فراروایت: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱:
یک '''فراروایت''' (یا '''کلان‌روایت''' و {{انگلیسی|Metanarrative}}) در [[نظریه انتقادی]] و به ویژه در [[پست‌مدرنیسم|پست مدرنیسم]] روایت یا داستانی جامع بر اساس تاریخ، علم و یا تجربه است که به صورت پیش‌گویانه، یک ایدهٔ کلی (و همچنان تحقق نیافته) را مشروعیت می‌بخشد و به کل جامعه تعمیم می‌دهد.<ref>J. Childers/G. Hentzi eds. , ''The Columbia Dictionary of Modern Literary and Cultural Criticism'' (1995) p. 186</ref><ref>R. Appignanesi/C. Garratt, ''Postmodernism for Beginners'' (1995) pp. 102–3</ref><ref>Jean-François Lyotard, ''The Postmodern Explained to Children'' (1992) p. 29</ref>
لیوتار پست مدرن را به منزله بی اعتقادی به کلان روایت ها می داند و در مقابل نظر به رو آوردن به خرده روایت ها دارد. یعنی کلان را در مقابل خرد قرار می دهد. در حالی که گاها به اشتباه از دهه پنجاه پست روایت وکلان روایت به فراروایت ترجمه شده است. در ایران نیز مکتبی ادبی فلسفی با عنوان پایایسم در دهه نود شکل گرفته است که در گرایش ادبی آن به عنوان مکتب فراروایت مطرح می باشد. این مکتب «فرا» را در معنای فراگیری به کار برده و هر کدام از گونه شعر و داستان را به تنهایی یک روایت می داند و با توجه به نگاه فراگیر و اصل سهم گرایی که مد نظر دارد توانسته گونه جدیدی در کنار شعر و داستان با عنوان فراروایت خلق نماید که زبان آن دارای سهمی از زبان شعر و داستان می باشد. مکتب فراروایت در اصل سهم گرایی ادبی خود شعر و داستان را در معنا، موسیقی، تصویر و... دارای سهمی از هم میداند و بر مبنای این فلسفه قصد دارد هر دو در یک متن حضور یابند و بنوعی در کنار دو جزیره دور از هم آنها جزیره سومی از مخلوط این دو پدید آورد.<ref>اکبریان ایلامی، پروین (۱۳۹۹) دیوارهای ناتمام، ایلام، انتشارات نگارستان غرب</ref>.
== ریشه لغوی ==
| |||