گاه‌شماری در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۱ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۲ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0
خط ۴:
استفاده از '''گاه‌شمار''' یا '''تقویم''' در ایران پیشینه‌ای بسیار کهن دارد. در گذر زمان گاه‌شماری ایرانی دگرگونی‌های زیادی کرده‌است. در ایران از روش‌های گاه‌شماری متفاوت مانند [[گاه‌شماری خورشیدی]] و [[گاه‌شماری قمری]] و با مبداهای متفاوت مانند تاج‌گذاری [[یزدگرد سوم]] یا [[هجرت پیامبر اسلام]] استفاده شده و می‌شود.
 
یکی از کوشش‌های همیشگی ایرانیان، تنظیم گاه‌شماری بوده‌است که با زمان طبیعی و دوره رویدادهای کیهانی، حداکثر انطباق را داشته‌باشد. این کوشش منجر به ایجاد و بهره‌برداری از نظام‌های گاه‌شماری بسیار متعدد و متنوعی شد که در نهایت با تدوین و تنظیم [[گاه‌شماری جلالی|سالنامه اعتدالی ایرانی]] به حداکثر دقت ممکن برای تطبیق گاه‌شماری قراردادی با سال طبیعی دست یافته شد؛ و امروزه نیز این گاه‌شماری همچنان دقیق‌ترین گاه‌شماری تاریخ بشر شناخته می‌شود. گمان نمی‌رود که هیچ مردم و تمدنی به اندازه ایرانیان تا این اندازه به بررسی و پژوهش در گاه‌شماری پرداخته‌باشند. فهرست نسخه‌های خطی [[احمد منزوی]]، خود به تنهایی نشان‌دهنده بیش از دو هزار نسخه سالنامه خطی منتشرنشده به زبان فارسی است. بیشترین کتیبه‌های باستانی در زمینه [[نجوم]] و گاه‌شماری که در [[میان‌رودان]] بدست آمده‌اند، به دوران فرمانروایی [[کاسیان]] و [[هخامنشیان]] منسوب هستند. کوشش و پیگیری دانشمندان ایرانی، منجر به پیدایی دقیق‌ترین گاه‌شماری جهان در ایران شده‌است.<ref>[{{یادکرد وب |url=http://www.chn.ir/news/?section=2&id=37333] |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۸ سپتامبر ۲۰۱۰ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20101013065135/http://www.chn.ir/news/?section=2&id=37333 |archivedate=۱۳ اکتبر ۲۰۱۰ |dead-url=yes }}</ref>
 
== تاریخچه گاه‌شماری ایران ==
خط ۳۶:
'''گاه‌شماری رسمی ایران'''، گاه‌شماری خورشیدی است که محاسبات، طول و سرآغازش بر اساس [[گاه‌شماری جلالی]] و مبدأ آن سال [[هجرت پیامبر اسلام]] (برابر با [[۶۲۲ (میلادی)|۶۲۲]] [[گاه‌شماری میلادی|میلادی قدیم]]) می‌باشد. نام ماه‌های گاه‌شماری رسمی، بر اساس [[گاه‌شماری اوستایی نو]] انجام گرفته‌است.
 
گاه‌شماری رسمی ایران در [[۱۱ فروردین]] [[۱۳۰۴]] ([[۱۹۲۵ (میلادی)|۱۹۲۵ میلادی]]) در [[مجلس شورای ملی]] به عنوان نظام گاه‌شماری سراسری و رسمی ایران تصویب شد. البته پیش از آن، نسخه اولیه این گاه‌شماری از ۲ اسفند ۱۲۸۹ به عنوان تقویم مالی کشور کاربرد رسمی یافته‌بود.<ref>[http://naghdnews.ir/news-analytics/cultural/1892-ersali.html تاریخچه تقویم ایرانی، معنی اسم ماه‌ها] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20111015015620/http://naghdnews.ir/news-analytics/cultural/1892-ersali.html |date=۱۵ اکتبر ۲۰۱۱ }} نقد نیوز</ref>
این گاه‌شماری پس از رسمیت یافتن در ایران، در [[افغانستان]] بطور رسمی و در منطقه [[کردستان]] به صورت غیررسمی بکار برده شد و می‌شود.