لگن خاصره: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
ابرابزار |
||
خط ۱:
[[پرونده:Skeletal pelvis-pubis.svg|بندانگشتی|چپ|استخوان‌های لگن.{{سخ}}۱. خاجی{{سخ}}۲. تهیگاهی{{سخ}}۳. نشیمنگاهی{{سخ}}۴. شرمگاهی{{سخ}}۵. [[التصاق شرمگاهی]]{{سخ}}۶. حفره حقه‌ای{{سخ}}۷. سوراخ سدادی{{سخ}}۸. دنبالچه{{سخ}}خط قرمز: خط انتهایی/محدوده لگن]]
'''لَگَن'''، یا '''لگن خاصِره''' {{به انگلیسی|Pelvis}} شامل [[کمربند لگنی]] در جلو و استخوان‌های [[خاجی]] و [[دنبالچه]] در پشت است.
استخوان‌بندی لگن خاصره دارای یک استخوان موسوم به استخوان خاصره است که اندام پائین را به تنه وصل می‌کند. استخوان خاصره در جنین از قطعهٔ استخوانی بوجود می‌آید. قطعهٔ تهیگاهی در بالا، قطعهٔ شرمگاهی در جلو، قطعهٔ نشیمنگاهی در پائین. این سه قطعه در شخص بالغ در وسط حفره‌ای موسوم به حفرهٔ حقه‌ای با هم التیام پیدا کرده و استخوان یگانه‌ای را تشکیل می‌دهند.<ref name="کالبدشناسی هنری">کالبدشناسی هنری. چ نعمت‌اﷲ کیهانی ص ۳۹ و ۴۰ چ تهران ۱۳۲۵. در لغتنامه دهخدا: مدخل خاصره.</ref>
استخوان خاصره استخوانی است عرضاً مسطح و محیط غیر منظم چهار ضلعی دارد بنابراین دارای یک سطح خارجی و یک سطح داخلی و چهار کنار (قدامی، خلفی، فوقانی، تحتانی) و چهار زاویه (قدامی فوقانی - خلفی فوقانی - قدامی تحتانی - خلفی تحتانی) است.<ref name="کالبدشناسی هنری"/>
== کمربند لگنی ==
'''کمربند لگنی''' از دو استخوان «بی‌نام» (هیپ {{به انگلیسی|Hip}}) ایجاد می‌شود که در جلو به هم مفصل شده‌اند و [[التصاق شرمگاهی]] (سیمفیزیس پوبیس) را به‌وجود می‌آورند.
استخوان بی‌نام از یک سو با استخوان ران و از سوی دیگر با استخوان خاجی مفصل می‌شود و موجب پیوند استخوان‌بندی اندام تحتانی به استخوان‌بندی محوری شده و بدین طریق وزن تنه را به اندام زیرین منتقل می‌کند.
اندام تحتانی با کمربند لگنی به ستون مهره‌ها پیوند دارد. استخوان‌های لگن سمت چپ و راست در بخش قدامی کمربند لگنی به‌هم مفصل
''کمربند لگنی'' شامل مفاصل زیر است:
سطر ۲۲ ⟵ ۲۶:
[[استخوان بی‌نام]] (هیپ) استخوان منفردی است که از چسبیدن سه استخوان جنینی به نام [[استخوان تهیگاهی]]، [[استخوان شرمگاهی|شرمگاهی]] و [[استخوان نشیمنگاهی|نشیمنگاهی]] بوجود آمده‌است. از مجموع دو نیم‌لگن، استخوان [[خاجی]] و [[دنبالچه]] فضایی بوجود می‌آید که به آن لگن خاصره می‌گویند. [[استخوان ران]] به سطح خارجی تحتانی این استخوان [[مفصل]] می‌شود.
استخوان بی‌نام استخوانی است تخت و تقریباً چهارگوش که از قسمت میانی تاب
== سطح‌های لگن خاصره ==
سطح خارجی در وسط حفرهٔ عمیق مفصلی است موسوم به حقهٔ استخوان خاصره که با سر مدور و صاف استخوان ران مفصل خاصره و ران را تشکیل می‌دهد. در بالای حقهٔ سطح پهن و پیچ دار و نسبة عمیقی است موسوم به حفرهٔ خارجی خاصره که محل اتصال عضله‌ها می‌باشد مقابل باهمین حفره در سطح داخلی استخوان حفرهٔ داخلی خاصره است. در پائین حقه سوراخ بیضی شکل بزرگی است بنام سوراخ سدادی که بواسطهٔ پرده ای موسوم به غشاء سدادی پوشیده و مسدود است. کناره‌ها: مهمتر از همه کنار فوقانی است که موسوم به ستیغ حرقفی یا ستیغ خاصره می‌باشد. این کنار پیچدار و شبیه بحرف (S) لاتینی است. در جلوو عقب ضخیم و در وسط نازک می‌باشد. ستیغ بخوبی زیر پوست احساس می‌شود و بخط لکنی نیز موسوم است و قسمتهای طرفی تنه را از اندام پائین جدا می‌سازد. در قسمت قدامی کنار تحتانی سطح بیضی شکل مفصلی است که با سطح شبیه بخود از استخوان خاصره طرف دیگر مفصل شده و موسوم به ارتفاق عانه می‌گردد. زوایا: زاویه‌های مورد بحث عبارت است: از زاویهٔ قدامی فوقانی و زاویهٔ تحتانی خلفی و زاویهٔ خلفی فوقانی.<ref name="کالبدشناسی هنری"/>
الف - زاویهٔ قدامی فوقانی: برجستگی کوچک صافی است موسوم بخار خاصرهٔ قدامی فوقانی که در زیر پوست محسوس است این برآمدگی برای اندازه گرفتن پا بکار می‌رود و محل اتصال دو عضله بنام «خیاطه» و «کشنده پهن نیام» می‌باشد، همچنین رباطی موسوم به رباط فالب که قوس ران نیز نامیده می‌شود از خار قدامی فوقانی بپائین و داخل کشیده شده و نزدیک به ارتفاق عانه به برجستگی موسوم به خار عانه تمام می‌گردد. این رباط بواسطهٔ نسج سلولی نازکی از پوست جداست و فرورفتگی قوسی شکلی ایجاد می‌کند که حد بین شکم و ران است و کشالهٔ ران نامیده می‌شود.
ب - زاویهٔ خلفی تحتانی: تودهٔ درشتی است موسوم به برجستگی ورکی که ضخیم‌ترین قسمت استخوان است و محل اتصال عضله‌های خلفی ران می‌باشد.
ج - زاویهٔ خلفی فوقانی یا خار خاصرهٔ خلفی فوقانی در انتهای خلفی ستیغ خاصره و در وسط فرورفتگی کوچک سدادی قرار دارد موسوم به فرورفتگی تحتانی کمر.<ref name="کالبدشناسی هنری"/>
== جستارهای وابسته ==
سطر ۳۷ ⟵ ۵۰:
{{ماهیچه‌های شکم و لگن خاصره}}
{{دستگاه‌ها و اندام‌های بدن}}
{{استخوان‌های اسکلت}}
| |||