اقتصاد رسانه: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Oloumej (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Oloumej (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح نویسه
خط ۱:
'''اقتصاد رسانه''' دربردارنده پرسش‌های [[علم اقتصاد|اقتصادی]] نظری و عملی اقتصادی ویژه انواع [[رسانه گروهی|رسانه‌ها است]]. موضوع کار اقتصاد رسانه سیاست‌ها و رویه‌های اقتصادی شرکت‌ها و رشته‌های رسانه ای از جمله [[خبرنگاری|روزنامه‌نگاری]] و [[رسانه خبری|صنعت خبر]]، تولید [[فیلم]]، برنامه‌های [[سرگرمی]]، [[چاپ]]، [[پخش همگانی|پخش]]، ارتباطات سیار، [[اینترنت]]، [[تبلیغات]] و [[روابط عمومی|روابط عمومی است]]. [[مقررات‌زدایی|مقررات زدایی]] از رسانه‌ها، مالکیت و تمرکز رسانه‌ها، سهم بازار، [[مالکیت فکری|حقوق مالکیت معنوی]]، راهبردهای اقتصادی رقابتی، اقتصاد شرکت‌ها، " مالیات رسانه‌ها " و سایر موضوعات بخشی از این زمینه محسوب می‌شوند. اقتصاد رسانه دارای پیامدهای اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی است. مطالعه منظم مسائل اقتصادی رسانه‌ها از دهه ۱۹۷۰ آغاز شد اما در دهه ۱۹۸۰ با افزودن درس‌هایی با این موضوع در دانشگاه‌های ایالات متحده و اروپا رونق گرفت. ''مجله اقتصاد رسانه'' در سال ۱۹۸۸ با سردبیری [[رابرت جی. پیکارد|رابرت جی پیكارد]]، یكی از بنیانگذاران این رشته، شروع به انتشار كرد. از آن زمان، زمینه این حوزه پژوهشی شکوفا شده‌است و اکنون صدها دانشگاه وجود دارد که دوره‌ها و برنامه‌هایی را در اقتصاد رسانه ارائه می‌دهند. از دیگر چهره‌های مهم این رشته می‌توان به تیموتی هیونز استیون وایلدمن، آلن آلباران، بروس ام. اوون، بن کامپین، گیسلین دسلاندس، استوارت مک فادیان، جیلیان دویل، کارل اریک گوستافسون، لوسی کونگ، گریگوری فرل لوو، نادین توشین دسمولین، آچور فنی اشاره کرد. آماندا دی. لاتز و استفان لسی اشاره کرد.
 
== بازیگران عرصه ی رسانه ها ==
== بازیگران عرصهٔ رسانه‌ها ==
در صنعت رسانه، بازیگران اصلی عرصه ی رسانهعرصهٔ هارسانه‌ها که باید رفتار آنها مورد مطالعه قرار گیرد، سه دسته اند:
 
=== 1۱-بنگاه هایبنگاه‌های رسانه ای ===
منظور از بنگاه هایبنگاه‌های رسانه ای که گاهی سازمان هایسازمان‌های رسانه ای هم خوانده می شوند،می‌شوند، صاحبان رسانه ها،رسانه‌ها، افراد یا سهامدارانی هستند که مالکیت و مدیریت رسانه هارسانه‌ها را به عهده دارند. این گروه به چند دسته تقسیم می شوندمی‌شوند:
_صاحبان و سهامداران _ مدیران و کارکنان _آگاهی دهندگان
 
==== صاحبان و سهامداران؛سهامداران ====
که اگر جزء بخش خصوصی باشند اکثرا به دنبال کسب حداکثر سود و یا منافع خود هستند. البته از آنجا که فعالیت هایفعالیت‌های رسانه ای جنبه یجنبهٔ فرهنگی دارند، هدف برخی از صاحبان رسانه هارسانه‌ها و سهامداران میمی‌تواند تواند جنبه یجنبهٔ خیریه هم داشته باشد.باشد؛ بنابراین بنگاه رسانه ای در اینجا یک بنگاه غیر اقتصادی محسوب می شود،می‌شود، ولی این بنگاه هابنگاه‌ها هم نمی توانندنمی‌توانند درآمد و سود را به طور مطلق نادیده بگیرند؛ زیرا در بلندمدت امکان تداوم و بقا ندارند و ناچارند به فکر درآمد باشند. رفتار این بنگاه هابنگاه‌ها در قالب رفتار یک بنگاه اقتصادی مطالعه می شودمی‌شود.
==== مدیران و کارکنان؛ ====
 
که ممکن است هیچ گونه سهمی در مالکیت رسانه ها نداشته باشند و این ها به طور کلی جزء بخش عرضه محسوب می شوند و البته هدف های شخصی آنها، کسب حقوق و دستمزد بالاتر، برخورد عادلانه و یکسان، محیط کار امن و نشاط آور و قدردانی معنوی از زحمات خود است.
==== آگاهیمدیران دهنگان؛و کارکنان ====
که ممکن است هیچ گونه سهمی در مالکیت رسانه هارسانه‌ها نداشته باشند و این هااین‌ها به طور کلی جزء بخش عرضه محسوب می شوندمی‌شوند و البته هدف هایهدف‌های شخصی آنها، کسب حقوق و دستمزد بالاتر، برخورد عادلانه و یکسان، محیط کار امن و نشاط آور و قدردانی معنوی از زحمات خود است.
که بخش قابل توجهی از قسمت عرضه را شامل می شوند و با پرداخت پول کمتر و خرید زمان و یا فضای رسانه ها می خواهند به مخاطبان خود دسترسی پیدا کنند و تمایلات، فرهنگ و سلیقه های آنها را در جهت خرید کالا یا هدف مورد نظر تغییر دهند.
 
=== 2-مخاطبان(مصرف کنندگان) ===
==== آگاهی دهنگان ====
به زبان اقتصادی منظور از مخاطبان، همان مصرف کنندگان نهایی است که برای هر نوع رسانه اصطلاح خاص خود را دارند. مخاطب فیلم های سینمایی را معمولا «تماشاگر»، مخاطب روزنامه ها و نشریات و مجلات را «خواننده»، مخاطب رسانه های تصویری را «بیننده» و مخاطب رسانه های صوتی را «شنونده» می نامند و این به دلیل متفاوت بودن ماهیت کالاها و خدماتی است که عرضه می شود. هه ی این ها از لحاظ اقتصادی مصرف کننده محسوب می شوند. هدف مصرف کنندگان محصولات رسانه ای به طور کلی، کسب حداکثر رضایت و مطلوبیت از مصرف کالاهای رسانه ای است. مصرف کنندگان در مصرف کالاها معمولا با محدودیت هایی مانند محدودیت درآمد و وقت مواجه اند.
که بخش قابل توجهی از قسمت عرضه را شامل می شوندمی‌شوند و با پرداخت پول کمتر و خرید زمان و یا فضای رسانهرسانه‌ها ها می خواهندمی‌خواهند به مخاطبان خود دسترسی پیدا کنند و تمایلات، فرهنگ و سلیقه هایسلیقه‌های آنها را در جهت خرید کالا یا هدف مورد نظر تغییر دهند.
=== 3-بخش عمومی ===
 
از آنجا که محصولات رسانه ای گاهی جزء کالاهای عمومی هستند و یا اگر جزء کالاهای خصوصی باشند دارای آثا خارجی مثبت فراوانی اند، سیستم بازار به تنهایی نمی تواند تولید محصولات رسانه ای را در سطحی قرار دهد که از لحاظ جامعه در سطح بهینه محسوب می شود و تمایلات و انگیزه ی بخش خصوصی نیز برای تولید کافی و بهینه ی این محصولات کفایت نمی کند. از آنجا که عدم تولید یا پایین بودن تولید و در نهایت پایین بودن مصرف این محصولات با منافع عمومی سازگاری ندارد. بنابراین باید نماینده ی عموم(که می تواند دولت باشد) به نحوی این بخش را مورد حمایت قرار دهد. اگر کمک ها، دارای منطق اقتصادی باشد، باید به تولید بیشتر محصولات رسانه ای باکیفیت در جهت منافع عمومی منجر شود. اما معمولا دولت ها این مسئله را وسیله ای قرار می دهند تا به هر نحو در بازار این محصولات با انگیزه های سیاسی، سلیقه ای یا ایدئولوژیک صرف دخالت کنند، که ممکن است نتیجه ی عکس دهد و باعث عدم رشد کمی و کیفی محصولات رسانه ای شود و این، به رفتار بازیگران اصلی این عرصه برمی گردد یعنی مصرف کنندگان که همه ی این محصولات برای انها تولید و عرضه می شود. با وجود این، کنترل کامل آنها به هیچ عنوان آسان و شدنی نیست. لذا محدودیت های دولتی اگر با خواسته ها و سلیقه های مصرف کنندگان سازگار نباشد، معمولا نتیجه ی عکس خواهد داد.
=== 2۲-مخاطبان (مصرف کنندگان) ===
بنگاه های رسانه ای، مخاطبان و دولت ها سه دسته ی اصلی از بازیگران بازار محصولات رسانه ای هستند که البته میزان دخالت و حضور دولت در دنیا به نوع رسانه، نظام سیاسی، نظام اقتصادی و شرایط خاص هر جامعه بستگی دارد. دخالت دولت کم و بیش در نظام های سوسیالیستی، سرمایه داری و مختلط(که امروزه اکثریت را دارند) دیده می شود. این سه دسته در بازار محصولات رسانه ای حضور دارند اما نوع و میزان حضور آنها به ساختار بازار بستگی دارد.
به زبان اقتصادی منظور از مخاطبان، همان مصرف کنندگان نهایی است که برای هر نوع رسانه اصطلاح خاص خود را دارند. مخاطب فیلم هایفیلم‌های سینمایی را معمولا «تماشاگر»، مخاطب روزنامه هاروزنامه‌ها و نشریات و مجلات را «خواننده»، مخاطب رسانه هایرسانه‌های تصویری را «بیننده» و مخاطب رسانه هایرسانه‌های صوتی را «شنونده» می نامندمی‌نامند و این به دلیل متفاوت بودن ماهیت کالاها و خدماتی است که عرضه می شودمی‌شود. هه ی اینههٔ هااین‌ها از لحاظ اقتصادی مصرف کننده محسوب می شوندمی‌شوند. هدف مصرف کنندگان محصولات رسانه ای به طور کلی، کسب حداکثر رضایت و مطلوبیت از مصرف کالاهای رسانه ای است. مصرف کنندگان در مصرف کالاها معمولا با محدودیت هاییمحدودیت‌هایی مانند محدودیت درآمد و وقت مواجه اند.
 
=== 3۳-بخش عمومی ===
از آنجا که محصولات رسانه ای گاهی جزء کالاهای عمومی هستند و یا اگر جزء کالاهای خصوصی باشند دارای آثا خارجی مثبت فراوانی اند، سیستم بازار به تنهایی نمی تواندنمی‌تواند تولید محصولات رسانه ای را در سطحی قرار دهد که از لحاظ جامعه در سطح بهینه محسوب می شودمی‌شود و تمایلات و انگیزه یانگیزهٔ بخش خصوصی نیز برای تولید کافی و بهینه یبهینهٔ این محصولات کفایت نمی کندنمی‌کند. از آنجا که عدم تولید یا پایین بودن تولید و در نهایت پایین بودن مصرف این محصولات با منافع عمومی سازگاری ندارد.ندارد؛ بنابراین باید نمایندهنمایندهٔ یعموم عموم(که می تواندمی‌تواند دولت باشد) به نحوی این بخش را مورد حمایت قرار دهد. اگر کمک ها،کمک‌ها، دارای منطق اقتصادی باشد، باید به تولید بیشتر محصولات رسانه ای باکیفیت در جهت منافع عمومی منجر شود. اما معمولا دولت هادولت‌ها این مسئله را وسیله ای قرار می دهندمی‌دهند تا به هر نحو در بازار این محصولات با انگیزه هایانگیزه‌های سیاسی، سلیقه ای یا ایدئولوژیک صرف دخالت کنند، که ممکن است نتیجه ینتیجهٔ عکس دهد و باعث عدم رشد کمی و کیفی محصولات رسانه ای شود و این، به رفتار بازیگران اصلی این عرصه برمی گردد یعنی مصرف کنندگان که همه یهمهٔ این محصولات برای انها تولید و عرضه می شودمی‌شود. با وجود این، کنترل کامل آنها به هیچ عنوان آسان و شدنی نیست.نیست؛ لذا محدودیت هایمحدودیت‌های دولتی اگر با خواسته هاخواسته‌ها و سلیقه هایسلیقه‌های مصرف کنندگان سازگار نباشد، معمولا نتیجه ینتیجهٔ عکس خواهد داد.
بنگاه هایبنگاه‌های رسانه ای، مخاطبان و دولت هادولت‌ها سه دسته یدستهٔ اصلی از بازیگران بازار محصولات رسانه ای هستند که البته میزان دخالت و حضور دولت در دنیا به نوع رسانه، نظام سیاسی، نظام اقتصادی و شرایط خاص هر جامعه بستگی دارد. دخالت دولت کم و بیش در نظام هاینظام‌های سوسیالیستی، سرمایه داری و مختلط (که امروزه اکثریت را دارند) دیده می شودمی‌شود. این سه دسته در بازار محصولات رسانه ای حضور دارند اما نوع و میزان حضور آنها به ساختار بازار بستگی دارد.
 
=بن‌مایه‌ها=
[[رده:صنعت رسانه]]