مارتنزیت: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
نجات ۱ منبع و علامتزدن ۰ بهعنوان مرده.) #IABot (v2.0 |
Add 2 books for تأییدپذیری) #IABot (v2.0.7) (GreenC bot |
||
خط ۱۲:
حاصل از تغییر شکل مومسان آستنیت بر روی بلور مارتنزیت، رشد بلور مارتنزیتی را محدود
کرده و ادامهٔ دگرگونی فقط با جوانه زنی بلورهای جدید مارتنزیت امکانپذیر است. صفحاتی از بلورهای آستنیت که بلورهای مارتنزیتی ترجیحاً بر روی آنها تشکیل میشود به
صفجات رابط موسومند. اگر فاز آستنیت نتواند تغییر شکلهای مومسان حاصل از برشهای مارتنزیت را تحمل کند در فصل مشترک مارتنزیت - آستنیت مادر جدایش یا ترک خوردگی ایجاد میگردد. در نتیجه خنک کردن سریع، آستنیت FCC به فرم BCT به نام مارتنزیت تبدیل میشود که با کربن اشباع شدهاست. تغییر شکلهای برشی که موجب ایجاد تعداد زیاد نابجایی میشود، یک مکانیسم اصلی تقویت فولاد است. بالاترین سختی یک فولاد مرواریدی ۴۰۰ [[برینل]] است در حالی که سختی مارتنزیت میتواند به ۷۰۰ برینل برسد.<ref name="Marks'">{{cite book|last=Baumeister, Avallone, Baumeister|title=Marks' Standard Handbook for Mechanical Engineers, 8th ed.|year=1978|url=https://archive.org/details/marksstandardhan00baum|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07-004123-3|chapter=6|pages=[https://archive.org/details/marksstandardhan00baum/page/n16 17], 18}}</ref>
واکنشهای مارتنزیتی در تعدادی آلیاژهای آهنی زیرزمینی فاقد بینابینی مشاهده می شود، ساختار محصول از تقارن مکعب است اگر [https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0257897299002960 parents phase] یک محلول جامد ایده آل و تتراگونال (t) باشد آنگاه مارتنزیت مقداری از نظم را به ارث می برد. از آستنیت در سیستم های خاص ، با یک استنت کم از انرژی گسل انباشته (SFE) یک انتقال مارتنزیتی به یک محصول شش ضلعی کاملاً منسجم و بسته نزدیک (c.p.h (ϵ مشاهده می شود. در بیشتر موارد ، تشکیل ϵ مارتنزیت پیش از تشکیل 'α مارتنزیت است ، اما ممکن است در تغییر شکل کرنشی مرتبط با 'α مارتنزیت نیز تشکیل شود.
خط ۲۴:
در آلیاژهای خاص فولاد مارتنزیت نیز میتواند از طریق کار و به همین ترتیب تغییر شکل فولاد تشکیل شود، در حالی که فولاد در فرم آستنیتی است، با خنک کردن به زیر دمای M<sub>s</sub> و سپس با تغییر شکل پلاستیک را اعمال میکنیم تا سطح مقطع عرضی بین ۲۰٪ تا ۴۰٪ از سطح مقطع اصلی کمتر شود. این روند باعث افزایش نابجایی تا 10<sup>13</sup>/cm<sup>2</sup> میشود. رسوبات نابجاییها را در محل قفل میکنند و فولاد را بسیار سخت میکنند. این شیوه بهطور معمول در سرامیکهای سخت مانند [[زیرکونیا]] تثبیت شده با اتریا و در فولادهای ویژه مانند [[فولاد تریپ|فولادهای TRIP]] استفاده میشود؛ بنابراین، مارتنزیت میتواند به صورت گرمایی یا تنشی ایجاد شود.<ref name="A.Q. Khan, University of Leuven, Belgium" /><ref name="Verhoeven">{{cite book|last=Verhoeven|first=John D.|title=Steel Metallurgy for the Non-Metallurgist|year=2007|publisher=American Society for Metals|isbn=978-0-87170-858-8|pages=26–31}}</ref>
یکی از تفاوتهای این دو فاز این است که مارتنزیت دارای [[ساختار بلوری]] متشکل ازBCT است، در حالی که آستنیت دارای ساختار FCC است. انتقال بین این دو ساختار نیاز به [[انرژی فعال سازی]] حرارتی بسیار کم دارد، زیرا این یک تبدیل بدون نفوذ است که منجر به بازسازی ظریف اما سریع موقعیت اتمی میشود و حتی در دماهای سرد نیز دیده میشود.<ref name="A.Q. Khan, University of Leuven, Belgium" /><ref name="EM2">{{cite book|last=Ashby|first=Michael F.|authorlink=M. F. Ashby|author2=David R. H. Jones|title=Engineering Materials 2 |url=https://archive.org/details/engineeringmater0000ashb_g7u9|origyear=1986|edition=with corrections|year=1992|publisher=Pergamon Press|location=Oxford|isbn=0-08-032532-7}}</ref> مارتنزیت دارای چگالی کمتری نسبت به آستنیت است، پس مارتنزیتی شدن استنیت منجر به تغییر نسبی حجم میشود. بسیار مهمتر از تغییر حجم، کرنش برشی است که مقداری حدود ۰٫۲۶ دارد و شکل صفحات مارتنزیت را تعیین میکند.<ref name="EM3">{{cite book|last=Bhadeshia|first=H. K. D. H.|authorlink=Harry Bhadeshia|title=Geometry of Crystals |origyear=2001|edition=with corrections|year=2001|publisher=Institute of Materials|location=London|isbn=0-904357-94-5}}</ref>
مارتنزیت در [[نمودار فازی]] تعادل سیستم آهن- کربن نشان داده نمیشود، زیرا فاز تعادلی نیست. فازهای تعادلی با سرعت آهسته خنک کردن شکل میگیرند که زمان کافی برای نفوذ دارند، در حالی که مارتنزیت معمولاً با نرخ خنک کردن بسیار بالا شکل میگیرد. از آنجائیکه فرایندهای شیمیایی (دستیابی به تعادل) در دمای بالاتر تسریع میشوند، مارتنزیت به راحتی توسط گرمادهی تخریب میشود. این فرایند [[گرمادهی]] نامیده میشود. در بعضی از آلیاژها، این فرایند بر اثر اضافه شده عناصری مانند [[تنگستن]] که باعث ایجاد مزاحمت برای هسته سمانتیت میشود، کاهش مییابد، اما بیشتر از آن، هسته سمانتیت اجازه میدهد که فشار از بین برود. از آنجا که خنک کردن ممکن است کنترل کردنش دشوار باشد، بسیاری از فولادها برای تولید بیش از حد مارتنزیت خنک میشوند و سپس به تدریج آنها را گرمادهی میکنند تا زمانی که ساختار ترجیحی برای کاربرد مورد نظر به دست آید. ریز ساختار سوزنی مارتنزیت منجر به رفتار شکننده مواد میشود. مارتنزیت بیش از حد فولاد را [[ترد]] میکند و مارتنزیت کم آن را [[نرم]] میکند.
|