جزیره ابوموسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Telluride (بحث | مشارکت‌ها)
←‏کتاب‌شناسی: متن و منبع
Telluride (بحث | مشارکت‌ها)
←‏نام جزیره و ریشه‌شناسی: بهبود، متن و منبع
خط ۱۹:
پیشنهادهایی برای تغییر نام رسمی این جزیره به «بوموسی» از جمله در [[مجلس شورای اسلامی]] مطرح شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ابوموسی به بوموسی تغییر نام می دهد/دعوت برای سرمایه گذاری در جزیره|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/209415/ابوموسی-به-بوموسی-تغییر-نام-می-دهد-دعوت-برای-سرمایه-گذاری-در|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2012-04-24|بازبینی=2021-05-08|کد زبان=fa}}</ref> همچنین رهبر ایران معتقد است که این جزیره باید به جای ابوموسی، بوموسی خوانده شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دستور خامنه‌ای برای مسکونی شدن جزایر سه‌گانه: همه خلیج فارس متعلق به «فارس» است|نشانی=https://www.rfi.fr/fa/خاورمیانه/20200430-دستور-خامنه-ای-برای-مسکونی-شدن-جزایر-سه-گانه-همه-خلیج-فارس-متعلق-به-فارس-است|وبگاه=ار. اف. ای - RFI|تاریخ=2020-04-30|بازبینی=2021-05-08|کد زبان=fa}}</ref> [[زهرا پیشگاهی‌فرد|زهرا پیشگامی‌فرد]]، استاد [[ژئوپلیتیک|جغرافیای سیاسی]] [[دانشگاه تهران]]، می‌گوید که «پیش از ورود انگلیسی‌ها، فردی به نام موسی سبب رونق و آبادانی این جزیره شد و پس از مدتی، نام «بابا موسی» بر جزیره گذاشته شد. «بابا موسی» در زبان محلی جنوبی به «بابو موسی» تغییر پیدا کرد و به‌تدریج با تغییرات دیگر، به آن «بوموسی» می‌گفتند. سپس اعرابی که در زمان انگلیسی‌ها به این جزیره آمدند، به‌دلیل متجانس بودن واژه «بو» و «ابو» نام «بوموسی» را به «ابوموسی» تغییر دادند و کم‌کم استفاده از این واژه رواج یافت و جزیره حتی پس از رفتن انگلیسی‌ها نیز به همین نام باقی ماند.»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نام ایرانی جزیرهٔ «ابوموسی» چیست؟|نشانی=https://www.isna.ir/news/91020904047/نام-ايراني-جزيره-ي-ابوموسي-چيست|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2012-04-28|بازبینی=2021-05-08|کد زبان=fa}}</ref>
 
در نقشه‌ خلیج فارس از [[کارستن نیبور]] به نام «خلیج فارس؛ بیشتر به مشاهدات شخصی»<ref group="پانویس">Sinus Persicus Maximam Partem ad Observationes Proprias</ref> که در سال ۱۷۶۵ در [[پاریس]] منتشر شد، نام جزیره با خط آلمانی «بوموفبوموس»<ref group="پانویس">Bumoſe</ref> ذکر شده‌است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Sinus Persicus maximum partem ad observationes proprias|نشانی=https://digital.soas.ac.uk/LOAC000211/00001|وبگاه=[[دانشکده مطالعات شرقی و آفریقایی|SOAS University of London]]|بازبینی=2021-05-08|کد زبان=en|نویسنده=[[کارستن نیبور|Carsten Niebuhr]]|تاریخ=1765}}</ref> نام «بوموس» با خط انگلیسی<ref group="پانویس">Bomose</ref> در نسخه‌های ترجمه نقشه مذکور درج شده‌است؛ از جمله در ترجمه کتاب «سفرهایی درون عربستان و سایر کشورها شرق» از نیبور که در دهه ۱۷۹۰ میلادی منتشر شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=Travels Through Arabia and Other Countries in the East|کد زبان=en|پیوند=https://www.google.com/books/edition/Travels_Through_Arabia_and_Other_Countri/lHOVF-i_jhQC?gbpv=1|صفحه=۲|نام=Carsten|نام خانوادگی=Neibour|ترجمه=Robert Heron|انتشارات=R. Morison junior}}</ref><ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en|تاریخ=1790s|وبگاه=[[ساتبیز|Sotheby's]]|نشانی=http://www.sothebys.com/fr/auctions/ecatalogue/lot.142.html/2018/travel-atlases-maps-a-natural-history-l18405|عنوان=CHART OF THE PERSIAN GULF}}</ref>
 
نام «بوموسی» در نقشه‌ها، کتب تاریخی و جغرافیای قدیم و جدید کشورها دیده می‌شود. به‌طور نمونه در نقشه‌ای که در سال ۱۹۶۷ توسط دولت شوروی سابق چاپ گردید، نام ایرانی بوموسی برای این جزیره به کار رفته‌است. نام بوموسی برگرفته از نام یکی از سرداران کریم خان است که پس از حضور در این جزیره نام خود را بر آن نهاده‌است. انگلیسی‌ها پس از نفوذ در خلیج‌فارس به منظور کنار گذاشتن عناصر ایرانی از این جزیره عنوان «ابوموسی» را برای جزیره به کار بردند.<ref>سیدعلی حق‌شناس، حاکمیت تاریخی ایران بر جزایر تنب و بوموسی، ص ۵۱</ref>
خط ۲۵:
این جزیره در اسناد تاریخی و نقشه‌ها با نام بوموو (BoumOuw) بوم یعنی "جا، مکان"+ "اوو"(Aouw) یعنی آب (معرب آن بومف) روی هم یعنی مکان آب و با نام '''گپ سبزو''' (به معنای جای سبز) و بوم سوز یا بوموسو BoumSou ثبت شده‌است. (بوم به معنی مکان است و «سو» چند معنی دارد سو Souw را اگر مخفف سووز Souwz بدانیم نام یک نوع سبزی و نام یک نوع بوته سبز خارداراست (سوو، خار و گون) و به‌طور کلی نیز سووز souwz در زبان فارسی کهن معنی سبز می‌دهد و در مجموع می‌توان آن را به معنای مکان سبز نامید).[http://persiangulfstudies.com/fa/index.asp?p=pages&ID=314&Sub=307]<ref>[http://0-dla.library.upenn.edu.librus.hccs.edu/dla/newbooks/record.html?id=NEWBOOKS_4974631] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20120911145741/http://0-dla.library.upenn.edu.librus.hccs.edu/dla/newbooks/record.html?id=NEWBOOKS_4974631|date=۱۱ سپتامبر ۲۰۱۲}},
Documents on the Persian Gulf's name: the eternal heritage of ancient time
Author:Ajam, Muḥammad.<span class="CheckDictation-marked CheckDictation-marked-]]" id="tool-.5D.5D" style="background-color: rgb(255, 0, 231);">]]</span>'',''</ref>
 
بعضی سوز را کوتاه شده سوزان به معنی داغ گرفته‌اند که درست نیست؛ زیرا سوز و سبزو دقیقاً هنوز هم در گویش محلی معنی سبز می‌دهد واین جزیره در مقایسه با صحرای عربی جزیره‌ای سبز است؛ و حتی گرمای آن نیز به مراتب کمتر از صحرا است؛ و معتدل‌ترین هوا در خلیج‌فارس را دارد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://shahrgon.net/1184/pdf/1184-044.pdf|عنوان=نام‌های بوموسی' را بهتر بشناسیم|ناشر=شهرگون نیوز}}{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹|bot=InternetArchiveBot}}</ref>