ابوریحان بیرونی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز ←ستاره‌شناسی و ریاضیات: روز نقشه بردار |
||
خط ۴۴:
[[پرونده:Abu Reyhan Biruni-Earth Circumference.svg|200px|بندانگشتی|نموداری از روشِ پیشنهادی از سوی ابوریحان برای ''برآوردِ شعاع و محیط زمین'']]
نوشته‌هایی از بیرونی در دست است که به وضوح در آن‌ها از گردشِ زمین به دورِ خودش نام برده می‌شود. در کتابِ «استیعاب الوجوه الممکنة فی صنعة الاسطرلاب» ابوریحان می‌گوید: «از ابو سعید سجزی، اُسطرلابی از نوع واحد و بسط دیدم که از شمالی و جنوبی مرکّب نبود و آن را اسطرلاب زورقی می‌نامید و او را به جهت اختراع آن اسطرلاب تحسین کردم چه اختراع آن متکی بر اصلی است قائم به ذات خود و مبنی بر عقیدهٔ مردمی است که زمین را متحرّک دانسته و حرکت یومی را به زمین نسبت می‌دهند و نه به کرهٔ سماوی. بدون شک این شبهه‌ای است که تحلیلش در نهایتِ دشواری؛ و قولی است که رقع و ابطالش در کمال صعوبت است. مهندسان و علمای هیئت که اعتماد و استناد ایشان بر خطوط مساحیه(= مدارات و نصف النهارات و استوای فلکی و دائرةالبروج) است؛ در نقضِ این شبهه و رد آن عقیدت بسی ناچیز و تهی دست باشند و هرگز دفع آن شبهه را اقامت برهان و تقریر دلیلی نتوانند نمود. زیرا چه حرکت یومی را از زمین بدانند و چه آن را به کرهٔ سماوی نسبت دهند در هر دو حالت به صناعت آنان زیانی نمی‌رسد و اگر نقض این اعتقاد و تحلیل این شبهه امکان‌پذیر باشد موکول به رای فلاسفهٔ طبیعی دان است.»<ref>بررسی‌هایی دربارهٔ ابوریحان بیرونی به مناسبت هزارهٔ ولادت او، شورای عالی فرهنگ و هنر، مرکز مطالعات و هماهنگی فرهنگی، ص ۳۶۹ و ۳۷۰</ref>
در ایران، زادروز ابوریحان بیرونی را بعنوان روز مهندس نقشه بردار گرامی می دارند.[http://www.ncc.gov.ir/fa/gallery/643/1/%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%AD%D8%A7%D9%86-%D8%A8%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%86%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3-%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%A7%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%B5%D9%86%D9%81%DB%8C-%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D8%B6%D9%88%D8%B1-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D8%B3%D8%A6%D9%88%D9%84%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D9%85%D9%87%D9%86%D8%AF%D8%B3%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DA%A9%D8%B3%D9%88%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%B4%D8%AA%D9%87-%D8%A7%D8%B9%D8%B6%D8%A7%D8%A1-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D8%AF]
=== محاسبهٔ شعاع زمین ===
سطر ۲۳۴ ⟵ ۲۳۶:
[[رده:هندشناسان]]
[[رده:هواشناسان اهل ایران]]
[[رده:نقشه‌برداران]]
| |||