سلانگور: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب: افزودن فضای خالی زیاد(AF) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{| class="infobox geography vcard" style="width:23em; text-align:right;"
<td colspan="2" align="center" style="width:100%; font-size: 1.25em; white-space: nowrap;">'''<span class="fn org">Selangor Darul Ehsan</span></td>
سطر ۶ ⟵ ۵:
|-
<tr class="mergedtoprow">
<td colspan="2" style="text-align:center;background:#cddeff;">— '''
</tr><tr class="mergedtoprow">
<td colspan="2" style="text-align:center;">'''سلاڠور دار الإحسان
</tr>
<tr>
<td colspan="2" style="text-align: center; padding: 0.7em 0.8em 0.7em 0.8em;;">
[[Image:SA Blue Mosque.jpg|330px|none|O|]]<small>مسجد صلاح الدین عبدالعزیز یا مسجد آبی در شهر [[شاه عالم]]</small>
</td>
</tr>
خط ۲۰:
<td class="maptable" colspan="2" align="center" style="padding: 0.4em 0 0.4em 0;">
<table style="width: 100%; background: none;" align="center">
<tr> <td style="vertical-align: middle;" align="center"> [[Image:Flag of Selangor.svg|120px|border|پرچم]]<br><small>'''پرچم'''</small></td>
<td style="vertical-align: middle;" align="center"> [[Image:Coat of arms of Selangor.svg|120px|border|]]<br><small>'''نشان رسمی'''</small></td>
</table>
</td>
</tr>
<tr class="mergedrow">
<td colspan="2" align="center">'''
</tr>
خط ۳۳:
</td>
</tr>
</tr><tr class="mergedtoprow">
سطر ۴۹ ⟵ ۴۷:
<th>مرکز سلطنتی
<th class="adr"><span class="region">[[کلانگ]]</span>
</tr><tr class="mergedrow">
<th>سرود ایالتی
<th class="adr"><span class="region">[[دولی یانگ مها مولیا]]</span>
</tr><tr class="mergedrow">
<th>شعار ایالت
<th class="adr"><span class="region">Dipelihara Allah (تحت حمایت الله)</span>
</tr><tr class="mergedrow">
سطر ۷۲ ⟵ ۷۶:
</tr><tr class="mergedtoprow">
<th>جمعیت
<td>
</tr>
سطر ۷۸ ⟵ ۸۲:
<tr class="mergedrow">
<th>تراکم جمعیت
<td>۶۵۱.۱ کیلومتر مربع</td>
</tr>
<tr class="mergedrow">
<th>شاخص توسعه انسانی
<td>۰.۹۰۷ (میانگین)</td>
</tr>
سطر ۹۵ ⟵ ۹۹:
<tr class="mergedrow">
<th>پیش شماره
<td>۰۳</td>
</tr>
|-
</tr><tr class="mergedtoprow">
<th>ایالات فدراتیو مالایی
<td>[[۱۸۹۵ (میلادی)|
</tr>
<tr class="mergedrow">
<th>اشغال توسط ژاپن
<td>[[۱۹۴۲ (میلادی)|
</tr>
سطر ۱۱۲ ⟵ ۱۱۶:
|}
'''سِلانگور''' معروف به سلانگور دارالاحسان یکی از ۱۳ ایالت کشور مالزی است که بیش از ۴ میلیون جمعیت دارد.
== تاریخ ==▼
در قرن پانزدهم سلانگور تحت کنترل [[تون پراک]], بنداهارا(وزیر اعظم)ی معروف و قدرمند ملاکا , بود.
قرن نوزدهم شاهد رشد اهمیت اقتصادی قلع بود و این تجار و معدنچیان چینی بسیاری را به این منطقه کشید. ▼
در ۱۸۵۷ دو تاجر چینی وارد شراکت با دو تا از روسای سلانگور شدند و معادن قلعی در نزدیکی آمپانگ به پا کردند. از دل همین معادن بود که شهر
در ۱۸۷۴ و پس از اتمام جنگ داخلی , بریتانیایی‌ها کار را برای کنترل آغاز کردند. سلطان راضی شد که به تثبیت رزیدنت بریتانیا در کلانگ تن دهد و از این سال تا ۲۵ سال بعد , این ایالت رشد و رفاه بسیاری یافت که بیشتر بر پایه قلع بود. یکی از مشهورترین «رزیدنت بریتانیاًهای این ایالت, فرانک سوئتنهام بود که روابط بین سلطان‌ها و روسای محلی را بهبود بخشید. او سلطان‌های چهار ایالت ([[پراک]] , [[سلانگور]] , [[نگری سمبیلان]] و [[پاهانگ]]) را پای میز مذاکره کشاند و متحد کرد و این اتحاد نهایتا در ۱۸۹۶ به
این فدراسیون از [[کوالا لومپور]] اداره می‌شد که تا اوایل قرن بیستم شهری مرفه و بزرگ شده بود. «ایالات فدراتیو مالایی» در ۱۹۴۸ به «فدراسیون مالایاً بدل گشت و نهایتا در ۱۹۶۳ به فدراسیون مالزی تغییر نام یافت. در ۱۹۷۴
== سیاست ==
سلانگور بخشی از سیستم پادشاهی مشروطهٔ مالزی است و سلطان این ایالت از ۲۰۰۱ تا به حال [[سلطان شرف‌الدین ادریس شاه]] بوده‌است. وزیر اعظم این ایالت در حال حاضر [[داتوک سری دکتر محد خیر ابن تویو]] از ائتلاف [[باریسان ناسیونال]] است که شغلش دندانپزشکی است.▼
== جغرافیا ==
این ایالت بر ساحل غرب [[مالزی غربی]] قرار دارد و از شمال به [[پراک]] ، از شرق به [[پاهانگ]] ، از جنوب به [[نگری سمبیلان]] و از غرب به [[تنگهٔ ملاکا]] محدود می‌شود.
[[File:Selangor districts numbered.svg|left|thumb|350px]]
سه مرز این ایالت آبی هستند, تنگه ملاکا از غرب, سونگای سپانگ (رودخانه سپانگ) از جنوب و سونگای برنام (رودخانه برنام) از شمال.
منطقهٔ فدرال [[کوآلالامپور]], پایتخت مالزی، و همچنین منطقهٔ فدرال [[پوتراجایا]] توسط این ایالت محصور شده‌اند.
پسوند عربی نام این استان، «دارالحسان» است.
▲سلانگور بخشی از سیستم پادشاهی مشروطهٔ مالزی است و سلطان این ایالت از ۲۰۰۱ تا به حال [[سلطان شرف‌الدین ادریس شاه]] بوده‌است. وزیر اعظم این ایالت در حال حاضر [[داتوک سری دکتر محد خیر ابن تویو]] از ائتلاف [[باریسان ناسیونال]] است که شغلش دندانپزشکی است.
پایتخت
[[پتالینگ جایا]] نیز از مهم‌ترین شهرهای این ایالت و کل مالزی است.
== آب و هوا ==▼
سلانگور در جاهای کم ارتفاع آب و هوایی استوایی دارد و دمای روزانه بین ۲۱ تا ۲۳ درجه سانتیگراد نوسان دارد. در تمام سال معمولاً باران می‌بارد. آب و هوا در نقاطی مثل [[تپه فریزر]] و [[تپه گنتینگ]] بسیار خنک تر است و بین ۱۲ تا ۲۲ درجه نوسان می‌کند. بارش باران در این نقاط شدیدتر و طولانی تر است. رطوبت متوسط بین ۸۵ تا ۹۰ درصد است. ▼
▲== تاریخ ==
▲در قرن پانزدهم سلانگور تحت کنترل [[تون پراک]], بنداهارا(وزیر اعظم)ی معروف و قدرمند ملاکا, بود. با سقوط ملاکا به دست پرتغالی ها, بر سر کنترل سلانگور دعوا درگرفت, بخصوص به علت منابع غنی قلع در آن. در این دوره مهاجران مینانگکابائو که ۱۰۰ سال پیش از آن از سوماترا آمده بودند جای خود را به مهاجران بوگینی از سلبس (سولاوسی کنونی) دادند. اینان به عنوان سربازان مزدور کار می‌کردند و به روند استعمار هلند کمک می‌کردند. تا اواسط قرن هجدهم, بوگینی‌ها سلطانیه‌ای به مرکزیت کوالا سلانگور برپا کردند که تا امروز هم برسر کار است.
▲قرن نوزدهم شاهد رشد اهمیت اقتصادی قلع بود و این تجار و معدنچیان چینی بسیاری را به این منطقه کشید.
▲در ۱۸۵۷ دو تاجر چینی وارد شراکت با دو تا از روسای سلانگور شدند و معادن قلعی در نزدیکی آمپانگ به پا کردند. از دل همین معادن بود که شهر کوالا لومپور (پایتخت امروزی مالزی) بیرون آمد. موفقیت تجارت قلع و رشد ثروت جوامع چینی به تخاصماتی بین روسای سلانگور و معدنچیان کشید. نتیجه جنگ داخلی طولانی مدتی بود که باعث نابودی کوالا لومپور و تخریب صنعت قلع شد.
▲در ۱۸۷۴ و پس از اتمام جنگ داخلی, بریتانیایی‌ها کار را برای کنترل آغاز کردند. سلطان راضی شد که به تثبیت رزیدنت بریتانیا در کلانگ تن دهد و از این سال تا ۲۵ سال بعد, این ایالت رشد و رفاه بسیاری یافت که بیشتر بر پایه قلع بود. یکی از مشهورترین «رزیدنت بریتانیاًهای این ایالت, فرانک سوئتنهام بود که روابط بین سلطان‌ها و روسای محلی را بهبود بخشید. او سلطان‌های چهار ایالت (پراک, سلانگور, نگری سمبیلان و پاهانگ) را پای میز مذاکره کشاند و متحد کرد و این اتحاد نهایتا در ۱۸۹۶ به»ایالات فدراتیو مالایی" بدل شد.
== مردم ==
▲این فدراسیون از کوالا لومپور اداره می‌شد که تا اوایل قرن بیستم شهری مرفه و بزرگ شده بود. «ایالات فدراتیو مالایی» در ۱۹۴۸ به «فدراسیون مالایاً بدل گشت و نهایتا در ۱۹۶۳ به فدراسیون مالزی تغییر نام یافت. در ۱۹۷۴ کوالا لومپور توسط سلطان سلانگور بخشیده شد و به عنوان منطقه فدرال اعلام شد و شهر»شاه علم«نقش پایتخت ایالتی را به عهده گرفت. در اواخر دهه ۱۹۹۰ بخش دیگری از ایالت نیز جدا شد و به عنوان پایتخت اجرایی فدرال,»پوتراجایاً, اعلام شد.
سلانگور بیش از ۴ میلیون جمعیت دارد و از این رو پرجمعیت‌ترین ایالت کشور مالزی است.
آمار جمعیت در سال ۲۰۰۰ تعداد دقیق ساکنین این استان را ۳٬۹۴۷٬۵۲۷ دانسته بود.
ترکیب قومی سلانگور بر طبق آمار ۱۹۹۵ از این قرار است:
*۴۴ درصد [[مالایی]]
*۳۵ درصد [[چینی]]
*۱۸ درصد [[هندی]]
*۳ درصد [[بقیه]]
▲== آب و هوا ==
▲سلانگور در جاهای کم ارتفاع آب و هوایی استوایی دارد و دمای روزانه بین ۲۱ تا ۲۳ درجه سانتیگراد نوسان دارد. در تمام سال معمولاً باران می‌بارد. آب و هوا در نقاطی مثل [[تپه فریزر]] و [[تپه گنتینگ]] بسیار خنک تر است و بین ۱۲ تا ۲۲ درجه نوسان می‌کند. بارش باران در این نقاط شدیدتر و طولانی تر است. رطوبت متوسط بین ۸۵ تا ۹۰ درصد است.
== منبع ==
ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۲۳ اکتبر ۲۰۰۶.
| |||