان = بزرگ علوی | تاریخ بازدید = ۲۱ ژوئیه ۲۰۰۸ | سال = ۲۰۰۸ | ناشر = [[جامعه تالار ایرانیان]] (Iran Chamber Society)| زبان = انگلیسی}}</ref> او را همراه [[صادق هدایت]] و [[صادق چوبک]]، پدران [[ادبیات داستانی فارسی|داستان‌نویسی نوین ایرانی]] می‌دانند.<ref name="سپانلو">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = سپانلو | نام = محمدعلی | پیوند نویسنده = محمدعلی سپانلو | عنوان =نویسندگان پیشرو ایران: از مشروطیت تا ۱۳۵۰ | سال =۱۳۸۷ | ناشر = [[انتشارات نگاه|نگاه]] |مکان = تهران | شابک =9643511308 | صفحه =۱۰۳}}</ref>
 
 
== زندگی ==
[[پرونده:بزرگ علوی۲.jpg|بندانگشتی|بزرگ علوی احتمالاً در بیست سالگی، پیش از نخستین سفرش به آلمان.]]
بزرگ علوی در ۱۳ بهمن ماه ۱۲۸۳ (سوم فوریه ۱۹۰۴) در [[تهران]] متولد شد. پدر او حاج سید ابوالحسن و پدر بزرگش حاج سید محمد صراف نمایندهٔ نخستین دوره [[مجلس شورای ملی]] بود. مادر وی نوهٔ آیت‌الله طباطبایی بود. سید ابوالحسن علوی و همسرش خدیجه قمر السادات که از طرفداران [[مشروطیت]] بودند دارای شش فرزند، سه دختر و سه پسر بودند که مجتبی بزرگ فرزند سوم آنان بود. ابوالحسن علوی از اعضای [[حزب دموکرات]] ایران بود که این حزب به گواه تاریخ از بدو تشکیل در آغاز [[مشروطه]] با نفوذ بیگانگان یعنی [[انگلیس]] و [[روسیه|روس]] که در آن زمان چشم طمع به [[ایران]] دوخته بودند، مقابله می‌کرد
علوی همپای صادق هدایت در دگرگونی داستان‌نویسی ایران تأثیر گذاشت و همانند او به سبک واقع‌گرایی می‌پرداخت؛ «با گرایش‌های رومانتیکی که در روحیهٔ ایرانی ریشه دارد.»<ref name="سپانلو" /> و با نثری که «طنین زیباپرستانه‌ای دارد»، در داستان‌پردازی‌هایش به نوآوری گرایش داشت.<ref name="سپانلو" /> در بیشتر آثارش، ابتدا گِرِه‌ای هست و حادثهٔ اصلی پیشتر روی داده‌است و راوی، حادثهٔ داستان را بازسازی می‌کند. این شگرد را اساساً ویژهٔ [[ادبیات پلیسی]] می‌دانند.<ref name="سپانلو" /> به سبک [[واقع‌گرایی اجتماعی]] می‌پرداخت و در داستان‌هایش به [[مسائل اجتماعی|نابسامانی‌های اجتماعی]] روی می‌آورد؛ شخصیت‌های داستان‌هایش پویا یا مبارز هستند.<ref name="ibna.ir">{{یادکرد وب |عنوان=پرهیز از انفعال ویژگی اصلی آثار بزرگ علوی است|نشانی=http://www.ibna.ir/fa/doc/naghli/61482/پرهيز-انفعال-ويژگي-اصلي-آثار-بزرگ-علوی|تاریخ= ۱۲ بهمن ۱۳۸۸ |ناشر= خبرگزاری کتاب ایران}}</ref>{{سخ}}
خانواده‌اش بازرگان و مشروطه‌خواه بودند.<ref name="میرعابدینی">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = میرعابدینی | نام = حسن | پیوند نویسنده = | عنوان = فرهنگ داستان‌نویسان ایران | سال = پاییز ۱۳۸۸ | ناشر = [[نشر چشمه]] |مکان = تهران | شابک = 978-964-362-362-3 | صفحه = ۱۹۷}}</ref> در ۱۳۰۲/۱۹۲۳م همراه پدرش به [[آلمان]] رفت و در رشته [[علوم تربیتی]] و [[روانشناسی]] ادامهٔ تحصیل داد تا در ایران [[آموزگار]] شود.<ref name="میرعابدینی" /> پدرش سید ابوالحسن علوی از کنشگران سیاسی بود که در ۱۳۰۶/۱۹۲۷م در [[برلین]] [[خودکشی]] کرد.<ref name="میرعابدینی" /> بزرگ علوی سال بعد به ایران بازگشت و در [[مدرسه صنعتی شیراز]] یک سال به تدریس [[زبان آلمانی]] پرداخت.<ref name="میرعابدینی" /> او که از نسل نخستین دانش‌آموختگان ایرانیِ اروپا در آغاز سدهٔ ۱۴ ه‍.ش (دهه ۱۹۲۰م) به‌شمار می‌رفت،<ref name="سپانلو" /> نخستین داستان برجسته‌اش، «سربازِ سُربی» را در دههٔ ۱۳۰۰ش نگاشت.<ref name="سپانلو" />{{سخ}}
سطر ۴۳ ⟵ ۴۷:
او را از نویسندگان برجستهٔ ایرانی در [[سده ۲۰ (میلادی)|سده ۲۰م]] می‌دانند<ref name="britannica">{{یادکرد وب | نشانی = http://original.britannica.com/eb/article-9018382/Bozorg-Alavi | عنوان = بزرگ علوی | تاریخ بازدید = ۱۹ ژوئیه ۲۰۰۸ | سال = ۲۰۰۸ | ناشر = [[دانشنامه بریتانیکا]] | زبان = انگلیسی }}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref> که ابتکار ویژهٔ داستان‌نویسی داشته<ref>http://www.hamdelidaily.ir/5944-بزرگ-علوی--مرد-مبارزه‌جوی-داستان.html</ref> وآثارشان راهگشای نسلی نوگرا شد و نفوذشان به اندازه‌ای بود که [[واقع‌گرایی]] بر [[داستان‌نویسی ایرانی]] چیرگی همیشگی یافت.<ref name="سپانلو" />
 
== زندگی ==
[[پرونده:بزرگ علوی۲.jpg|بندانگشتی|بزرگ علوی احتمالاً در بیست سالگی، پیش از نخستین سفرش به آلمان.]]
بزرگ علوی در ۱۳ بهمن ماه ۱۲۸۳ (سوم فوریه ۱۹۰۴) در [[تهران]] متولد شد. پدر او حاج سید ابوالحسن و پدر بزرگش حاج سید محمد صراف نمایندهٔ نخستین دوره [[مجلس شورای ملی]] بود. مادر وی نوهٔ آیت‌الله طباطبایی بود. سید ابوالحسن علوی و همسرش خدیجه قمر السادات که از طرفداران [[مشروطیت]] بودند دارای شش فرزند، سه دختر و سه پسر بودند که مجتبی بزرگ فرزند سوم آنان بود. ابوالحسن علوی از اعضای [[حزب دموکرات]] ایران بود که این حزب به گواه تاریخ از بدو تشکیل در آغاز [[مشروطه]] با نفوذ بیگانگان یعنی [[انگلیس]] و [[روسیه|روس]] که در آن زمان چشم طمع به [[ایران]] دوخته بودند، مقابله می‌کرد
 
=== دوران تحصیل ===