راوند از شهرهای [[شهرستان]] [[کاشان]]، در [[استان]] [[اصفهان]]
راوند در حدود هفت کیلومتری شمال غربی کاشان،درمسیر راه اصلی قم_کاشان وبر سرراه دلیجان(دراستان مرکزی)به کاشان واقع وارتفاع آن از سطح دریا هزارمتر استاستاست.صرف نظراز روایتهای افسانه ای،که بنای راوند رابه راونداکبر،پسر ضحاک(از شخصیتهای شاهنامه)نسبت داده اند.ظاهرآ نام راوند تعغیر یافته ناوند،مرکب از«نا»به معنی آب و«وند» پسوند تصاحب ودارایی،وبه معنای جای پر آب است.یاقوت حموی،به نقل از حمزه اصفهانی،راوند را دراصل«رهاوند»به معنای خیر مضاعف دانسته است.درمنابع قدیم،راوند قریه ای تابع کاشان یا اصفهان ذکر شده است.سکه های طلای به دست آمده از قلعه مورچان«مورچه»در نزدیکی راوند که امروزه فقط قسمتی از دیوار آن باقی مانده،نشان دهنده قدمت سکونت در محدوده راوند در پیش از اسلام است.به نظرمی رسد در قرنهای دوازدهم یا سیزدهم،بربقایای قلعه قدیم،قلعه ای هشت ضلعی بادیوار های ضخیم با هشت برج بلندساخته اندکه بر برجهای ضلع غربی دروردی قلعه از دیگربرجهابلندتر بوده است.قطردیوارهای جانبی وبرجها به حدودسه الی چهارمترمی رسیده است.نام راوند درشرح الحماسة در اشاره به قبر«ندما»درراوندآمده است.مشهور است از سه فردی که در این قبرمدفون اندظاهرآ دوتن اهل کوفه وازبنی اسدبودند ودرسپاه حجاج بن یوسف ثقفی برای فتح دیلم حضور داشتند.این دو در راوند بادهقانی اصفهانی آشناشدندوبایکدیگرپیمان برادری بستندوتاپایان عمربه مصاحبت باهم گذراندند قس یاقوت حموی،همانجا که راوندرامحل بستن پیمان برادری آنهاکرده است.باوجود اشتهارعالمان منسوب به راوند،در متون جغرافیایی قدیم نام این شهرکمتر آمده است وغالبآنسب نامه نویسان وشرح حال نویسان وشرح حال نگران از راوند نام برده اند.برخی از مشاهیر منسوب به راوند عبارت انداز:حیان بن بشربن مخارق،قاضی اصفهان؛ابن راوندی،متکلم؛قطب الدین راوندی وفضل الله بن علی راوندی،هردو از فقها ومفسران امامی قرن ششم؛محمدبن علی راوندی مورخ وادیب وخطاط قرن های ششم وهفتم.حمله میاجق،از امرای خوارزمشاه در۵۷۴ به راوندوغارت آنجا ونیز نبرد مردم راوندبا الهیارخان افغان در۱۱۶۱وشکست او از مهم ترین رخدادهای تاریخی راوند به شمار می روند.دردوره ناصرالدین شاه راوند از قرای مشهور اصفهان وجمعیت آنجا حدود هزارتن بودوآب مصرفی آنجا از پنج رشته قنات تأمین میشدکه مهم ترین آن نابر بود.باغ های بسیاربه ویژه اناروتوت،برای تولید ابریشم،داشت واز محصولات زراعی آنجا گندم،جو وخربزه بود.راوند درحدود۱۳۳۰ش،حدود دوهزارتن جمعیت داشت واز قصبه های بخش مرکزی شهرستان کاشان در استان دوم مازنداران به شمارمی رفت.ازاواخردوره پهلوی دوم(۱۳۲۰_۱۳۵۷)،بااحداث شهرک صنعتی راوند(مساحت۳۸/۴هکتار)در مسیر جاده راوند_کاشان،به تدریج راوند قطب صنعتی کاشان شد وتا کنون این شهرک زمینه اشتغال بسیاری از مردم راوند را درصنایع نساجی،فرش بافی،چینی سازی،کاشی سازی فراهم ساخته است.فرش دست بافت از دیرباز در راوند راوج داشته وکارگهای تولیدفرش دست بافت نیز در راوند دایر است.علاوه براین،درپیرامون راوند چندین کارخانه فرش ماشینی تأسیس شده است وفرش آن در ایران وحتی در جهان شهرت بسیاری دارد.یکی از این کارخانه ها کارخانه صنایع فرش راوند که اولین وبزرگترین کارخانه فرش ماشینی در خاورمیانه است.امروزه بافت قدیم راوند یا راوند قدیم به محله های پاچنار،برباغ،توده وسرلت معروف است.معماری بومی آنجا از نوع معماری مناطق گرم خشک وشامل خانه های گلی با دیوار های بلند،سقفهای گنبدی وگاه داری بادگیر وکوچه های کم عرض وپیچ درپیچ وآب انبارها است. از بناهای تاریخی راوند اینها هستند:بقعه امام زاده سلطان ولی ابن موسی الکاظم(ع) دربافت قدیم راوند،که داری ایوانی آینه کاری شده ودری مشبک با تاریخ ۱۰۷۸است وسابقا گنبد مخروطی دوازده ترک با کاشی کاری فیروزه ای داشت که امروزه کامل بازسازی شده است؛مسجدپاچنار،ازدوره قاجار که دارای دوشبستان تحتحانی وفوقانی است ودر ۱۲ اردیبهشت۱۳۸۷در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است؛خانه تاریخی منصوری ها،از دوره قاجار که در سه طبقه وبه مساحت هزار متر مربع ساخته شده وداری اتقهایی باگچ بری ومقرنس کاری است؛خانه تاریخی عمارت؛خانه تاریخی کاشانی؛قلعه مورچان؛خانه باغ ارباب ماشاالله منصوری،باغ سردار،باغ قاضی بالا،مجموعه ای از آسیاب های آبی،مسجد جامع«جمعه»؛مسجد توده؛مسجد برباغ وچند آب انبار از جمله آب انبار گاجی وآب انبار پاچنار است.در دهه های ۱۳۷۰و۱۳۸۰،به سبب توسعه کالبدی در اراضی پیرامونی،به ویژه از سوی جنوب وایجاد عناصر شهری مختلف مانند مراکز صنعتی،آموزشی در دوسوی جاده راوند_کاشان ونیز وجود شهرک صنعتی راوند،آنجارا از شکل روستا خارج ساخته است و راوند را یکی از شهر های شهرستان کاشان قرار داده است. درمنابع از مکانهای دیگر بانام راوند یاد شده است،از جمله شهر قدیمی در نزدیکی موصل وقریه ای در جام خراسان.کوه الوند در همدان نیز راوند نامیده می شده است.
