قلیان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
B.sooshiant (بحث | مشارکتها) افزودن یک منبع از سفرنامه تاورنیه (سیاح فرانسوی عصر صفوی) |
B.sooshiant (بحث | مشارکتها) جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۸:
بنا بر [[دانشنامه ایرانیکا]]، تاریخ دقیق اولین استفاده از قلیان مشخص نیست. اولین تصویر از قلیانی را که هنرمندان ایرانی کشیده اند، احتمالاً تصویر نشمی کماندار کار [[رضا عباسی]]، نقاش مشهور دربار [[شاه عباس]] بزرگ است که تا اواخر نیمه اول قرن یازدهم هجری می زیسته است.
سیاحان اروپایی که به ایران سفر کردهاند از جمله [[ژان باتیست تاورنیه|تاورنیه]] که در [[دوران صفویه]] به ایران آمد به قلیان و کشیدن تنباکو در ایران اشاره کردهاند. از جمله وی نوشتهاست که «ایرانیان تنباکو را با دستگاهی کاملاً اختصاصی میکشند. در کوزه گلی دهان گشادی به قطر سه انگشت، تنه قلیانی از چوب یا نقره که سوراخی در وسط دارد قرار میدهند، و بر سر آن مقدار تنباکوی نمدار با کمی آتش میگذارند، و در زیر قلیان سوراخ ممتدی است که، در حالی که نفس را بالا میکشند، دود تنباکو با شدت از امتداد سوراخ پایین آمده و داخل آب که به رنگهای مختلف می آمیزد داخل میشود. این کوزه مرتباً تا نصفه آب دارد. دود که در آب است به سطح میآید و هنگامیکه نفس را بالا میکشند، از نی قلیان دود به دهان وارد میشود. به واسطه آبی که به قلیان میریزند دود تنباکو تصفیه میشود و کمتر ضرر میرساند. والا با این همه قلیان که میکشند، مقاومت برای آنها غیرممکن است. ایرانیان زن و مرد، به طوری از جوانی عادت به کشیدن تنباکو کردهاند، که کاسبی که باید روزی پنج شاهی خرج کند، سه شاهی آن را به مصرف تنباکو میرسانند. میگویند اگر تنباکو نمیداشتیم چطور ممکن بود کیف و دماغ داشته باشیم.»<ref>[https://kaffeketab.ir/%d8%af%d8%a7%d9%86%d9%84%d9%88%d8%af-%da%a9%d8%aa%d8%a7%d8%a8-%d8%b3%d9%81%d8%b1%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%aa%d8%a7%d9%88%d8%b1%d9%86%db%8c%d9%87/ کتاب سفرنامه تاورنیه] ، ترجمه حمید ارباب شیرانی، انتشارات نیلوفر، صفحه 309، 310 و 311</ref>
اولئاریوس نیز که در سال ۱۰۴۶ در ایران بوده مینویسد «چندین گونه ظرف قلیان در ایران ساخته میشد: شیشهای، کوزهای، از جوز هندی (نارگیله) و کدوئی که تا نیمه آب میشد و گاهی در آن عطر میریختند».
|