حزب دموکرات کردستان ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

'''حزب دمکرات کردستان ایران''' به اختصار '''«حدکا»''' [[حزب سیاسی|حزبی سیاسی]]، در تاریخ [[کردستان ایران]] است که در روز ۲ آبان ۱۳۲۴ (برابر با ۲۴ اکتبر ۱۹۴۵ میلادی) توسط [[قاضی محمد]] در شهر [[مهاباد]] تأسیس شد. این حزب در حال حاضر اپوزیسیون [[جمهوری اسلامی]] است و علیه این دولت فعالیت می‌کند. مرکز آن در شهر [[اربیل]] مرکز [[کردستان عراق]] واقع شده‌است. دبیرکل کنونی آن [[مصطفی هجری]] است. شعار این حزب از روز نخست «[[خودمختاری]] برای کردستان» بود اما پس از چندین دهه از فعالیتهایش،فعالیتهایش و عدم تمایل مردم کردستان ایران به تجزیه طلبی و حتی خودمختاری و نتیجتاً به بن بست رسیدن، در آغاز [[قرن بیست و یکم]] شعار خود را به «[[فدرالیسم]] برای ایران» تغییر داد.<ref name="pdki">{{یادکرد وب|نشانی=http://pdki.org/farsi|عنوان=کوردستان میدیا|accessdate=۱۴ ژوئیه ۲۰۱۲|archiveurl=https://web.archive.org/web/20120720225718/http://pdki.org/farsi/|archivedate=۲۰ ژوئیه ۲۰۱۲|dead-url=yes}}</ref>{{دقیق}}

به دنبال سقوط رژیمحکومت شاهپهلوی در پی [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب اسلامی ایران]]، در همان بهمن ماه ۱۳۵۷، پس از سرنگونی حکومت شاه و پیش از روی کار آمدن دولت موقت، حزب دموکرات کردستان به رهبری عبدالرحمان قاسملو فعالیت آشکار خود را از سر گرفت و تقریباً تمام کردستان را در کنترل داشت. حزب دموکرات کردستان ضمن برگذاری میتینگ و رژه مسلحانه در شهر مهاباد که در آن افراد مسلح حزب و افرادی از همه مناطق کردستان شرکت داشتند فعالیت مسلحانه علنی خود را آغاز نمود. همین عمل ماه بعد در [[سنندج]] تکرار شد اما پادگان ارتش در [[سنندج]] مقاومت کرد؛ ولی پس از سقوط پادگان ژاندارمری اسلحه موجود در پادگان ژاندارمری که برای سرکوب این حزب در آنجا انباشته شده بود به دست نیروهای این حزب رسید {{مدرک}}

حزب دموکرات و حزب [[کومه له]] ضمن اعلام مخالفت با جمهوری اسلامی اسلامی،[[رفراندوم جمهوری اسلامی]] را تحریم کردند و خود با سلاح‌ها و نیروی خود کنترل تقریباً تمام مناطق کردنشین [[استان آذربایجان غربی]] و بخش اعظم مناطق سنی مذهب استان‌های کردستان و [[کرمانشاه]] را به دست گرفتند{{مدرک}} و این آغاز درگیری حزب دموکرات و کومه‌له با جمهوری اسلامی بود که سال‌ها به طول انجامید. {{مدرک}}

سرانجام در ماه اوت ۱۹۷۹ و در ۲۸ مرداد ۱۳۵۸ به فرمان [[آیت الله خمینی]]{{مدرک}} تهاجم وسیعی توسط [[نیروهای مسلح]] جمهوری اسلامی ایران با کمک پیروان کردکُرد انقلاب اسلامی به نیروهای حزب دموکرات کردستان و حزب [[کومه له]] صورت گرفت که باعث شد تا حزب دموکرات کردستان به خاک کشور عراق عقب‌نشینی کند و به فعالیت مسلحانه ادامه داد.{{مدرک}}این حزب به همراه [[کومله]] در جریان [[جنگ ایران و عراق]]، از داخل با ارتش و نیروهای دفاعی ایران وارد مبارزه مسلحانه شدند.همچنین بعدها رهبری این حزب نیز مانند بقیه اپوزیسیون به خارج کشور رفت و تا امروز نیز مرکزیت این حزب در خارج از ایران است. حزب دموکرات همواره در خارج از ایران فعالیت‌هایی داشته و در تظاهرات‌های مختلف علیه جمهوری اسلامی شرکت داشته‌است. {{مدرک}}

پس از روی کار آمدن مصطفی هجری در کنگرهٔ سیزدهم، این حزب در سال ۲۰۰۴ شعار خود را از «دموکراسی برای ایران، خودمختاری برای کردستان» به «ایران فدرال و دموکرات» تغییر داد.. مصطفی هجری دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران، دومین دورهٔ انتخاب شدن [[بوش]] به [[ریاست جمهوری آمریکا]] را تبریک گفت که این امر انتقادهایی را برگزید.

اظهارات پی در پی مسئولان حزب دموکرات کردستان ایران مبنی بر اینکه ارومیه و ماکو ونقده وخوی… جزو سرزمین کردستان محسوب می‌شوند، و از جمله مصاحبه آقای رامبد لطفی پوری از مسئولان حزب با نشریه کردستان، که شهرهای نقده، سلماس و میاندوآب و ارومیه را ضمیمه کردستان کرده‌اند و باکرکوک مقایسه کرده و ترک‌ها را نیز مهمانان آن شهرها خوانده‌اند موجب بروز انتقادات شدیدی از این حزب شده‌است.

بعد از شکست [[جمهوری مهاباد]]، سطح رشد و تنزل جنبش کردها، به سطح اختلاف میان روابط ایران و [[عراق]] بستگی پیدا کرد. در آن زمان مرکز حزب دمکرات کردستان ایران به عراق انتقال یافت. در زمان [[عبدالرحمان قاسملو]] روابط بین حزب دمکرات کردستان با [[حزب بعث عراق]] به سطح همکاری رسید و طبق اسناد [[ویکی‌لیکس|ویکی لیکس]] قاسملو چندین بار با شخص صدام حسین ملاقات داشته است.