رصدخانه مراغه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۳۸:
بنای رصدخانهٔ مراغه در سه‌شنبه [[۴ جمادی‌الاول]] [[۶۵۷ قمری]] ([[۱۶ اردیبهشت]] [[۶۳۸]] مطابق 1260 میلادی) برابر با شب تولد [[زینب]] دختر [[علی بن ابی‌طالب]]<ref name="badkoobeie" /> به سفارش خواجه نصیرالدین طوسی و به فرمان [[هولاکو]] -نوهٔ [[چنگیزخان]] مغول- آغاز شد. هولاکو برای نگهداری این سازمان پژوهشی موقوفه‌های ویژه‌ای در نظر گرفت. کتابخانه‌ای شامل ۴۰۰ هزار جلد کتاب و ابزارهای اخترشناسی، از جمله ذات‌الربع دیواری به شعاع ۴۳۰ سانتی‌متر، [[حلقه‌دار]] (ذات‌الحلق)، حلقهٔ انقلابی، حلقهٔ اعتدالی و حلقهٔ سموت نیز فراهم شدند. در همین‌جا بود که زیج ایلخانی به‌سال ۶۷۰ هجری (۱۲۷۶ میلادی) فراهم شد.
 
رصدخانهٔ مراغه فقط مخصوص رصد ستارگان نبود و یک سازمان علمی گسترده بود که بیش‌تر شاخه‌های دانش درس داده می‌شد و مشهورترین دانشمندان آن عصر -از جمله [[قطب‌الدین شیرازی]]، کاشف علت اصلی تشکیل رنگین کمان- در آن‌جا جمع شده بودند. به‌علاوه چون در آن زمان ارتباط علمی [[چین]] و [[ایران]] به‌علت استیلای [[مغول|مغولان]] بر هر دو سرزمین برقرار شده‌ بود،شده‌بود، دانشمندان چینی -از جمله فردی به‌نام فائو مون‌جی- در این مرکز فعالیتفعالت داشتند. همچنین فیلسوف و فرهنگ‌نامه‌نویس مسیحی -ابن‌العبری- در رصدخانهٔ مراغه به درس‌دادن کتاب‌های [[اقلیدوس|اصول اقلیدوس]] و [[بطلمیوس|المجسطی بطلمیوس]] مشغول بود.
 
== دانشمندان همکار ==
خواجه نصرالدیننصیرالدین توسی برای ساخت رصدخانه و ابزارهای رصد،رصد ، از دانش و هنر دانشمندان و استادان زمان خود استفاده کرد که نیتش از این کار موارد زیر بود:
* بازگرداندن و اسکان دانشمندان فراری،فراری ، که در اثر حملهٔ مغلول‌ها متواری شده‌بودندشده‌ بودند.
* ایجاد یک مرکز علمی
خواجه نصرالدیننصیرالدین هر یک از دانشمندان را مسئول بخشی کرد که تبحر داشتند کرد و برای انتخاب آن‌ها ملیت و مذهبشان را مدنظر قرار نداد.<ref name="badkoobeie" />
;دانشمندان
دانشمندان زیر در ساخت ابزارها و ساختمان رصدخانه به وی کمک کردند:
{{Div col|cols=۳}}
* مویدالدین، [[ابن برمک بن مبارک عرضی دمشقی]]
* نجم‌الدین، [[علی بن عمر علی کاتبی]]، از علمای شافعیه
* [[فخرالدین اخلاطی]]، مهندس و متبحر در علوم ریاضی از بتلیس
* [[فخرالدین مراغه‌ای]]. طبیب و ریاضی‌دان از موصل
خط ۶۴:
* ابوالفرج «بارهبراوس» شخصیت ممتاز مذهبی مسیحی
{{Div col end}}
زمانی که خواجه نصرالدیننصیرالدین نام این افراد را برای همکاری به هولاکوخان و شمس‌الدین جوینی مشاور و بیتکچی وزیر،وزیر ، پیشنهاد داد آن‌ها دلیل انتخاب تک تک دانشمندان را از خواجه نصیرالدین پرسید و پس از توضیحاتی که از سوی وی ارائه شد، هولاکوخان با حضور آن‌ها در مجموعه رصدخانهٔ مراغه موافقت کرد.<ref name="badkoobeie">{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=بادکوبه‌ای هزاوه‌ای |نام=مصطفی |کتاب=خواجه نصرالدین طوسی | ناشر=شرکت توسعه کتابخانه‌های ایران |سال=زمستان ۱۳۸۹}}</ref>
;دستمزدها
خواجه نصیرالدین دستمزد کارمندان و دانشمندان مجموعه را به شرح زیر تعیین کرد: