'''شاه امانالله خان''' (''' غازی امانالله خان''') سومین پسر [[حبیبالله خان]] فرمانروای افغانستان از دودمان [[بارکزایی (پشتون)|بارکزایی]] بود.
اصلاحات شاه امانالله خان که در سال ۱۹۲۳ در زمینههای اجتماعی انجام شد به واکنش عناصر سنتی و محافظهکار و ارتجاعی منجر شده و پس از یک جنگ داخلی، در سال ۱۹۲۹ او به کنارهگیری از سلطنت وادار شد. با استعفای امانالله خان و جانشینی وی توسط معین السلطنه عنایتالله خان (۱۴ ژانویه) و استعفای سردار عنایتالله خان (۱۷ ژانویه)، [[حبیبالله کلکانی]] (مشهورکه به بچه سقو و یا اب فروش)به کابل حمله کردهبود ارگ شاهی را تصرف کرد.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=پژوهشگر|نام=بصیر احمد حسنزاده نویسنده و|کد زبان=fa|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/01/090113_dn_habibullah_kalakani|عنوان=هشتادمین سالروز پادشاهی حبیبالله کلکانی|بچهبازبینی=2018-05-16|وبگاه=BBC سقوPersian|archive-date=27 آوریل 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20180427043638/http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/01/090113_dn_habibullah_kalakani}}</ref>
در سال ۱۳۰۸ خورشیدی (۱۹۲۹ م) پس از جنگ داخلی و سلطنت حبیبالله کلکانی، مشهور به بچه سقو پپادشاهیپادشاهی افغانستان به یک شاخه دیگر قوم [[محمدزائی]] رسید که از فرزندان سردار یحیی خان بودند و رئیس ایشان محمد نادر شاه بود که در همان سال به سلطنت رسید. در عهد سلطنت نادری، دشمنی دولتی و رسمی در برابر پادشاه پیشین، شاه امانالله خان (که در ایتالیا بود) به جایی رسید که حتی کسی جرأت نمیکرد نام او را بر زبان آورد. این وضع پس از ۱۳۱۲ (۱۹۳۳ م) یعنی سال کشتهشدن نادرشاه؛ تا سالهای درازی ادامه یافت. اماناللهخان در سوئیس درگذشت و پیکر او را برای دفن به افغانستان آوردند. نخستین بار در سال ۱۳۴۸ (۱۹۶۹ م) [[محمد ظاهرشاه]] هنگام بزرگداشت چهل سال استقلال افغانستان در بیانیهٔ جشن استقلال نام شاه اماناللهخان را در بیانات خویش به نیکویی یاد کرد. پس از کودتای کمونیستی ۱۳۵۷ (۱۹۷۸ م) و آغاز حکومت مجاهدین در ۱۳۷۱ (۱۹۹۲ م) سخن گفتن دربارهٔ اماناللهخان آزاد شد.<ref>روان فرهادی، عبدالغفور: کتابی دربارهٔ عهد امانی افغانستان (۱۹۱۹–۱۹۲۹). در نشریه: «ایرانشناسی» بهار ۱۳۸۰ - شماره ۴۹. ص۱۶۶.</ref>
== ادعای تغییر دین ==
بنابر ادعای روزنامهای به نام آگوستنین و روزنامه [[نیویورک تایمز]] که در سال ۱۹۲۹ منتشر شدهاست، امانالله شاه و همسر وی [[ثریا طرزی]] هنگامیکه در تبعید بهسر میبردند به [[دین مسیحیت]] و [[مذهب کاتولیک]] گرویدند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=www.nytimes.com|نشانی=https://www.nytimes.com/1929/09/15/archives/amanullah-and-his-queen-become-catholics-converted-during-exile-by.html|عنوان=Amanullah and His Queen Become Catholics; Converted During Exile by an Italian Jesuit|بازبینی=28 مارس 2019|archive-date=28 مارس 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190328230837/https://www.nytimes.com/1929/09/15/archives/amanullah-and-his-queen-become-catholics-converted-during-exile-by.html}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Augustinian, 28 September 1929 — Michigan Newspaper Collection|نشانی=https://digmichnews.cmich.edu/cgi-bin/michigan?a=d&d=KalamazooTA19290928-01.1.5&fbclid=IwAR3KYZKwq52CfWyewmISjBUCU9jpgr1DPiem8_AIihSJQBDPQaIcoY3JhAE|وبگاه=digmichnews.cmich.edu|بازبینی=2021-01-14|archive-date=7 مارس 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210307214631/https://digmichnews.cmich.edu/cgi-bin/michigan?a=d&d=KalamazooTA19290928-01.1.5}}</ref>
نوت: بنابر تماس با بخش آرشیف و دیجیتالسازی نیویورک تایمز، بخش Times Machine New Yorktimes این مسئله راتایید و تصدیق نمی توانند بکنند. همچنان منطقی و عقلانی بنظر نمی رسد که conversation در ایتالیا انجام شود و خبر بجای که در روزنامه های ایتالیای ویا ترکی ویا عربی چون الشرق الاوسط نشر شود در ورای اقیانوس ها و فرسنگ ها کیلومتر دور از روم در نیویورک تایمز نشر می شود. انچه در این روزنامه نیویورک
تایمز دیده میشود فقط یک عنوان است که فوتوشاپ شده. از طرف دیگر غازی امانالله خان مستمری سالانه از خانواده سلطنتی آل سعود پادشاه عربستان سعودی دریافت میکرد و دو بار مناسک حج عمره را بجا آورده بود. اعلیحضرت امانالله خان آدم عادی و محلی نبود که خبر تغییر دین وی از چشم تیز بین ژورنالیستان و روزنامه های اروپایی پنهان میماند. به یقین که فوتوشاپ کار دشمنان. حسود ها و عقدهای ها است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=www.nytimes.com|نشانی=https://www.nytimes.com/1929/09/15/archives/amanullah-and-his-queen-become-catholics-converted-during-exile-by.html|عنوان=Amanullah and His Queen Become Catholics; Converted During Exile by an Italian Jesuit|بازبینی=28 مارس 2019|archive-date=28 مارس 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190328230837/https://www.nytimes.com/1929/09/15/archives/amanullah-and-his-queen-become-catholics-converted-during-exile-by.html}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=Augustinian, 28 September 1929 — Michigan Newspaper Collection|نشانی=https://digmichnews.cmich.edu/cgi-bin/michigan?a=d&d=KalamazooTA19290928-01.1.5&fbclid=IwAR3KYZKwq52CfWyewmISjBUCU9jpgr1DPiem8_AIihSJQBDPQaIcoY3JhAE|وبگاه=digmichnews.cmich.edu|بازبینی=2021-01-14|archive-date=7 مارس 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210307214631/https://digmichnews.cmich.edu/cgi-bin/michigan?a=d&d=KalamazooTA19290928-01.1.5}}</ref>