کاربر:Shobhe/کارگاه4: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
۲۲۱ |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۵۰:
|
|-
| rowspan="
(خارجیه)
|[[خوارج]]
خط ۴۳۲:
|
|
|-▼
|سابئیه
|▼
|▼
|▼
|{{نشد}}
|
|این طایفه به اباحه قائل اند و عبادات را واجب نمی‌دانند بر اساس اعتقادات آنان، خداوند انسان را مهمل آفریده و به او چیزی نیاموخته است. اگر وی خوب رفتار کند به بهشت رفته و اگر اشتباه کند به جهنم خواهد رفت.
|مطهر بن مقدسی این طایفه را فرقه‌ای از خوارج می‌داند.
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۱-۲۲۲}}</ref>
|-
|[[عجارده]]
سطر ۵۳۵ ⟵ ۵۴۶:
|-
|خشبیه (سرخابیه)
|سرخاب (نامی طبری از مردمان طبرستان)
|
|
|
|
|نام فرقه از نام موسس آن ریشه گرفته است. این فرقه به جهت آنکه سلاحشان چوب بوده‌است، خشبیه نام نهاده شدند.
|
|این فرقه پس از خروج مختار ثقفی، قیام کردند.
▲|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۸}}</ref>
▲|
▲|
▲|
|-
|خلفیه
سطر ۶۸۸ ⟵ ۶۹۹:
|
|نام این فرقه از کنیه رهبرشان گرفته شده که به ابی جارود شهره است؛ همچنین [[جعفر صادق]] وی را «سرحوب» (به معنای شیطان نابینا) لقب داده بود و این فرقه به سرحوبیه نیز خوانده شده‌است.
|جارودیه معتقد هستند که امامت توسط پیامبر اسلام به وصف معرفی شده ولی مسلمانان در تشخیص وصف دچار مشکل شده و به اشتباه ابوبکر را به خلافت منصوب کردند. این گروه [[بدا|بداء]] و [[تقیه]] را جزء دین نمی‌دانند. این طایفه قائل به افضیت علی بن ابی‌طالب و امامت وی هستند؛ همچنین آنان معقتد به مهدویت زید بن علی شده‌اند. ایشان هر فرزند حسن و حسینی که درب خانه به خود ببندد و در خانه بنشیدند را کافر می‌دانند.
|شیخ مفید، در بین تمام مذاهب و فرق زیدیه، تنها جارودیه را لایق عنوان شیعه دانسته است.
|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۹۰۵}}{{سرخط}}{{پک|Madelung|ف=ABU’L-JĀRŪD HAMDĀNĪ|رف=iranica|زبان=en}}{{سرخط}}{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانشنامه بزرگ اسلام|ص=۶۳۵۰|ج=۱۷}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۷-۲۲۸}}</ref>
|-
|[[ادریسیان|ادریسیه]]
سطر ۷۴۳ ⟵ ۷۵۴:
|-
| rowspan="15" |[[اسماعیلیه]]
(تعلیمیه، حشیشیه،
|خالصه
(واقفه، سبعیه)
|[[ابوالخطاب|مقلاص بن ابی الخطاب]]
|قرن ۲ ه.ق
سطر ۷۵۱ ⟵ ۷۶۲:
|با گذر زمان منقرض شده‌اند
|{{نشد}}
|این گروه به جهت باور به امامت [[اسماعیل بن جعفر]]، به [[اسماعیلیه]] شهره شدند. در خراسان به آنها تعلیمیه گویند. این طایفه را به جهت شمار ائمه به عدد هفت دور، سبعیه خوانده شدند.
|باور به امامت [[اسماعیل بن جعفر|اسماعیل]] فرزند [[جعفر صادق]] و باور به [[مهدویت]] وی
|از بین تمام فرقه‌های اسماعیلیه، تنها فرقه خالصه و مبارکیه منقرض نشده و به حیات خود باقی ماندند.
|<ref>{{پک|طباطبائی|۱۳۸۸|ک=شیعه در اسلام|ص=۶۳}}{{سرخط}}{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۸۳۸-۸۴۰}}{{سرخط}}{{پک|صفری فروشانی|۱۳۹۱|ک=رفتارشناسی امام رضا و فرقه‌های شیعه|ص=۲۶ و ۲۷}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=
|-
|مبارکیه
سطر ۷۸۰ ⟵ ۷۹۱:
|-
|[[خلافت فاطمیان|فاطمیان]]
(ساطیان)
|[[عبیدالله مهدی]] (م ۳۲۲ه.ق)
|۲۹۲ ه.ق
سطر ۷۸۵ ⟵ ۷۹۷:
|۵۶۷ ه.ق به دست [[صلاح‌الدین ایوبی|صلاح الدین ایوبی]]
|{{نشد}}
|جرجی زیدان علت نامگذاری این طایفه را نسب سرکردگان این فرقه بوده که به فاطمه زهرا ختم می‌شود. برخی دیگر با این استدلال مخالف‌اند. برخی نام ساطیان را همان فاطمیان دانسته که به غلط نگارش یافته است.
|معتقدند که [[علی بن ابی‌طالب]] اساس امامت در فهرست امامان است، در نتیجه فهرست امامانشان را از [[حسن مجتبی|حسن بن علی]] شروع می‌کنند. در این فهرست اسماعیل بن جعفر ششمین امام ذکر شده‌است.
|برخی فاطمیان و قرمطیان را یک فرقه دانسته‌اند.
|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۸۳۹، ۸۴۴، ۸۵۰، ۸۶۵، ۸۶۸ و ۸۷۳}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۲}}</ref>
|-
|[[دروزیه]]
سطر ۱٬۰۳۲ ⟵ ۱٬۰۴۴:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۰۴}}</ref>
|-
|سابقیه
|
|
|
|
|
|
|
|این گروه افراد را دو دسته دانسته و برخی را شقی تا ابد و برخی را سعادتمند تا ابد می‌دانند.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۱}}</ref>
|-
|سراجیه
|
|حسان بن سراج
|
|
|
|
|این طایفه را به جهت نام موسس آن سراجیه نامیده‌اند
|اعتقاد به امامت محمد حنفیه و مهدویت وی
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۷}}</ref>
|-
| rowspan="3" |[[بابیه]]
سطر ۱٬۰۷۳ ⟵ ۱٬۱۰۹:
|
|-
| rowspan="
|۲
سطر ۱٬۱۱۱ ⟵ ۱٬۱۴۷:
|حلاج در سال ۳۰۱ دستگیر و در سال ۳۰۹ ه.ق به جرم ارتداد، به دار آویخته شد. سپس جسدش را سوزانیدند و سرش را بر بالای پل شهر بغداد زدند.
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۱۶۲-۱۶۳}}</ref>
|-
|۲
سالمیه
|سهل تستری (م ۲۸۳ ه.ق)
|قرن سوم و چهارم ه.ق
|بصره
|
|
|نام این فرقه از نام شاگرد سهل تستری به نام ابوعبدالله محمد بن سالم (م ۲۹۷ ه.ق) گرفته شده است.
|این فرق در فقه پیروی مالک بن انس بودند و بعدا به حنابله پیوستند. از اعتقادات آنها تجلی خداوند، قدمت افعال خدا، صبر از لذات را از بهره‌بری از آنها بهتر دانسته و ابلیس را توبه کننده و سجده کننده به آدم می‌دانند.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۳-۲۲۴}}</ref>
|-
|[[بکتاشیه]]
سطر ۱٬۱۷۴ ⟵ ۱٬۲۲۲:
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۱۶۵}}</ref>
|-
| rowspan="
|[[سبائیه|سَبائیه]]
(طیّاریه)
|[[عبدالله بن سبا|عبدالله بن سباء]] (م ۴۰ ه.ق)
|
|کوفه، دمشق و مصر
|
▲|{{نشد}}
|
|منسوب به عبدالله بن سباء. برخی این گروه را سابه ذکر کرده‌اند به معنای کسی که سب می‌گوید چرا که ابوبکر و عمر را سب می‌کردند. این فرقه را به جهت اعتقاد به طیران جانهای خویش،طیاریه گویند
|اعتقاد به الوهیت و مهدویت علی بن ابی‌طالب. برخی ادعای نبوت عبدالله بن سباء را نیز از اعتقادات این فرقه دانسته‌اند. تناسخ و رجعت از دیگر اعتقادات انان است.
|این فرقه به بیست و سه فرقه دیگر تفسیم شد از جمله آنها: تمییه. این فرقه امروزه با نام حربیه شناخته می‌شوند. برخی عبدالله بن سباء را فردی خیالی می‌دانند که وجود خارجی نداشته است.
|<ref>{{پک|صفری فروشانی|۱۳۹۱|ک=رفتارشناسی امام رضا و فرقه‌های شیعه|ص=۱۶ و ۱۷}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=
|-
|[[اهل حق]]
سطر ۱٬۲۰۷ ⟵ ۱٬۲۵۶:
|وجه تسمیه این فرقه، نسبت موسس این قوم با غلام علی بن ابی‌طالب به نام نصیر دانسته شده‌است.
|باورهای این فرقه منشعب شده از امامیه، التقاط عناصر شیعه، مسیحیت و ایرانیان پیش از اسلام است. این طایفه به نوعی تثلیث در خداشناسی، نبوت و امامت معتقد شده‌اند. این فرقه معتقد هستند که علی بن ابی طالب خالق مخلوقات است و محمد به پرستش و شناخت او خوانده است.
|برخی این طایفه را با فرقه [[علی‌اللهی (مذهب)|علی اللهی]] یکی دانسته‌اند. این فرقه به چهار طایفه دیگر منشعب شدند که عبارتند از: [[حیدریه (فرقه)|حیدریه]]، شمالیه (شمسیه)، کلازیه (قمریه) و غیبیه. از دیگر طوایف این گروه می‌توان به [[جبلیه (فرقه)|جبلیه،]] حلبیه و [[حدادیه (فرقه)|حدادیه]]، خزمزجیه، رسالنه، رشاونه، سرانیه، اشاره کرد.
|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۹۲۳-۹۲۵}}</ref>
|-
سطر ۱٬۲۳۱ ⟵ ۱٬۲۸۰:
|والی کوفه با شنیدن اعتقادات ابوالخطاب، با پیروان وی به جنگ پرداخت و هفتاد تن از آنان را در مسجد کوفه به قتل رسانید. ابوالخطاب نیز کشته و به دار آویخته شد.
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۱۸۲}}</ref>
|-
|سریه
|سریّ اقصم
|
|
|
|
|نام این فرقه از نام رهبر و موسس و پیامبرشان اتخاذ شده است.
|الوهیت جعفر صادق و نبوت سری اقصم؛ این طایفه به حلول روح باور دارند و روح موسی نبی را در سری حلول شده می‌دانستند.
|جعفر صادق درباره سری اقصم معتقد بود که وی دروغگوست.
|<ref name=":0">{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۹}}</ref><ref name=":0" />
|-
|[[بزیعیه]]
سطر ۱٬۳۲۷ ⟵ ۱٬۳۸۷:
|
|
|-
|سریغیه
|
|سَریغ نامی
|
|
|
|نام این فرقه از موسس آن ریشه گرفته و برخی نام موسس را سریف آورده‌اند.
|این طایفه همچون مفضلیه به حلول لاهوت در ناسوت در حق پنج تن قائل هستند؛ [[محمد]]، [[علی بن ابی‌طالب|علی]]، [[عباس بن عبدالمطلب|عباس]]، [[جعفر بن ابی‌طالب|جعفر]] و [[عقیل بن ابی‌طالب|عقیل]]
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۸}}</ref>
|-
|سارقیه
|
|
|
|
|
|این گروه را به ان جهت سارقیه گویند که معقتند اگر سارقی از مال سرقت شده مقداری را صدقه بدهد، کفاره گناهش محسوب شده و مجازات اخروی ندارد.
|این طایفه در کفارات گناهان غلو کرده و معتقدند که غسل زن زناکار پس از زنا و صدقه دادن دزد از مال دزدی، کفاره گناهش بوده و در قیامت بازخواستی ندارد.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۲۲}}</ref>
|-
|[[بشریه (فرقه غالی)|بشریه]]
| |||