[[پرونده:Medio-lateral-episiotomy.gif|بندانگشتی|نحوه برش در ناحیه پرینه]]
'''اپیزیوتومی''' (به [[انگلیسی]]: Episiotomy) برش جراحی در ناحیه [[میاندوراه|پرینه]] یعنی در منطقه عضلانی بین واژن و مقعد می باشدمیباشد. این برش برای بازکردن دهانه رحم هنگام [[زایمان طبیعی]] و خروج نوزاد توسط [[جراحی زنان و زایمان|پزشک زنان]] یا [[مامایی|ماما]] انجام میشودمیشود. این برش درجه بندیدرجهبندی دارد و شدت آن در خانم هایخانمهای مختلف متفاوت است و برخی خانم هاخانمها به آن نیازی ندارند.<ref>{{Cite journal|last=Carroli|first=Guillermo|last2=Mignini|first2=Luciano|date=2009-01-21|title=Episiotomy for vaginal birth|url=https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4175536/|journal=The Cochrane database of systematic reviews|issue=1|pages=CD000081|doi=10.1002/14651858.CD000081.pub2|issn=1469-493X|pmc=4175536|pmid=19160176}}</ref>.
== انواع اپیزیوتومی ==
دو نوع متداول اپیزوتومی وجود دارد که با نام هاینامهای اپیزوتومی میانی و اپیزوتومی طرفین شناخته می شوندمیشوند. هر دو نوع روش مزایا و معایب مختلفی دارند.
روش اپیزوتومی میانی (midline) : برش در وسط دهانه واژن، بصورت مستقیم به سمت مقعد ایجاد می شودمیشود. از مزایای اپیزوتومی میانی می توانمیتوان به ترمیم آسان و بهبودی سریع تر این برش اشاره کرد. همچنین میزان خونریزی در این روش کمتر است. با این حال در این نوع اپیزوتومی تا مدت هامدتها [[آمیزش جنسی|مقاربت]] دردناک است و این نوع جراحت می تواندمیتواند منجر به مشکلات طولانی مدت از جمله بی اختیاریبیاختیاری مدفوع شود.
اپیزوتومی میانی طرفی (mediolateral) : برش از وسط دهانه واژن شروع می شودمیشود و با زاویه 45۴۵ درجه به سمت باسن گسترش می یابدمییابد. در این روش خطر پارگی عضلات مقعد بسیار کمتر است. اما نسبت به اپیزوتومی میانی، خونریزی بیشتر، درد شدیدتر و ترمیم سختسختتر تر بافت هایبافتهای آسیب دیده وجود دارد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=UpToDate|نشانی=https://www.uptodate.com/contents/search?search=type%20of%20episiotomy&sp=0&searchType=PLAIN_TEXT&source=USER_INPUT&searchControl=TOP_PULLDOWN&searchOffset=1&autoComplete=false&language=&max=0&index=&autoCompleteTerm=|وبگاه=www.uptodate.com|بازبینی=2020-08-16}}</ref>.
== درجهبندی برشها ==
== درجه بندی برش ها ==
اپیزوتومی هااپیزوتومیها بر اساس میزان طول برش و عمق درجهدرجهبندی بندی می شوندمیشوند که به صورت زیر می باشندمیباشند: ▼
اپیزوتومی درجه اول: پارگی کوچکی است که فقط در لایه بیرونی واژن برش انجام میشود و بافتها و عضلات زیرین آسیب نمیبینند.
▲اپیزوتومی ها بر اساس میزان طول برش و عمق درجه بندی می شوند که به صورت زیر می باشند:
اپیزوتومی درجه اولدوم: پارگیدر کوچکیاین استبرش کهعلاوه فقط دربر لایه بیرونیبیرونی، عضلات واژن برشنیز انجامبریده می شودمیشود و بافتعمیقتر هااست واما عضلاتاسفنکتر زیرین[[مقعد]] آسیبدرگیر نمیبینندنمیشود.
اپیزوتومی درجه دومسوم: در این برشپارگی علاوه برشامل لایه بیرونی،بیرونی عضلاتواژن، واژنبافتهای نیز بریده میشودزیرین و عمیقبخشی تر است امااز اسفنکتر [[مقعد]] درگیر نمیشوداست.
اپیزوتومی درجه چهارم: شدیدترین نوع اپیزوتومی است که شامل پارگی در بافت واژن و عضلات زیرین آن، اسفنکتر مقعد و کانال مقعد می باشدمیباشد. این نوع اپیزوتومی در زایمان هایزایمانهای سخت انجام می شودمیشود و هرچه درجه و شدت اپیزوتومی بیشتر باشد احتمال بروز [[عفونت مهبل|عفونت]]، درد و سایر مشکلات بعد از زایمان افزایش می یابدمییابد.<ref>{{Cite journal|last=Jiang|first=Hong|last2=Qian|first2=Xu|last3=Carroli|first3=Guillermo|last4=Garner|first4=Paul|date=02 08, 2017|title=Selective versus routine use of episiotomy for vaginal birth|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28176333/|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2|pages=CD000081|doi=10.1002/14651858.CD000081.pub3|issn=1469-493X|pmc=5449575|pmid=28176333}}</ref> .▼
اپیزوتومی درجه سوم: این پارگی شامل لایه بیرونی واژن، بافت های زیرین و بخشی از اسفنکتر مقعد است.
▲اپیزوتومی درجه چهارم: شدیدترین نوع اپیزوتومی است که شامل پارگی در بافت واژن و عضلات زیرین آن، اسفنکتر مقعد و کانال مقعد می باشد. این نوع اپیزوتومی در زایمان های سخت انجام می شود و هرچه درجه و شدت اپیزوتومی بیشتر باشد احتمال بروز [[عفونت مهبل|عفونت]]، درد و سایر مشکلات بعد از زایمان افزایش می یابد<ref>{{Cite journal|last=Jiang|first=Hong|last2=Qian|first2=Xu|last3=Carroli|first3=Guillermo|last4=Garner|first4=Paul|date=02 08, 2017|title=Selective versus routine use of episiotomy for vaginal birth|url=https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/28176333/|journal=The Cochrane Database of Systematic Reviews|volume=2|pages=CD000081|doi=10.1002/14651858.CD000081.pub3|issn=1469-493X|pmc=5449575|pmid=28176333}}</ref>.
== فرایند بهبودی ==
برای ترمیم برش هایبرشهای اپیزوتومی از [[بخیه| بخیه هایبخیههای جذبی]] استفاده می شودمیشود و نیازی به کشیدن بخیه نیست. برای تسکین درد، پزشک پماد و داروهای مسکن تجویز میکندمیکند. در موارد درد شدید، تب و داشتن ترشحات عفونی در این ناحیه حتماً به پزشک مراجعه کنید .<ref>{{یادکرد وب|عنوان=UpToDate|نشانی=https://www.uptodate.com/contents/postpartum-perineal-care-and-management-of-complications|وبگاه=www.uptodate.com|بازبینی=2020-08-16}}</ref> .▼
▲برای ترمیم برش های اپیزوتومی از [[بخیه|بخیه های جذبی]] استفاده می شود و نیازی به کشیدن بخیه نیست. برای تسکین درد، پزشک پماد و داروهای مسکن تجویز میکند. در موارد درد شدید، تب و داشتن ترشحات عفونی در این ناحیه حتماً به پزشک مراجعه کنید<ref>{{یادکرد وب|عنوان=UpToDate|نشانی=https://www.uptodate.com/contents/postpartum-perineal-care-and-management-of-complications|وبگاه=www.uptodate.com|بازبینی=2020-08-16}}</ref>.
== اپیزوتومی و رابطه جنسی ==
برقراری رابطه جنسی چهار تا شش هفته بعد از زایمان در صورت قطع شدن خونریزی امکانپذیر است .<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نزدیکی بعد از زایمان طبیعی، چه زمان و چگونه؟|نشانی=https://ooma.org/post/71220/نزدیکی-بعد-از-زایمان-طبیعی،-چه-زمان-و-چگونه/|وبگاه=سلامت بانوان اوما|بازبینی=2020-08-16|کد زبان=fa}}</ref> . در نتایج یک مطالعه مشخص شد خانم هاییخانمهایی که اپیزوتومی انجام دادند تا مدت هامدتها بعد از زایمان حدود 12۱۲ الی 18۱۸ ماه ممکن است مقاربت جنسی دردناک بدون ترشحات روان کنندهروانکننده داشته باشند اما مشکلی در [[اوج لذت جنسی|ارگاسم]] یا تحریکات جنسی ندارند .<ref>{{Cite journal|last=Ejegård|first=Hanna|last2=Ryding|first2=Elsa Lena|last3=Sjögren|first3=Berit|date=2008|title=Sexuality after Delivery with Episiotomy: A Long-Term Follow-Up|url=https://www.karger.com/Article/FullText/113464|journal=Gynecologic and Obstetric Investigation|language=english|volume=66|issue=1|pages=1–7|doi=10.1159/000113464|issn=0378-7346|pmid=18204265}}</ref> .▼
▲برقراری رابطه جنسی چهار تا شش هفته بعد از زایمان در صورت قطع شدن خونریزی امکانپذیر است<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نزدیکی بعد از زایمان طبیعی، چه زمان و چگونه؟|نشانی=https://ooma.org/post/71220/نزدیکی-بعد-از-زایمان-طبیعی،-چه-زمان-و-چگونه/|وبگاه=سلامت بانوان اوما|بازبینی=2020-08-16|کد زبان=fa}}</ref>. در نتایج یک مطالعه مشخص شد خانم هایی که اپیزوتومی انجام دادند تا مدت ها بعد از زایمان حدود 12 الی 18 ماه ممکن است مقاربت جنسی دردناک بدون ترشحات روان کننده داشته باشند اما مشکلی در [[اوج لذت جنسی|ارگاسم]] یا تحریکات جنسی ندارند<ref>{{Cite journal|last=Ejegård|first=Hanna|last2=Ryding|first2=Elsa Lena|last3=Sjögren|first3=Berit|date=2008|title=Sexuality after Delivery with Episiotomy: A Long-Term Follow-Up|url=https://www.karger.com/Article/FullText/113464|journal=Gynecologic and Obstetric Investigation|language=english|volume=66|issue=1|pages=1–7|doi=10.1159/000113464|issn=0378-7346|pmid=18204265}}</ref>.
== منابع ==
{{پانویس|۲|چپچین=بله}}
{{نوار درگاه|پزشکی|دانش|زیستشناسی}}
{{پانویس}}
[[رده:پزشکی زنان]]
|