زرینه‌رود: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاح
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
اصلاح
برچسب‌ها: افزودن فضای خالی زیاد ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲:
| river_name = زرینه رود (جیغاتی)
| caption = رودخانه زرینه رود در [[شهرستان شاهین دژ | شاهین دژ]]
| origin = [[کوههای چهل‌چشمه]]
| mouth = [[دریاچه ارومیه]]
| basin_countries =
خط ۱۱:
| watershed = {{convert|11850|km2|sqmi|-1|abbr=on}}
}}
رودخانه '''زرینه‌رود''' نام رودی است که در شمال غربی ایران،ایران ، در جلگه جنوبی دریاچه ارومیه، قرار دارد.
 
این رودخانه با طول ۳۰۲ کیلومتر یکی از طویل‌ترین و پرآب‌ترین رودهای شمال غرب کشور می‌باشد که از کوه‌های مرزی بین ایران و عراق در در نزدیکی "گذرگاه مرزی سیف" ابتدای "دره شیلر " و [[کوههای چهل چشمه کردستان]] بین شهرستان های سقز ، بانه ، مریوان و دیواندره سرچشمه و پس از گذر از شهرستان‌های ، [[سقز]] ، [[شاهین‌دژ]] و [[میاندوآب]] در جنوب [[دریاچه ارومیه]] ضمن سیراب کردن دشت زرینه رود در این شهرستان ها با تشکیل یک دلتای وسیع به عرض حدود ۱۰ کیلومتر در مراتع باتلاقی [[تالاب قره قشلاق]] به دریاچه ارومیه می‌ریزد.
خط ۱۷:
البته در سال‌های اخیر به دلیل رسوب‌گذاری و تامین آب استان آذربایجان شرقی قسمت اعظم آب این رودخانه قادر به ورود به آب دریاچه نبود و به وسیله پروژه اتصال زرینه رود به سیمینه رود سعی شده‌ است این بحران حل گردد.
 
در طول این مسیر چندین رودخانه فصل از جمله [[رود سقز]] ، [[رود خورخوره]] ، [[ساروق چای]] ، قوره چای ، هولاسو چای ، هاچه سو چای ، اخچی چای ، جوشاتو چای ، آجرلو چای ، قورو چای به زرینه رود رود ملحق می‌شوند. لیلان چای نیز به عنوان آخرین شاخه در حاشیه شرقی شهر میاندوآب به این رودخانه می‌ریزد.[[سد مخزنی زرینه رود ( سد شهید کاظمی )]] که دیواره آن در منتها الیه جنوبی محدوده شهرستان شاهین دژ در نزدیکی "روستای گل چرمو شاهین دژ" احداث شده بعد از سد زرینه رود چشم انداز زیبای با ترکیب کوه ‌و دشت و سواحلی جنگلی کنار رود و باغات اطراف در حاشیه این رودخانه زیبایی خاصی به منطقه شاهین دژ داده و همین چشم انداز های زیبای کوه دشت و جنگل حاشیه کنار رود ادامه داشته تا به اولین شهر بعد سد زرینه رود یعنی [[شهر شاهین دژ]] رسیده و چشم اندازی زیبا و دلچسب کوه و دشت و جنگل را به حاشیه غربی شهر شاهین دژ داده و تفرجگاهی دراز و زیبا در کنار این رودخانه به نام "جغاتی قیراغی" را در حاشیه غربی شهر شاهین دژ به وجود آورده و زیبایی های این رودخانه تا نزدیکی های [[سد نوروزلو]] ادامه داشته که سد انحرافی نوروزلو در محدوده شهرستان میاندوآب برای کنترل سیلاب‌های این رودخانه و مصارف کشاورزی و صنعتی بر روی زرینه رود احداث گردیده‌اند و همچنین از این سد ، با خطوط عظیم لوله کشی ، آب آشامیدنی و شرب کلانشهر تبریز تامین می گردد. سپس زرینه رود با عبور از باغات و حاشیه شرقی [[شهر میاندوآب]] و باغات شمالی این شهرستان وارد دریاچه ارومیه می شود. متاسفانه در سال های اخیر به علت تامین آب شرب کلانشهر تبریز و همچنین به علت کمبود بارش ها ناشی از تغییرات اقلیمی سطح کره زمین ، سطح دبی رودخانه زرینه رود در شهر میاندوآب و منطقه میاندوآب دیگر شرق شهر میاندوآب مانند سابق چشم انداز زیبای زرینه رود را دارا نمی باشد. از خصوصیات جالب حوضه رودخانه زرینه رود ، از طرف شمال شرقی و شرق و جنوب شرقی در مناطق چاراویماق ، ماه نشان ، بیجار و دیواندره حوضه آن هم مرز بودن با سرشاخه های حوضه آبریز دریای خزر یعنی سرشاخه های رودخانه قزل اوزن بوده و همچنین از طرف جنوب و جنوب غربی در مناطق مریوان و بانه هم مرز با سرشاخه های حوضه آبریز خلیج فارس ( یعنی دریاهای آزاد ) در سرشاخه های رودخانه زاب کوچک می باشد. که حکایت از گسترش و وسعت ویژه حوضه رودخانه زرینه رود دارد. <ref>{{یادکرد وب |url=http://www.shahinpayam.ir/index.aspx?siteid=20&pageid=537&newsview=101292 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۶ نوامبر ۲۰۱۵ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20151126185150/http://www.shahinpayam.ir/index.aspx?siteid=20&pageid=537&newsview=101292 |archivedate=۲۶ نوامبر ۲۰۱۵ |dead-url=yes }}</ref>
 
نام اصلی و ترکی این رودخانه «چغنو» یا «[[جغتای‌خان|جغتای]]» بر گرفته از نام پسر دوم [[چنگیز خان|چنگیزخان]] به خاطر خروشان بودن آن می‌نامیده‌اند و امروزه به زبان محلی به آن [[جیغاتی]] (جَغَتی - جَغَتو) می‌گویند.