اردشیر یکم (هخامنشی): تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
واگردانی برچسب‌ها: افزودن القاب ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱:
{{Infobox royalty
|caption=نقش‌برجستهٔ اردشیر یکم در [[نقش رستم]]|reign=۴۲۴–۴۶۶ پیش از میلاد (۴۲ سال)|birth date=|issue=[[خشایارشای دوم]]{{سخ}}[[سغدیانوس]]{{سخ}}[[داریوش دوم]]{{سخ}}[[آرسیتس (پسر اردشیر یکم)|آرسیتس]]{{سخ}}[[پروشات]]{{سخ}}[[بغه‌پائوس|بَغَه‌پائوس]]|successor=[[خشایارشای دوم]]|succession=[[فهرست شاهنشاهان هخامنشی|شاهنشاه امپراتوری هخامنشی]]|predecessor=[[خشایارشا]]|father=[[خشایارشا]]|image=Artaxerxes I at Naqsh-e Rostam.jpg|place of burial=[[کوه رحمت]]، ''[[نقش رستم]]''|title=|spouse=[[داماسپیا]]{{سخ}}[[کسمارتیدن]]{{سخ}}[[آلوگونه]]{{سخ}}[[آندریا]]|religion=[[مزدیسنا]]|name=اردشیر یکم{{سخ}}{{میخی هخ|A}}{{میخی هخ|RA}}{{میخی هخ|TA}}{{میخی هخ|XA}}{{میخی هخ|SHA}}{{میخی هخ|SSA}}|mother=[[آمستریس]]|death_date=۴۲۴ پیش از میلاد.|coronation=۴۶۶ پیش از میلاد|dynasty=[[هخامنشیان]]|spouse-type=همسران
|successor1=[[خشایارشای دوم]]|succession1=[[دودمان بیست و هفتم مصر|فرعون مصر]]|reign1=۴۲۴–۴۶۶ پیش از میلاد (۴۲ سال)|predecessor1=[[خشایارشا]]}}
'''اردشیر یکم''' یا '''ارتخشتره''' (به [[زبان پارسی باستان|پارسی باستان]]: {{میخی هخ|A}}{{میخی هخ|RA}}{{میخی هخ|TA}}{{میخی هخ|XA}}{{میخی هخ|SHA}}{{میخی هخ|SSA}})
|پدر = [[خشایارشا]]▼
▲'''اردشیر یکم''' یا '''ارتخشتره''' (به [[زبان پارسی باستان|پارسی باستان]]: {{میخی هخ|A}}{{میخی هخ|RA}}{{میخی هخ|TA}}{{میخی هخ|XA}}{{میخی هخ|SHA}}{{میخی هخ|SSA}})، پسر [[خشایارشا]] و ملکه [[آمستریس]]، ششمین پادشاه [[هخامنشی]] از سال [[۴۶۵ (پیش از میلاد)|۴۶۵]] تا [[۴۲۴ (پیش از میلاد)|۴۲۴]] پیش از میلاد بود.
او سومین پسر [[خشایارشا]] بود. اردشیر پسر خشایارشا و ملکه [[آمستریس|آمِستریس]] (دختر [[اتانس|اُتانس]]) است.<ref>{{پک|رجبی|1386|ک=اردشیر درازدست|ج=2|ص=327-329}}</ref> پس از به قتل رسیدنِ پدر و برادرش '''داریوش''' که جانشینِ قانونی بود، به دستِ ''اردوان'' فرمانده گارد نگهدار شاه، بر تختِ شاهی نشست. اردوان به‌طور موقت، اردشیر، را بر تخت نشاند و خودش از طریق پسران خویش قصد داشت به هنگام فرصت وی را نیز از میان بردارد، اما اردشیر از این توطئه آگاهی یافت و در دفع او پیشدستی کرد. اردشیر، اردوان و پسرانش را کشت و خود را شاهنشاه خواند. اردشیر ۴۱ سال فرمانروایی کرد.
== منبع‌شناسی ==
سطر ۱۸۲ ⟵ ۱۶۰:
== مرگ ==
اردشیر بین دسامبر ۴۲۴ پ. م؛ و فوریه ۴۲۳ پ. م. درگذشت.<ref>[http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1 CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1] ''iranicaonline.org''</ref><ref>{{پک|داندامایف|1389|ک=تاریخ سیاسی هخامنشیان|ص=340}}</ref> در روز مرگ او، [[داماسپیا]]، همسر او نیز درگذشت.<ref>{{پک|رجبی|1386|ک=اردشیر درازدست|ج=2|ص=327-329}}</ref><ref>{{پک|داندامایف|1389|ک=تاریخ سیاسی هخامنشیان|ص=340}}</ref> هر دوی آن‌ها در [[نقش رستم]] دفن شدند. خبر مرگ آن‌ها اندک اندک در سراسر امپراطوری گسترش یافت. مثلاً در ناحیه نیپور در بابل، کاتب‌ها تا مدتی شروع به نوشتن اسناد مربوط به سلطنت اردشیر کردند.<ref>{{پک|داندامایف|1389|ک=تاریخ سیاسی هخامنشیان|ص=340}}</ref>
مدت پادشاهی اردشیر را به اختلاف، ۴۰ سال یا ۴۲ سال نوشته‌اند. به گزارش [[کتسیاس]] اردشیر ۱۷ پسر داشت و [[خشایارشای دوم|خشایارشا]] تنها فرزند او از همسر رسمی اش داماسپیا بود که بعد از او به فرمانروایی رسید.<ref>{{پک|رجبی|1386|ک=اردشیر درازدست|ج=2|ص=327-329}}</ref>
سطر ۱۹۴ ⟵ ۱۷۲:
* [[فهرست شاهان هخامنشی]]
* [[آرامگاه اردشیر یکم]]
{{خالی بماند}}
== پانویس ==
سطر ۲۳۱ ⟵ ۲۱۰:
{{فرعون‌ها}}
{{تخت جمشید}}
{{داده‌های کتابخانه‌ای}}
| |||