کاربر:Shobhe/کارگاه4: تفاوت میان نسخه‌ها

|از جمله شاخه‌های این فرقه، عقیراویه، کرجیهکرجیه، مزرعیه، است.

|این گروه را به جهت وقف در امامت موسی کاظم واقفیه خوانده‌اند؛ از دیگر نام‌های این گروه ممطوره و موسویه نیز خوانده‌اند. گروه‌های دیگری نیز از شیعه و غیر آن به واقفیه شهره شدند که این نام بدون قرینه بر این فرقه مورد نظر دلالت دارد. مخالفان این گروه این فرقه را کلاب ممطوره (سگان باران خورده) خواندند و این نام بر آنان بماند.

|<ref>{{پک|رضایی|۱۳۹۲|ک=آیین برنامه سازی|ص=۳۲}}{{سرخط}}{{پک|صفری فروشانی|۱۳۹۱|ک=رفتارشناسی امام رضا و فرقه‌های شیعه|ص=۲۷ و ۲۸}}{{سرخط}}{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۸۸۰}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۲۶}}</ref>

(عدلیه، قُدَریهقُدَریه، واصلیه)

|در وجه تسمیه آن اختلاف است،‌ برخی کنارگیری (عزلت) [[واصل بن عطا]] از درس استادش [[حسن بصری]] را پس از اعلام نظریاتش می‌دانند. برخی گفته اند که آنان را معتزله گویند چرا که در ابتدای کار زهد و کناره گیری را پیش گرفتند. این گروه به جهت باور به عدل از صفات الهی، به عدلیه شناخته می‌شوند. این طایفه را قدریه نیز گویند چرا که اعمال بندگان را به قدرتهای انسان نسبت می‌دادند.

|معتزله از جهت طبقه‌بندی و از جهت اعتبار مراکز به طبقات و انواع مختلفی تقسیم شده‌اند. از جمله: [[اسکافیه]]، اصلحیه، [[بشریه (فرقه معتزلی)|بشریه]]، بهشمیه، [[ثمامیه]]، [[جاحظیه]]، [[جبائیه]]، [[حماریه (فرقه معتزلی)|حماریه]]، [[خیاطیه]]، کعبیه، ضراریه، قصبیه، مرداریه، هذیلیه، نظامیه، خابطیه، معمریه، هشامیه، بهشمیه، کسبیه، .

|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۵۰۳، ۵۰۷، ۵۱۰ و ۵۶۱}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۶، ۱۰۲، ۳۳۳۳۳۳، ۳۵۸ و ۳۵۸۴۱۵-۴۱۹}}</ref>

|مرجئه خود به شش شاخه تقسیم شدند؛ یونسیه، عبیدیه، غسانیه، [[بوثوبانیه]]، [[تومنیه]]، صالحیه، که به ترتیب به پیروی از یونس نمیری، عبید مکتب، غسان کوفی، ابوثوبان کوفی، ابومعاذ تومنی و صالح بن عمر صالحی پرداختند. برای این فرقه شاخه‌های دیگری نیز ذکر شده‌است از جمله: [[جهمیه]]، غیلانیه، بشبیه، شمریه (که به آنان مرجئه غالی گفته می‌شد)، مرحبة الفقها و [[کرامیه]]، [[جحدریه]]، [[جعدیه]]، [[خالدیه (فرقه)|خالدیه]]، راجیه، معاذیه، رقاشیه، شانیه، شمریه، علائیه، غسانیه، غیلانیه، ماصریه،مریسیه، ماصریه،

|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۹۳۱، ۹۳۲، ۹۳۶ و ۹۴۲-۹۴۳}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۱۰۳۱۰۳، ۲۵۰ و ۲۵۰۴۰۰-۴۰۷}}</ref>

|قرن نوزدهم میلادی

|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۹۵۷ و ۹۵۸}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۱۵}}</ref>

|فرقه اخنسیه، رشیدیه، [[جرودیه]]، شیبانیهشیبانیه، معبیه، مکرمیه و زیادیه از جمله شاخه‌های این مذهب است.

| rowspan="2425" |[[زیدیه]]

(تعلیمیه، حشیشیه، حشاشین، سبعیه، سفاکین، فدائیه، فداویهفداویه، ملاحده)

(خوجه، [[آقاخانیه]]، صباحیهصباحیه، مسقطیه)

|نام این فرقه نزاریه است اما مخالفانش در هند، آنها را خوجه می‌نامند. از آنجا که شاخه‌‌ای از این طایفه به سرکردگی آقاخان محلاتی دست به قیام زدند، به شاخه‌ای از آن، آقاخانیه نیز اطلاق می‌شود. این گروه را مسقطیه خوانند چرا که باور دارند امام می تواند فروع دین را ساقط کند.

|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۸۴۰، ۸۴۹، ۸۵۳، ۸۵۲ و ۸۶۳}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۵۳۵۳، ۲۳۷ و ۲۳۷۴۱۱}}</ref>

|عادة عبدالله یمنی یا مستعلی بن مستنصر

|<ref>{{پک|طباطبائی|۱۳۸۸|ک=شیعه در اسلام|ص=۶۷}}{{سرخط}}{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۸۴۰، ۸۴۹، ۸۶۰ و ۸۶۱}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۵۳۵۳، ۱۰۸ و ۱۰۸۴۰۹-۴۱۰}}</ref>

|این فرقه در مقابل فرقه جبریه قرار دارد و دیدگاه قدریه، به عنوان یک فرقه مستقل، دوام زیادی نیاورد و با مقابله بنی امیه، منقرض شد؛ اما معتزله دیدگاه قدریه را در مذهب خویش اتخاذ و آن را ادامه دادند. از شاخه‌های این فرقه [[خابطیه]]، مفوضه و متبریه هستند. این فرقه اولین فرقه‌ای بود که با دیدگاه غیر سیاسی شکل گرفت.

| rowspan="47" |جبریه

| rowspan="2729" |[[تصوف|صوفیه]]

| rowspan="5260" |[[غالیان]]

(انصاریه، علویهعلویه، مقصره)

|وجه تسمیه این فرقه، نسبت موسس این قوم با غلام علی بن ابی‌طالب به نام نصیر دانسته شده‌است. برخی این فرقه را مقصره نامیدند چرا که مقام علی از محمد پایین تر بوده و این طایفه در برتری دادن علی بر محمد مقصرند.

|برخی این طایفه را با فرقه [[علی‌اللهی (مذهب)|علی اللهی]] یکی دانسته‌اند. این فرقه به چهار طایفه دیگر منشعب شدند که عبارتند از: [[حیدریه (فرقه)|حیدریه]]، شمالیه (شمسیه)، کلازیه (قمریه) و غیبیه. از دیگر طوایف این گروه می‌توان به [[جبلیه (فرقه)|جبلیه،]] حلبیه و [[حدادیه (فرقه)|حدادیه]]، خزمزجیه، شمالیه، رسالنه، سواحلیه، سوارخه، رشاونه، سرانیه، صرامتیه، شلاهمه، صوارمیه، عتاریه، عمامره، غیبیه، فخریه، فاوره، قبلیه، کلازیه، کلبیه، ماخوسیه، متاوره، مخازره، مخالسه، مرشدیه، اشاره کرد.

|نام این فرقه از نام موسس آن ابوالخطاب برداشت شده است. این فرقه را مخمسه نامند چرا که خدا را در پنج صورت ظاهر می‌دانستند، صورت محمد، علی، فاطمه، حسن و حسین.

|پیروان این فرقه به نبوت ابوالخطاب معتقد شدند. ابوالخطاب نیز امامان را نبی و پس از آن خدا می‌پنداشت و به الوهیت جعفر صادق باور داشت. این فرقه به تناسخ باور داشته و اباحه گر هستند.

|والی کوفه با شنیدن اعتقادات ابوالخطاب، با پیروان وی به جنگ پرداخت و هفتاد تن از آنان را در مسجد کوفه به قتل رسانید. ابوالخطاب نیز کشته و به دار آویخته شد. از شاخه‌های این فرقه: عمیریه، غرابیهغرابیه، معمریه،

|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۱۸۲ و ۴۰۰}}</ref>

(خرم‌دینان، خرمیه، مسلمیه، اسحاقیه، حوالیه، تناسخیه،‌رزامیهتناسخیه،‌رزامیه، مسوده)

|نبوختی معتقد است که ابومسلمیه را خرم‌دینان نیز می‌خوانند چرا که پایه گذار اعتقادی آنان خرمیان بودند. آنها به دلیل اعتقاد به تناسخ روح، تناسخیه نامیده شدند. مسوده به معنای سیاه پوشان از دیگر نامهای انان به جهت لباس رسمی این فرقه بوده است.

|این فرقه به امامت علی بن ابی‌طالب تا محمد باقر معقتد و پس از محمد باقر، ابومنصور عجلی را امام دانستند. ابومنصر مدعی بود که خدا او را به آسمان برده و با وی سخن گفته است.
|این طایفه در امام بعدی اختلاف کرده و به دو طایفه [[شیعه محمدیه|محمدیه]] و [[حسینیه (فرقه)|حسینیه]] تقسیم شدند.