انحصار: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: برگردانده‌شده خرابکاری محتمل ویرایشگر دیداری وظیفه تازه‌وارد |
||
خط ۶:
در [[علم اقتصاد]]، '''انحصار'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=انحصار، انحصار عرضه | بیگانه=monopoly | بیگانه در فارسی= | حوزه=اقتصاد | دفتر=سیزدهم | بخش=فارسی | سرواژه=انحصار}}</ref> یا '''مونوپولی''' {{به انگلیسی|monopoly}} زمانی به وجود می‌آید که یک شخص ویژه یا یک [[سرمایه‌گذار]] کنترل کافی روی تولید یا خدمتی خاص دارد و به‌طور معنی‌داری برحسب اینکه افراد دیگر باید به آن دسترسی داشته باشند تعیین می‌شود. (این در تضاد با [[انحصار مصرف‌کننده]] است که در آن تنها یک شخص روی [[بازار]] برای خریداری کالا یا خدمت کنترل دارد مربوط است و با بازار [[چند قطبی|چندقطبی]] که در آن تعداد کمی از اشخاص تأثیر قابل توجهی روی [[صنعت]] اعمال می‌کنند فرق دارد) انحصارها به فرایندهایی که یک بنگاه سودهای مصرانه و [[سهم]] بزرگتری از بازار را نسبت به حالت [[رقابت کامل]] دارند، ارجاع می‌شوند.
انحصار تولیدکننده باید از انحصار مصرف‌کننده که در آن فقط یک خریدار [[کالا]] یا خدمت وجود دارد تفکیک شود، این انحصار ممکن است بخشی از بازار را در اختیار داشته باشد. همچنین باید از یک [[کارتل]] (شکلی از چند قطبی) که در آن ارائه دهندگان چندین قانون با هم خدمات، قیمت‌ها یا فروش کالاها را هماهنگ می‌کنند تفکیک شود. انحصارهای تولیدکننده، انحصارهای مصرف‌کننده و چند قطبی‌ها مبتنی بر شرایطی اند که در آن یک یا تعداد کمی از اشخاص [[قدرت بازار]] دارند و بنابراین باید با مصرف کنندگانشان (انحصار تولیدکننده)، تأمین کنندگان (انحصار مصرف‌کنندگان) و دیگر بنگاه‌ها (چند قطبی) در [[طریقه تئوریک]] یک بازی روابط متقابل داشته باشند. یعنی اینکه انتظار می‌رود رفتارهای آن‌ها در انتخاب راهبرد دیگر بازیگران تأثیر بگذارد و برعکس. این در تناقص با مدل رقابت کامل است جائیکه بنگاه‌ها [[گیرنده قیمت]] هستند؛ و قدرت بازاری ندارند. انحصارطلب‌ها به نوعی کالاهای کمتری تولید می‌کنند و آن‌ها را در قیمت بالاتری نسبت به حالت رقابت کامل می‌فروشند در نتیجه سود غیر نرمال و پایدار شده دارند.
شکل انحصار می‌تواند به‌طور طبیعی یا عمودی کامل یا به صورت ترکیب‌های افقی باشد. وقتی که بنگاه انحصاری رقبایش را عملاً از ورود به یک زمینه ممنوع می‌کند یا آن‌ها را بخاطر انجام دادن کاری تنبیه می‌کند به آن انحصار زورگویانه گفته می‌شود.
| |||