گاه‌شماری در ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

در تقویم جلالی از نام‌های بروج فلکی بجای نام ماه‌های زرتشتی در تقویم‌های ایرانی استفاده نمی‌شد. بروج فلکی عربی ۱۲ نام فنی در علم نجوم بود که مردم عادی از آن در تقویم استفاده نمی‌کردند. در شعر هیچ شاعری دیده نشده که از نام بروج فلکیِ نجومی در معنی تقویمی به کار برده باشد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=لغت‌نامه دهخدا ذیل حمل، ثور، جوزا و ...}}</ref> برعکس شاعران بسیاری از نام ماه‌های زرتشتی (فروردین، اردیبهشت، خرداد و ...) برای مقاصد تقویمی استفاده کرده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=لغت‌نامه دهخدا ذیل فروردین، اردیبهشت، خرداد و ...}}</ref>

 

 

در کتاب کشاف اصطلاحات الفنون که در ۱۱۲۴ ه.ش در [[هند]] تألیف شده ذیل واژه برج، نام برج‌های عربی را برای فصل‌های سال خورشیدی به کار می‌برد این کتاب که به عربی است برای اولین بار از بروج ربیعیه و خریفیه و صیفیه و شتویه در یک متن عربی نام می‌برد. در ترجمه فارسی آن که در سال ۱۲۴۰ ه.ش در کلکته انجام شده آمده: «سه برج نخست بروج ربیعیه و سه برج ثانی بروج صیفیه و شش برج نیمه ٔ نخست سال را بروج شمالی و مالیه نامند آنگاه سه برج سوم را بروج خریفیه و سه برج چهارم را بروج شتویه و شش برج نیمه ٔ دوم سال را جنوبیه و منخفضه نامند از اول جدی تا آخر جوزا را صاعده و معوجة الطلوع نام گذارند و از اول سرطان تا آخر قوس را مستقیمةالطلوع و هابطه و مطیعه و آمره خوانند ... اولین برج از هریک از بروج ربیعیه و صیفیه و خریفیه و شتویه را برج منقلب نامند زیرا بمجرد حلول آفتاب از برجی ببرج دیگر فصل نیز بفصلی دیگر باز گردد و دومین برج از برجهای فصول اربعه را برج ثابت خوانند زیرا فصلی که بروج مربوط بدان فصل می‌باشد در آن موقع ثابت و تغییرناپذیر است و سومین برج از برجهای فصول چهارگانه را ذوجسدین گویند زیرا هوا در ماه آخر فصل بواسطه ٔ حلول و نقل آفتاب از آخرین برج فصلی به اولین برج فصل دیگر در حالت امتزاج بین الفصلین باشد و از این بیان وجه تسمیه ٔ برج دوم هر فصل به ثابت کاملاً روشن و هویدا گردد.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=کشاف اصطلاحات الفنون|کوشش=محمدعلی تهانوی}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=لغت‌نامه دهخدا ذیل برج}}</ref>

{{گاه‌نگاری}}

{{نوروز}}

[[رده:زمان در ایران]]

[[رده:فرهنگ در ایران]]