چسبندگی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات افزودن: lv:Adhēzija; ویرایش جزئی |
|||
خط ۱:
[[
'''چسبندگی''' {{به انگلیسی|Adhesion}} تمایل دو یا چند [[ماده]] غیرهم‌نوع برای قرارگیری در کنار یکدیگر گفته می‌شود. این فرآیند را نباید با '''[[همدوسی]]''' (Cohesion) که تمایل کنارهم‌قرارگیری ماده هم‌جنس است، اشتباه گرفت.
== سازوکار چسبندگی ==
=== چسبندگی مکانیکی ===
چسبندگی مکانیکی سازوکاری شبیه سازوکار [[کشش سطحی]] دارد. سطح‌های دو ماده درهم‌رفتگی فیزیکی دارند.
=== چسبندگی شیمیایی ===
چسبندگی شیمیایی هنگامی رخ کی‌دهد که پیوند شیمیای بین دو سطح برقرار شود. تواناترین پیوند [[پیوند یونی|یونی]] و [[پیوند کووالانسی|کوالانس]] است. اگر در یک سو [[هیدروژن]] و در سوی دیگر [[نیتروژن]]، [[اکسیژن]] یا [[فلوئور]] وجود داشته باشد، پیوند کم‌زور [[پیوند هیدروژنی|هیدروژنی]] ایجاد خواهد شد.
=== چسبندگی فیزیکی ===
[[
در چسندگی فیزیکی ''(Dispersive adhesion یا Physisorption)'' [[جذب فیزیکی]] دو ماده بوسیله [[نیروی واندروالسی|نیروهای واندروالسی]] است. سازوکار این گونه چسبندگی بر پایه وجود [[قطبش]] در [[اتم]]ها و [[مولکول]]ها است که در آنها قطب‌های مثبت و منفی بوجود می‌آورد و این قطب‌ها با ربایش یکدیگر، پیوند [[نیروی واندروالسی|واندوالسی]] می‌سازند.
در بحت [[علم سطح|سطح‌شناسی]]، چسبندگی فیزیکی، [[زاویه تماس]] و در نتیجه آن [[ترشوندگی]] را تعیین می‌کند. هنگامیکه دو فاز (مانند جامد و مایع) با هم در تماس باشند، هرچه چسبندگی بین آن دو بیشتر باشد، زاویه تماس کمتر و ترشوندگی بیشتر خواهد بود. برعکس، هرچه [[همدوسی]] بیشتر باشد، ماده تمایل به تماس بیشتر با خود خواهد بود و ازین‌رو چسبندگی و ترشوندگی کمتر و زاویه تماس بیشتر می‌شود.
=== چسبندگی الکترواستاتیک ===
گاهی بین دو یا چند ماده با تبادل [[الکترون]]، [[نیروی الکترواستاتیک]] برقرار می‌شود و باعث تمایل مواد به قرارگیری کنار یکدیگر می‌شود.
=== چسبندگی نفوذی ===
[[نفوذ]] [[اتم]]ها و [[مولکول]]های مواد در یگدیگر می‌تواند آنها را در کنار هم قرار دهد. این فرایند را می‌توان در بسیاری از مواد مانند [[فلز]]ها و [[سرامیک]]ها با فرآیند [[تف‌جوشی]] یا [[پلیمر]]ها دید.
== جستارهای وابسته ==
* [[کشش سطحی]]
* [[مویینگی]]
* [[همدوسی]]
== منابع ==
{{چپ‌چین}}
* John Comyn, ''Adhesion Science'', Royal Society of Chemistry Paperbacks, 1997
خط ۴۵:
[[de:Adhäsion]]
[[en:Adhesion]]
[[et:Adhesioon]]▼
[[es:Adhesión]]▼
[[eo:Adhero]]
▲[[es:Adhesión]]
▲[[et:Adhesioon]]
[[fi:Adheesio]]▼
[[fr:Adhésion]]
[[gl:Adhesión]]
[[he:אדהזיה]]
[[hu:Adhézió]]
[[id:Adhesi]]
[[it:Adesione]]
[[
[[lt:Adhezija]]
[[
[[nl:Adhesie]]
[[no:Adhesjon]]
[[pl:Adhezja]]
[[pt:Adesão]]
[[ru:Адгезия]]
▲[[fi:Adheesio]]
[[sv:Adhesion]]
[[tr:Adezyon aşınması]]
| |||