زبان‌های تخاری: تفاوت میان نسخه‌ها

 

این سه زبان درقرن 8میلادی منقرض گردیده است.شهرهای کورلا .آگنی وکوچا(kuchaوkorla)دراستان سین کیانگ چین ودرکل درحوزه واحه تاریم درغرب چین محل زندگی گویشوران این زبان بوده است.تخاری از جهت گفتار ، ویژگی های گروه موسوم به centemرا دارد وصدای * of زبان Protoهند و اروپایی را به عنوان k در خود نگه می دارد ، و مفرد آن است زیرا از لحاظ جغرافیایی با سایر زبان های همان گروه زبانی فاصله دارد.

 

این زبان مانندزبانهای لاتینی یونانی آلبانی ژرمنی وسلتی ازگروه زبانی کنتمcentumمی باشدوجوداین زبان که ازگروه زبانی centemبوده آنهم درمرزمیان گروه ساتم زبانهای هندواروپایی بازبان چینی یعنی منتهی الیه شرقی زبانهای satemقابل تامل می باشدچون گویشوران گروه زبانیcentemدراروپای غربی ساکن بوده ومی باشند(satemیعنی صدم دراوستایی وcentemیعنی صدم درلاتین)تُخار نام قومی ساکن تخارستان بود که در سدهٔ سوم پیش از میلاد در نواحی کوچا و تورفان در شمال شرقی سرزمینی که بعدها ترکستان شرقی یا ترکستان چین خوانده شد، به سر می‌بردند. مردمانی نیرومند بودند و به یکی از زبان‌های وابسته به گروه زبانی هند و اروپایی سخن می‌گفتند که به زبان تخاری معروف است. هرچند این زبان شرقی‌ترین زبان شناخته شدهٔ هند و اروپایی است، اما از لحاظ بخش‌بندی ساتم-کنتوم، به شاخهٔ غربی یا کنتوم تعلق دارد.تخاردرعین حال نام یکی ازولایات افغانستان می باشد.درزبان تخاری شاخه b به منnas وبه توtuweوبه اوsuگفته شده امابه ماwesبه شماyes وبه آنهاcayگفته می شود.تُخارستان نام سرزمین باستانی وسیعی بوده که قسمت‌های وسیعی از مناطق شرقی ایران باستان ازجمله غرب منطقه سین کیانگ چین را دربر می‌گرفت. قلمروتخارهای باستان از شمال با سرزمین سُغد و آمودریا و از مشرق به چین و از جنوب به هندوستان و رشته‌کوه هندوکش افغانستان وازجمله استان تخارافغانستان محدود بوده‌است درواقع سین کیانگ یاترکستان چین درابتدا ایرانی زبان بوده است وبستر زبانهای فارسی میانه تورفانی.تخاری وختنی بوده است