نیروگاه هستهای: تفاوت میان نسخهها
[نسخهٔ بررسیشده] | [نسخهٔ بررسیشده] |
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
نجات ۵ منبع و علامتزدن ۰ بهعنوان مرده.) #IABot (v2.0 |
Fatranslator (بحث | مشارکتها) جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{فعالیتهای چرخه سوخت هستهای در مصر}}+نشانی+املا+مرتب+تمیز+ |
||
خط ۲۲:
{{اصلی|کشورهای استفادهکننده از برق هستهای}}
در سال [[۲۰۰۴ (میلادی)|۲۰۰۴]] انرژی هستهای در تولید کل انرژی مصرفی جهان سهمی در حدود ۶٫۵٪، و در تولید انرژی الکتریکی سهمی در حدود ۱۵٫۷٪ داشتهاست که کشورهای [[ایالات متحده آمریکا|ایالات متحده]]، [[فرانسه]]، و [[ژاپن]] در مجموع حدود ۵۷٪ از کل انرژی الکتریکی هستهای جهان را به خود اختصاص دادهاند.<ref name="iea_pdf">{{یادکرد وب |نشانی=http://www.iea.org/dbtw-wpd/Textbase/nppdf/free/2006/key2006.pdf |عنوان=Key World Energy Statistics |تاریخ بازدید=۲۹ مه ۲۰۰۸ |ناشر= |سال=۲۰۰۶ |زبان=انگلیسی |فرمت=PDF |پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20070709212140/http://www.iea.org/dbtw-wpd/Textbase/nppdf/free/2006/key2006.pdf |تاریخ بایگانی=۹ ژوئیه ۲۰۰۷ |dead-url=yes
[[ایالات متحده آمریکا]] با تولید حدود ۲۰٪ انرژی مورد نیاز خود از رآکتورهای هستهای در میزان کل تولید انرژی هستهای جایگاه اول جهان را داراست، حال آن که [[فرانسه]] با تولید ۸۰٪ انرژی الکتریکی مورد نیاز خود در ۱۶ نیروگاه هستهای از نظر درصد دارای رتبه نخست در جهان است.<ref name="eia_s.1766">{{یادکرد وب|زبان=انگلیسی|نشانی= http://www.eia.doe.gov/oiaf/servicerpt/erd/nuclear.html |عنوان=Impacts of Energy Research and Development With Analysis of Price-Anderson Act and Hydroelectric Relicensing |تاریخ بازدید=۲۹ مه ۲۰۰۸ |ناشر=Energy Information Administration |سال=۲۰۰۴ |کار=Nuclear Energy (Subtitle D, Section ۱۲۴۱)| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/67S2951do | تاریخ بایگانی = ۶ مه ۲۰۱۲}}</ref><ref name="npr20060501">{{یادکرد وب |زبان=انگلیسی|نشانی= http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=5369610 |عنوان=France Presses Ahead with Nuclear Power |تاریخ بازدید=۲۹ مه ۲۰۰۸ |ناشر=NPR |سال=۲۰۰۶ |نویسنده=Eleanor Beardsley| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/67S2AxMDT | تاریخ بایگانی = ۶ مه ۲۰۱۲}}</ref> این درحالی است که در کل [[اروپا]]، انرژی هستهای ۳۰٪ برق مصرفی این قاره را تأمین میکند.<ref>{{یادکرد وب |زبان=انگلیسی |نشانی=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=1996,39140985&_dad=portal&_schema=PORTAL&screen=detailref&language=en&product=sdi_cc&root=sdi_cc/sdi_cc/sdi_cc_ene/sdi_cc2300 |عنوان=Gross electricity generation, by fuel used in power-stations |تاریخ بازدید=۲۹ مه ۲۰۰۸ |publisher=Eurostat |سال=۲۰۰۶ |پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20061017154500/http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=1996
همچنین در بسیاری از کشتیها و [[زیردریایی]]های نظامی یا حتی غیرنظامی (کشتیهای یخشکن) از انرژی هستهای به عنوان نیروی محرکه استفاده میشود.<ref>{{یادکرد وب|زبان=انگلیسی |نشانی= http://www.bellona.org/english_import_area/international/russia/civilian_nuclear_vessels/icebreakers/30131 |عنوان=Nuclear Icebreaker Lenin |تاریخ بازدید=۲۹ مه ۲۰۰۸ |ناشر= Bellona.oorg |سال=۲۰۰۳ | پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/67S2FiXnw | تاریخ بایگانی = ۶ مه ۲۰۱۲}}</ref>
خط ۴۴:
=== سالهای آغازین ===
[[پرونده:First four nuclear lit bulbs.jpeg|250px|بندانگشتی|نخستین لامپهای برقی که توسط انرژی هستهای روشن شدند. [[آزمایشگاه ملی آیداهو]]]]
در ۱۹۵۴ [[لوییس اشتراوس]] و پس از آن چیرمن رئیس [[کمسیون انرژی اتمی ایالات متحده آمریکا]] دربارهٔ تولید انرژی الکتریکی به وسیله انرژی هستهای گفتگوهایی را انجام دادند و در رابطه با تولید انرژی الکتریکی ارزانتر مطالبی را شرح دادند.<ref name="cns-snc">{{یادکرد وب |زبان=انگلیسی |نشانی=http://www.cns-snc.ca/media/toocheap/toocheap.html |عنوان=Too Cheap to Meter? |تاریخ بازدید=۲۹ مه ۲۰۰۸ |ناشر=Canadian Nuclear Society |سال=۲۰۰۶ |پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20070204122504/http://www.cns-snc.ca/media/toocheap/toocheap.html |تاریخ بایگانی=۴ فوریه ۲۰۰۷ |dead-url=yes
| نشانی= http://books.google.com/books?id=qBqbr8uV9c8C&pg=PA32&ots=X_NiY853vH&dq=strauss+son+cheap+meter&sig=NJRVHP66IqtX80mgp38UfttAIPc
| عنوان= ''Nuclear Energy: Principles, Practices, and Prospects''
خط ۵۸:
=== پیشرفت ===
با راهاندازی نخستین نیروگاههای هستهای، بهرهبرداری از این نیروگاهها شتاب گرفت بهطوریکه استفاده از برق هستهای از کمتر از ۱ گیگاوات در دهه ۱۹۶۰ به بیش از ۱۰۰ گیگاوات در دهه ۱۹۷۰ و نزدیک به ۳۰۰ گیگاوات در اواخر دهه ۱۹۸۰ رسید. البته در اواخر دهه ۱۹۸۰ از شتاب رشد استفاده از برق هستهای به شدت کاسته شد و به این ترتیب به حدود ۳۶۶ گیگاوات در سال ۲۰۰۵ رسید که بیشترین گسترش پس از دهه ۱۹۸۰ مربوط به [[جمهوری خلق چین]] است. باید به این نکته نیز اشاره کرد که بیش از دو سوم از طرحهای مربوط به احداث نیروگاه هستهای که شروع اجرای آنها پس از ۱۹۷۰ بود، لغو شدند.<ref name="iaeapdf"
در طول دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰ کاهش قیمت سوختهای فسیلی و افزایش قیمت ساخت یک نیروگاه هستهای از تمایل دولتها برای ساخت نیروگاه هستهای به شدت کاست.<ref>{{یادکرد وب |نشانی= http://www.phyast.pitt.edu/~blc/book/chapter9.html |عنوان=THE NUCLEAR ENERGY OPTION |author=Bernard L. Cohen |ناشر=Plenum Press |تاریخ بازدید=۲۹ مه ۲۰۰۸| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/67S2g8XDm | تاریخ بایگانی = ۶ مه ۲۰۱۲}}</ref> البته بحران سوخت ۱۹۷۳ باعث شد تا کشورهایی مانند فرانسه و ژاپن که از منابع نفت زیادی برخوردار نیستند به فکر ساخت نیروگاههای هستهای بیشتری بیفتند<ref>{{PDFlink|[http://www.iea.org/textbase/stats/pdf_graphs/FRELEC.pdf Evolution of Electricity Generation by Fuel]|۳۹٫۴ [[کیبیبایت|KiB]]<!-- application/pdf, 40415 bytes -->}}</ref><ref>{{یادکرد وب |url=http://homepage.mac.com/herinst/sbeder/japan.html |title=The Japanese Situation |accessdate=۱۹ فوریه ۲۰۰۷ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20070219114904/http://homepage.mac.com/herinst/sbeder/japan.html |archivedate=۱۹ فوریه ۲۰۰۷ |dead-url=yes
در سی سال انتهایی قرن بیستم ترس از رخدادهای خطرناک هستهای مانند [[حادثه چرنوبیل|فاجعه چرنوبیل]] در ۱۹۸۶، مشکلات مربوط به دفع [[ضایعات هستهای|زبالههای هستهای]]، بیماریهای ناشی از [[واپاشی هستهای|تشعشع هستهای]] و… باعث به وجود آمدن جنبشهایی برای مقابله با توسعه نیروگاههای هستهای شد و این خود از دلایل کاهش توسعه نیروگاههای هستهای در بسیاری از کشورها بود.<ref>خطر تشعشعات هستهای:بررسی حادثه انفجار رآکتورهای نیروگاه هستهای چرنوبیل نوشته لویی پویی زو ترجمه سید اسدالله علوی انتشارات آستان قدس رضوی</ref>
خط ۶۹:
با تمام مخالفتها، بسیاری از کشورها در گسترش نیروگاههای هستهای ثابت قدم بودهاند از جمله این کشورها میتوان به [[ژاپن]]، [[جمهوری خلق چین|چین]]، و [[هند]] اشاره کرد. در بسیاری از کشورهای دیگر جهان نیز طرحهای وسیعی برای گسترش استفاده از انرژی هستهای در حال تدوین است.
;تعداد
{| class="wikitable"
خط ۱۰۰:
== فناوری رآکتور هستهای ==
{{اصلی|راکتور هستهای}}
[[پرونده:Nuclear power stations.png|
تمامی نیروگاههای گرمایی متداول از نوعی سوخت برای تولید گرما استفاده میکنند برای مثال [[گاز طبیعی]]، [[زغالسنگ|زغال سنگ]] یا [[نفت]]. در یک نیروگاه هستهای این گرما از [[شکافت هستهای]] که در داخل رآکتور صورت میگیرد تأمین میشود. هنگامی که یک هسته نسبتاً بزرگ قابل شکافت مورد برخورد نوترون قرار میگیرد به دو یا چند قسمت کوچکتر تقسیم میشود و در این فرایند که به آن شکافت هستهای میگویند تعدادی نوترون و مقدار نسبتاً زیادی انرژی آزاد میشود. نوترونهای آزاد شده از یک شکافت هستهای در مرحله بعد خود با برخورد به دیگر هستهها موجب شکافتهای دیگری میشوند و به این ترتیب یک فرایند زنجیرهای به وجود میآید. زمانی که این فرایند زنجیرهای کنترل شود میتوان از [[انرژی]] آزاد شده در هر شکافت (که بیشتر آن به صورت گرماست) برای تبخیر آب و چرخاندن توربینهای بخار و در نهایت [[تولید انرژی الکتریکی]] استفاده کرد. در صورتی که در یک رآکتور از سوختی یکنواخت اورانیوم-۲۳۵ یا [[پلوتونیوم]]-۲۳۹ استفاده شود بر اثر افزایش غیرقابل کنترل تعداد شکافتهای هستهای بر اثر فرایند زنجیرهای، انفجار هستهای ایجاد میشود. اما فرایند زنجیرهای موجب ایجاد انفجار هستهای در یک رآکتور نخواهد شد چرا که تعداد شکافتهای رآکتور به اندازهای زیاد نخواهد بود که موجب انفجار شوند و این به دلیل درجه غنیسازی پایین سوخت رآکتورهای هستهای است. اورانیوم طبیعی دارای درصد اندکی (کمتر از ۱٪) از اورانیوم-۲۳۵ است و بقیه آن اورانیوم-۲۳۸ است (زیرا اورانیوم-۲۳۸ توانایی شکافتپذیری ندارد<ref>کتاب انرژی اتمی نوشته اریک اوبلاکر انتشارات قدیانی</ref>). اکثر رآکتورها نیروگاههای هستهای از اورانیوم با درصد غنیسازی بین ۳٪ تا ۴٪ استفاده میکنند اما برخی از آنها طوری طراحی شدهاند که با اورانیوم طبیعی کار کنند و برخی از آنها نیز به سوختهای با درصد غنیسازی بالاتر نیاز دارند. رآکتورهای موجود در [[زیردریایی هستهای|زیردریاییهای هستهای]] و کشتیهای بزرگ مانند ناوهای هواپیمابر معمولاً از اورانیوم با درصد غنیسازی بالا استفاده میکنند. با اینکه قیمت اورانیوم با غنیسازی بالاتر بیشتر است اما استفاده از این نوع سوختها دفعات سوختگیری را کاهش میدهد و این قابلیت برای کشتیهای نظامی بسیار پراهمیت است.<ref name="ANTIENRICHED">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= James Martin Center for Nonproliferation Studies |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = Ending the Production of Highly Enriched Uranium for Naval Reactors | پیوند = http://cns.miis.edu/pubs/npr/vol08/81/81mahip.pdf(PDF) |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on September 25, {{چر}}2008.</ref>
خط ۱۱۵:
=== منابع سوخت ===
[[پرونده:Uranium resources.svg|thumb|220px|'''تخمین مقدار اورانیوم'''
{{legend|#EEAA33|ذخایر زیرزمینی<ref name="Pedia">Herring, J. : ''Uranium and thorium resource assessment'', [http://www.sciencedirect.com/science/referenceworks/012176480X Encyclopedia of Energy] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080316010627/http://www.sciencedirect.com/science/referenceworks/012176480x |date=۱۶ مارس ۲۰۰۸
{{legend|#EEEE77|منابعی که اکنون اقتصادی هستند<ref name="Red">[[آژانس انرژی هستهای|NEA]], [[آژانس بینالمللی انرژی اتمی|IAEA]]: [http://www.oecdbookshop.org/oecd/display.asp?sf1=identifiers&st1=662006031P1 Uranium 2005 – Resources, Production and Demand]. [[سازمان همکاری اقتصادی و توسعه]] Publishing, 2 ژوئیه 2006, {{شابک|978-92-64-02425-0}}.</ref>}}
{{legend|#88CC77|تخمین مقداری که هنوز کشف نشده است<ref name="NEA">R. Price, J.R. Blaise: Nuclear fuel resources: ''[http://www.nea.fr/html/pub/newsletter/2002/20-2-Nuclear_fuel_resources.pdf Enough to last?]''. NEA News 2002 – No. 20.2, Issy-les-Moulineaux, Ranska.</ref>}}
{{legend|#55AA55|مجموع همه در سال ۲۰۰۴<ref name="Pedia"
{{legend|#55CCAA|منابع غیرقراردادی<ref name="NEA">At least 4 billion tons, could last for millennia</ref>}}]]
میزان اورانیوم موجود در پوسته زمین نسبتاً زیاد است بهطوریکه با منابع فلزاتی همچون [[قلع]] و [[ژرمانیم|ژرمانیوم]] برابری میکند و تقریباً ۳۵ برابر میزان [[نقره]] موجود در پوسته زمین است. اورانیوم ماده تشکیل دهنده بسیاری از اجسام اطراف ما مانند سنگها و خاک است. طبق آمارگیری جهانی معادن شناخته شده جهان در حال حاضر برای تأمین بیش از ۷۰ سال انرژی الکتریکی جهان کافی هستند. بهای متوسط اورانیوم در سال ۲۰۰۷، ۱۳۰ [[دلار آمریکا]] به ازای هر کیلوگرم بود. به این ترتیب ثبات تأمین سوخت هستهای از بسیاری از دیگر مواد معدنی بیشتر است.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |عنوان = "Uranium resources sufficient to meet projected nuclear energy requirements long into the future" | پیوند = http://www.nea.fr/html/general/press/2008/2008-02.html |ژورنال= |نشریه=[[آزانس انرژی اتمی]] (NEA) |تاریخ=June 3, 2008 |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2008-06-16.</ref><ref name=autogenerated1>[[آژانس انرژی اتمی|NEA]], [[آژانس بینالمللی انرژی اتمی|IAEA]]: [http://www.oecdbookshop.org/oecd/display.asp?sf1=identifiers&st1=9789264047662 Uranium 2007 – Resources, Production and Demand] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090130092151/http://www.oecdbookshop.org/oecd/display.asp?sf1=identifiers&st1=9789264047662 |date=۳۰ ژانویه ۲۰۰۹
نیروگاههای آب سنگین موجود در استفاده از سوخت هستهای بهرهوری پایینی دارند چراکه تنها قابلیت ایجاد شکافت هستهای در ایزوتوپهای اورانیوم-۲۳۵ (حدود ۰٫۷٪ از اورانیوم معدنی) را دارند.<ref name="wna-wmitnfc">{{یادکرد وب |نشانی= http://www.world-nuclear.org/info/inf04.html |عنوان=Waste Management in the Nuclear Fuel Cycle |تاریخ بازدید=۲۹ مه ۲۰۰۸ |publisher=World Nuclear Association |سال=۲۰۰۶ |کار=Information and Issue Briefs| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/67S2jr6ud | تاریخ بایگانی = ۶ مه ۲۰۱۲}}</ref>
خط ۱۳۲:
یکی از مسائل نیروگاه هستهای هزینه ساخت آن است که شامل هزینه ساخت رآکتور، هزینه مسائل امنیتی، هزینه ساخت مراکز معدنی، هزینه ساخت مراکز تبدیل مواد خام به [[سوخت هستهای]]، هزینه ساخت مراکز [[بازپروری هستهای]] و انبارهای هستهای برای دفن [[ضایعات هستهای]] است. هر نیروگاه هستهای بهطور متوسط ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار هزینه دارد.
خرج تولید الکتریسیته با نیروی هستهای در سال ۲۰۰۷ حدود ۰٫۰۱۷۶ دلار برای هر کیلووات ساعت بود، در صورتیکه این مقدار برای زغال سنگ، گاز طبیعی، و نفت به ترتیب ۰٫۰۲۴۷ دلار، ۰٫۰۶۷۸ دلار، و ۰٫۱۰۲۶ دلار بود.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.nei.org/keyissues/reliableandaffordableenergy/economicgrowth/ |title=Nuclear Energy Institute - Economic Growth<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات --> |accessdate=۳۰ مه ۲۰۰۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080511234441/http://www.nei.org/keyissues/reliableandaffordableenergy/economicgrowth/ |archivedate=۱۱ مه ۲۰۰۸ |dead-url=yes
== امنیت نیروگاه هستهای ==
خط ۱۶۳:
مهمترین مسئلهای که مخالفان انرژی هستهای بیان میدارند امنیت محیط زیستی نیروگاه هستهای است زیرا فعالیت هستهای میتواند مانند [[سایت هنفورد]] آلایش شدید محیط زیستی از خود باقی گذارد، یا با اشتباه و نقص فنی فجایعی مانند [[حادثه چرنوبیل|فاجعه چرنوبیل]] قابلیت رخ دادن خواهند داشت.
[[آلایش هستهای]] همواره از نگرانیهای این نوع صنعت بهطور کل بودهاست.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.epa.gov/cleanrgy/nuc.htm |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۹ مه ۲۰۰۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20040921052214/http://www.epa.gov/cleanrgy/nuc.htm |archivedate=۲۱ سپتامبر ۲۰۰۴ |dead-url=yes
=== حوادث هستهای ===
==== حادثه تری مایل آیلند (۱۹۷۹) ====
{{اصلی|حادثه تری مایل آیلند}}
در سال ۱۹۷۹ بخشی از هسته اصلی واحد ۲ در [[نیروگاه تری مایل آیلند]] در [[پنسیلوانیا|ایالت پنسیلوانیا]] در [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] ذوب شد که باعث نشت ۳ میلیون [[کوری (یکا)|کوری]] گاز [[پرتوزا|رادیواکتیو]] به بیرون از نیروگاه گردید.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.alwaysimproving.com/training/Library/Documents/humanerformancetechnologyaccidentTMI.htm |title=Human Performance Technology and the Accident at Three Mile Island |accessdate=۲۳ اوت ۲۰۰۹ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080723111825/http://www.alwaysimproving.com/training/Library/Documents/humanerformancetechnologyaccidentTMI.htm |archivedate=۲۳ ژوئیه ۲۰۰۸ |dead-url=yes
|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/Three_Mile_Island_accident
|عنوان = Three Mile Island accident
خط ۲۰۸:
* [http://science.howstuffworks.com/nuclear-power.htm How Nuclear Power Works]
{{پایان چپچین}}
{{ویکیانبار-رده}}
{{فناوری هستهای}}
{{انرژی}}
{{دادههای کتابخانهای}}
{{فعالیتهای چرخه سوخت هستهای در مصر}}
[[رده:اختراعهای آمریکایی]]
[[رده:اختراعهای اتحاد شوروی]]▼
[[رده:اختراعهای روسی]]
▲[[رده:اختراعهای اتحاد شوروی]]
[[رده:نیروگاههای هستهای]]
|