|
== ساختار سازمانی ==
ساختار ارتش ایران از ۴ نیروی زمینی، هوایی، دریایی و پدافند هوایی، همچنین یک [[ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران|ستاد مشترک]] تشکیل می‌شود:
# [[ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران]]: مرکز برنامه‌ریزی و هماهنگی بین هر چهار نیروی ارتش می‌باشد. این نیروها شامل نیروی زمینی، نیروی دریایی، نیروی هوایی و قرارگاه پدافند هوایی می‌باشد. لزوم هماهنگی و پشتیبانی هر چهار نیرو از یکدیگر در جنگ‌ها باعث به وجود آمدن ستاد مشترک شده‌است. [[محمدولی قرنی]] اولین رئیس ستاد مشترک ارتش پس از وقوع انقلاب ۱۳۵۷ بود. در اواخر سال ۱۳۸۶ [[ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران]]، به ستاد فرماندهی کل ارتش تغییر یافت و جایگاه ریاست ستاد مشترک ارتش به معاونت هماهنگ‌کنندهٔ ارتش و رئیس ستاد مشترک ارتش تبدیل گردید.
# [[نیروی زمینی ارتش]] (نزاجا): بزرگترین نیرو در بین نیروهای مسلح ایران است و هم‌اکنون [[کیومرث حیدری]] فرماندهی آن را برعهده دارد.
# [[نیروی دریایی ارتش]] (نداجا): مسئولیت حفاظت و صیانت از آب‌های سرزمینی ایران در شمال و جنوب را برعهده دارد و نیز حافظ منافع ایران در آب‌های آزاد بین‌المللی بشمار می‌آید. فرماندهی نیروی دریایی برعهده [[حسین خانزادی]] می‌باشد.
# [[نیروی هوایی ارتش]] (نهاجا): مسئولیت حفاظت از مرزهای هوایی ایران و پشتیبانی از نیروهای رزمی را برعهده دارد و فرمانده آن نیز برعهده [[عزیز نصیرزاده]] می‌باشد.
# [[نیروی پدافند هوایی ارتش]] (پداجا): از خردادماه ۱۳۹۸ با تفکیک پدافند هوایی ارتش از [[قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا]]، به [[نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران|نیروی پدافند هوایی]] ارتقاء یافت و به عنوان نیروی چهارم ارتش به فعالیت ادامه داد. بدنه اصلی این نیرو از نیروی هوایی ارتش شکل گرفته و هم‌اکنون مسئولیت ایجاد امنیت در آسمان و حفاظت از مرزهای هوایی کشور را با مشارکت نیروی هوایی ارتش، برعهده دارد. فرماندهی نیروی پدافند هوایی نیز برعهده [[علیرضا صباحی‌فرد]] می‌باشد.
=== یگان‌های تابعه ===
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|+سلسله مراتب و فرماندهان یگان‌های تابعه ارتش
!سازمان
!فرمانده
!جانشین فرمانده
!{{Abbr|معاون هماهنگ‌کننده}}
|-
|[[ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران]]
|[[سید عبدالرحیم موسوی|سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی]]<ref name="mizan96">[https://www.mizanonline.com/fa/news/406408/۳۲-انتصاب-نظامی-در-سال-۹۶-ورود-فرماندهان-جدید ۳۲ انتصاب نظامی در سال ۹۶/ ورود فرماندهان جدید]</ref>
|[[محمدحسین دادرس|سرتیپ محمدحسین دادرس]]<ref name="fars96">[https://www.farsnews.com/news/13960814001524/سه-انتصاب-جدید-در-ارتش-دریادار-خانزادی-فرمانده-نداجا-امیر-دادرس سه انتصاب جدید در ارتش/ دریادار خانزادی فرمانده نداجا/ امیر دادرس جانشین فرمانده ارتش/ دریادار سیاری معاون هماهنگ‌کننده ارتش]</ref>
|[[حبیب‌الله سیاری|دریادار حبیب‌الله سیاری]]<ref name="fars96"/>
|-
|[[نیروی زمینی ارتش]]
|[[کیومرث حیدری|سرتیپ کیومرث حیدری]]<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/657666/فرمانده-جدید-نیروی-زمینی-ارتش-را-بهتر-بشناسیم فرماندهی جدید نیروی زمینی ارتش را بهتر بشناسیم]</ref>
|[[نوذر نعمتی|سرتیپ نوذر نعمتی]]<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/5926181/جانشین-جدید-فرمانده-نیروی-زمینی-ارتش-را-بهتر-بشناسیم-تصاویر جانشین جدید فرمانده نیروی زمینی ارتش را بهتر بشناسیم]</ref>
|[[علی جهانشاهی|سرتیپ علی جهانشاهی]]<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1395/10/16/1288385/امیر-نعمتی-جانشین-فرمانده-نزاجا-شد-امیر-جهانشاهی-معاون-هماهنگ-کننده-نیروی-زمینی امیر نعمتی جانشین فرمانده نزاجا شد/ امیر جهانشاهی معاون هماهنگ‌کننده نیروی زمینی]</ref>
|-
|[[هوانیروز ارتش]]
|[[یوسف قربانی|سرتیپ دوم خلبان یوسف قربانی]]<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/696012/انتصاب-فرمانده-جدید-هوانیروز-ارتش-عکس انتصاب فرمانده جدید هوانیروز ارتش]</ref>
|[[سرتیپ دوم خلبان علی عفیف]]
|[[فارس شیخی|سرتیپ دوم خلبان فارس شیخی]]
|-
|[[نیروی دریایی ارتش|نیروی دریایی ارتش (نداجا)]]
|[[حسین خانزادی|دریادار حسین خانزادی]]<ref name="mizan96"/><ref name="fars96"/>
|[[تورج حسنی‌مقدم|دریادار تورج حسنی‌مقدم]]<ref name="mizan96"/>
|[[حمزه‌علی کاویانی|دریادار حمزه‌علی کاویانی]]<ref name="mizan96"/>
|-
|[[هوادریا|هواپیمایی نیروی دریایی ارتش (هوادریا ی آجا)]]
|دریاداردوم اسماعیلیان<ref name="ArmyLaw"/>
|نامعلوم
|نامعلوم
|-
|[[نیروی هوایی ارتش]]
|[[عزیز نصیرزاده|سرتیپ خلبان عزیز نصیرزاده]]<ref>[https://www.radiofarda.com/a/gneral-aziznasiri-newcommander-of-armysairforce/29442108.html فرمانده نیروی هوایی ارتش ایران تغییر کرد]</ref>
|[[حمید واحدی|سرتیپ دوم خلبان حمید واحدی]]<ref name="isna-nahaja">[https://www.isna.ir/news/97061407297/جانشین-فرمانده-و-معاون-هماهنگ-کننده-نیروی-هوایی-ارتش-منصوب-شدند جانشین فرمانده و معاون هماهنگ‌کننده نیروی هوایی ارتش منصوب شدند]</ref>
|[[مهدی هادیان|سرتیپ دوم خلبان مهدی هادیان]]<ref name="isna-nahaja"/>
|-
|[[نیروی پدافند هوایی ارتش]]
|[[علیرضا صباحی‌فرد|سرتیپ علیرضا صباحی‌فرد]]<ref name="padafand">{{یادکرد وب |نویسنده =[[سید علی خامنه‌ای]] |نشانی=http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=42680 |عنوان=انتصاب فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء و فرمانده پدافند هوایی ارتش | ناشر =Khamenei.ir |تاریخ =28-05-2019 |تاریخ بازبینی=29-05-2019 |نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20190528220513/http://farsi.khamenei.ir/message-content?id=42680|تاریخ بایگانی=28-05-2019}}</ref>
|[[علیرضا الهامی|سرتیپ علیرضا الهامی]]<ref>[https://www.farsnews.com/news/13970312001097/امیر-علیرضا-الهامی-جانشین-فرمانده-قرارگاه-پدافند-هوایی-شد امیر علیرضا الهامی جانشین فرمانده قرارگاه پدافند هوایی شد]</ref>
|[[سرتیپ دوم]] [[ابوالفضل سپهری راد]]<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1398/04/26/2056522 رئیس ستاد نیروی پدافند هوایی ارتش: دشمنان به دنبال حذف قدرت دفاعی ما هستند البته این خواب پریشان‌شان تعبیر شدنی نیست.]</ref>
|-
|[[سازمان عقیدتی سیاسی ارتش]]
|[[عباس محمدحسنی]]<ref>[http://www.hamshahrionline.ir/news/374875/حجت-الاسلام-محمدحسنی-رئیس-سازمان-عقیدتی-سیاسی-ارتش-شد حجت‌الاسلام محمدحسنی رئیس سازمان عقیدتی سیاسی ارتش شد]</ref>
|[[احمد جلیلی صفت]]<ref>[https://www.farsnews.com/news/13960510000722/حجت‌الاسلام-جلیلی-صفت-جانشین-سازمان-عقیدتی-سیاسی-ارتش-شد حجت‌الاسلام جلیلی صفت جانشین سازمان عقیدتی سیاسی ارتش شد]</ref>
|''ندارد''
|-
|[[سازمان حفاظت اطلاعات ارتش]]
|[[محمدحسین حبیبیان|سرتیپ محمدحسین حبیبیان]]<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.aja.ir/Portal/home/?news/73099/67557/1402988/آیین-تکریم-و-معارفه-فرمانده-کل-ارتش-برگزار-شد-286|عنوان=آیین تکریم و معارفه فرمانده کل ارتش برگزار شد|ناشر=تارنمای رسمی آجا|نشانی بایگانی=https://archive.today/20181226203255/https://www.aja.ir/Portal/home/?news/73099/67557/1402988/آیین-تکریم-و-معارفه-فرمانده-کل-ارتش-برگزار-شد-286|تاریخ بایگانی=۲۶ دسامبر ۲۰۱۸|تاریخ=۴ شهریور ۱۳۹۶|تاریخ بازبینی=۳ مهر ۱۳۹۷|dead-url=no}}</ref>
|''نامعلوم''
|''ندارد''
|-
|[[دژبان کل ارتش]]
|[[سید محمدرضا حسینی|سرتیپ دوم محمدرضا حسینی]]<ref>[https://www.farsnews.com/news/13950204001236/سرهنگ-حسینی-فرمانده-جدید-دژبان-کل-ارتش-شد سرهنگ حسینی فرمانده جدید دژبان کل ارتش شد]</ref>
|[[غلامرضا عرفانی راد|سرهنگ غلامرضا عرفانی راد]]
|''ندارد''
|-
|}
=== دانشگاه‌های ارتش ===
{| class="wikitable" style="text-align:center"
|+دانشگاه‌های تابعه ارتش جمهوری اسلامی ایران
! دانشگاه
! تأسیس
! مکان
{{S-break}}
|[[دانشگاه افسری امام علی]]
|۱۳۰۰
|[[تهران]]
{{S-break}}
|[[دانشگاه فرماندهی و ستاد آجا]]
|۱۳۱۴
|[[تهران]]
{{S-break}}
|[[دانشگاه علوم دریایی امام خمینی]]
|۱۳۵۹
|[[نوشهر]]
{{S-break}}
|[[دانشگاه هوایی شهید ستاری]]
|۱۳۶۷<ref>[http://www.hamshahrionline.ir/news/179179/آشنایی-با-دانشگاه-هوایی-شهید-ستاری آشنایی با دانشگاه هوایی شهید ستاری]</ref>
|[[تهران]]
{{S-break}}
|[[دانشگاه علوم پزشکی ارتش]]
|۱۳۷۲
|[[تهران]]
{{S-break}}
|[[دانشگاه علوم و فنون فارابی]]
|؟
|[[تهران]]
{{S-break}}
|[[دانشگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا]]
|۱۳۹۲
|[[تهران]]
|}
== فرماندهان ==
فهرست زیر، فرماندهان ارتش جمهوری اسلامی ایران را شامل می‌شود، که از ۱۳۵۷ تحت عنوان رئیس ستاد مشترک ارتش و از ۱۳۸۶ تاکنون فرمانده کل ارتش نامیده می‌شود. در این فهرست، درجه‌های فرماندهان در هنگام انتصاب، قید شده است.
| 