کابوکی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''کابوکی''' {{به ژاپنی|歌舞伎}} نام گونه‌ای از [[تئاتر]] سنتی [[ژاپن|تئاتر سنتی ژاپنی]]ی است که شهرتش به دلیل سبک [[درام]] آن و نوع لباس زینتی بازیگرانش می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نگاهی به تئاتر ژاپن|نشانی=http://japanstudies.ir/post/580/|وبگاه=مرکز مطالعات ژاپن|بازبینی=2020-04-22|کد زبان=fa-IR|نویسنده=مجید امرایی|تاریخ=۱۳۸۸-۰۸-۲۰}}</ref> <ref>http://ensani.ir/file/download/article/20120426150546-5209-785.pdf</ref>این واژه از ترکیب سه نویسهٔ [[کانجی]] تشکیل شده‌است، که از چپ به راست، به معنی ''آواز'' (歌)، ''رقص'' (舞) و ''مهارت'' (伎) می‌باشند و به‌همین دلیل است که کابوکی گاهی «هنر آواز و رقص» ترجمه می‌شود. حروف این کلمه، به دلیل آن‌که از [[زبان‌های چینی|زبان چینی]] وارد شده‌اند، مفهوم واقعی لغت را نشان نمی‌دهند. در کانجی، ''مهارت'' به‌طور کلی به بازیگر [[تئاتر]] کابوکی اشاره می‌کند و خود لغت کابوکی از kabuku مشتق شده که به معنی ''تکیه دادن'' یا ''غیرمعمول بودن'' است. پس کابوکی می‌تواند به مفهوم «تئاتر پیشرو» یا «تئاتر عجیب» نیز باشد. اصطلاح kabukimono به‌طور کلی به کسانی اشاره می‌کند که لباس‌های عجیب می‌پوشند و با غرور در خیابان راه می‌روند.

پیدایش کابوکی به سال [[۱۶۰۳ (میلادی)|۱۶۰۳]] برمی‌گردد، زمانیکه یک مایکو (زنی که به [[معبد شینتویی]] خدمت می‌کند) به نام Okuni،اوکونی (Okuni)، سبک جدیدی از [[رقص]] و [[تئاتر|نمایش]] را در شهر [[کیوتو]] اجرا کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نگاهی به نمایش کابوکی مونیاما- ریو به کارگردانی تروتوشی تاکاکو از ژاپن|نشانی=https://theater.ir/fa/24122|وبگاه=ایران تئاتر|بازبینی=2020-04-22|کد زبان=fa|نام خانوادگی=|نویسنده=علیرضا نراقی|تاریخ=۳۱ تیر ۱۳۹۰}}</ref> در این نمایش‌ها، زنان نقش زن و مرد را در نمایشنامه‌های کوتاهی دربارهٔ زندگی روزمره اجرا می‌کردند. این سبک به سرعت محبوب شد و حتی از اوکونی خواسته شد که در دربار [[امپراتور]] آن زمان، نمایش اجرا کند. به دنبال این موفقیت، گروه‌های بازیگری مشابه به رقابت با اوکونی پرداختند و به این صورت، کابوکی تبدیل به نمایش و رقص دسته جمعی شد که توسط زنان به اجرا درمی‌آمد.<ref>http://ensani.ir/file/download/article/20101023103627-هنر%20نمایش%20در%20ژاپن.pdf</ref> بعد از مدتی، به دلیل اینکه نمایش با امور غیراخلاقی همراه شد و باعث شد حتی بعضی کابوکی را با مفاهیم نادرست بشناسند، در سال ۱۶۲۹ زنان از اجرای کابوکی منع شدند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تئاتر سنتي ژاپن|نشانی=https://vista.ir/w/21/w3dsm|وبگاه=ویستا|بازبینی=2020-04-22|کد زبان=fa-IR|نام خانوادگی=|نویسنده=لاله تقیان|تاریخ=}}</ref> از آنجا که کابوکی نمایش محبوبی بود، از پسران جوان برای به عهده گرفتن نقش زنان استفاده شد. دلیل انتخاب آن‌ها این بود که دارای عضلات و صدای ظریف‌تری نسبت به مردان بودند و جایگزین بهتری برای نقش زنان به حساب می‌آمدند. به همراه تغییر جنسیت بازیگران، تغییر دیگری نیز در نوع نمایش و رقص‌ها پیش آمد و آن اضافه شدن هیجان و حتی خشونت به اجراها بود. اما این تغییر نیز به انحراف کشیده شد و به دلیل فساد اخلاقی که بین بازیگران و بعضی از مشتریان پیش آمد، در سال ۱۶۵۲ از حضور پسران جوان به عنوان بازیگر جلوگیری به عمل آمد. در دوره Genroku در سال‌های (۱۶۸۸–۱۷۰۴) کابوکی به صورت یک نمایش رسمی درآمد. در این دوره کابوکی و نوع دیگری از تئاترهای خیمه شب بازی[[خیمه‌شب‌بازی]] به نام ningyō jōruri که بعدها به نام bunraku شناخته می‌شد، به هم نزدیک شدند و در اجراها با یکدیگر همکاری کردند و از هم تأثیر گرفتند. نمایشنامه‌نویس معروف به نام Chikamatsu Monzaemon یکی از حرفه ای‌ترین نمایشنامه نویسان کابوکی، نمایشنامه‌های زیادی نوشته که مهم‌ترین آنها،آنها نمایشنامه Sonezaki Shinju (خودکشی بخاطر عشق)، که در اصل برای bunraku نوشته شده بود، و برای کابوکی دوباره‌نویسی شد. در نیمه [[سده ۱۸ (میلادی)|قرن ۱۸،۱۸]] به صورت مقطعی، از محبوبیت کابوکی کاسته شد و جای خود را به [[بونراکو]] که در طبقات پایین‌تر اجتماع پرطرفدار بود،بود داد.

== کابوکی بعد از [[اصلاحات میجی|انقلاب میجی]] (Meiji) ==

تغییرات فرهنگی زیادی که در سال ۱۸۶۸ بعد از سقوط [[شوگون‌سالاری توکوگاوا|شوگان تاکوگاوا]] (Tokugawa shogunate) رخ داد و نیز حذف فرهنگ سامورایی و آغاز ارتباط [[ژاپن]] با [[جهان غرب|دنیای غرب،غرب]]، به روی کارآمدن مجدد کابوکی کمک بسیاری کرد. در این حال، بخاطر انزوای این تئاتر در دوران جدید، بازیگران تلاش کردند تا شهرت این تئاتر را در میان طبقات بالای اجتماع افزایش دهند و سبکهای سنتی را به مدرن تبدیل کنند. در طول بمباران [[جنگ جهانی دوم،دوم]]، تعداد زیادی از تماشاخانه‌های کابوکی تخریب شدند و اشغالگران بعد از جنگ اجرای کابوکی را ممنوع کردند. با اینهمه بعد از بین رفتن ممنوعیت، در سال ۱۹۴۷، نمایش کابوکی مجدداً به روی صحنه رفت.

تأثیرات جنگ جهانی دوم، دوران سختی را برای تئاتر کابوکی رقم زد. گذشته از خرابی و صدماتی که به بزرگترین شهرهای ژاپن وارد آمد، تمایل مردم برای پذیرش تفکرات و سبکهای متعلق به دوران گذشته، کم شده بود و کابوکی نیز از این موج جدید درامان نماند. در این میان کارگردانی به نام [[تتسوجی تاکچی،تاکچی]]، بخاطر ابداعاتی که در ساخت کابوکی کلاسیک ایجاد کرد و مسبب تولد دوباره کابوکی و جلب توجه مردم در یکیایالت از«[[منطقه ایالات ژاپن به نام «کانسای|کانسای]]» شد، محبوبیت فراوانی داردشد. در میان تمام ستارگان جوانی که در کابوکی‌های او ایفای نقش نمودند، معروفترینشان ناکامورا گانجیرو بود که این دوره از اجراهای کابوکی را به افتخار او، نامگذاری کرده بودند. امروز کابوکی، هنوز نسبتاً محبوب باقی‌مانده‌است و تقریباً مشهورترین سبک تئاتر سنتی ژاپن محسوب می‌شود و بازیگران آن در [[تلویزیون]] و [[سینما]] نیز حضور دارند. حتی در [[پویانمایی|انیمیشن‌های]] سنتی ژاپن نیز از مفاهیم کابوکی استفاده می‌شود. علاقه به کابوکی حتی به غرب نیز راه یافته‌است. بازیگران کابوکی تورهایی را در [[ایالات متحده آمریکا|آمریکا]] و [[اروپا]] برگزار نموده‌اند و بعضی نمایشنامه نویسان غربی از مضامین کابوکی در آثارشان استفاده نموده‌اند. در ۲۴ نوامبر سال ۲۰۰۵، یونسکو از کابوکی، به عنوان یکی از شاهکارهای معنوی میراث بشریت نام برد.

* [https://theater.ir/fa/3667 منصور سرتیپی”کابوکی” را به بازار کتاب فرستاد]<ref>https://lib1.ut.ac.ir:8443/site/catalogue/6595</ref>