'''لیراوی''' یکی از قبایل سرشناس کردزبان[[لر بزرگ]] (از ایلات [[کهگیلویه|کهگیلویه‌ای]])است شامل دو ایل کردلر '''طیبی''' و '''بهمئی''' می‌باشد.
مولف [[فارسنامه ناصری|فارسنامه]] ناصری به اشتباه [[جاکی]] یکی دیگر از طوایف ۲۸ گانه کردلربزرگ را سر منشا ایل مستقل لیراوی دانسته است . در حالی که [[حمدالله مستوفی]] لیراوی و جاکی را دو طایفه جداگانه دانسته است . علاوه بر ایلات کرد لیراوی دیگر طوایف عمده کهگیلویه شامل جاکی، باوی و آقاجری است . طبق تقسیم بندی سنتی ایلات کردلر کوه گیلویه به دو شعبه تقسیم شود: [[چهاربنیچه]] و لیراوی. شاخص ترین ایل چهار بنیچه [[بویراحمد]] و شاخص ترین ایلات لیراوی طیبی و [[ایل بهمئی|بهمئی]] است.
کردی لیراوی نیز به دو دسته لیراوی کوه و لیراوی دشت منقسم گردد. لیراوی کوه دارای تقسیماتی چون: طیبی، بهمئی، یوسفی، شیرعلی و جز آن باشد.
کردی لیراوی همچنین نام بلوکی در کنار [[خلیج فارس]] است که ۱۳۷۴ به چهار دهستان لیراوی شمالی و لیراوی میانی، لیراوی جنوبی و حومه در [[شهرستان دیلم]] ([[استان بوشهر]].خدری های استان بوشهرکه طوایف خدری و خدرسرخ [[زراسوند|ایل زراسوند]] بختیاری منشعب از این ایل کهن ) تقسیم شده‌است. برای کسب اطلاع از تاریخ این ناحیه از ایران زمین و مناطق تاریخی و تحولات آن می‌توانید به کتاب " [http://liravi7.ir/ هفت شهر لیراوی و بندر دیلم] " نوشته [http://liravi7.ir/%d8%af%d8%b1%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d9%87-%d9%86%d9%88%db%8c%d8%b3%d9%86%d8%af%d9%87/ علیرضا خلیفه زاده] مراجعه نمایید.
حمدالله مستوفی اشاره به مهاجرت طوایفی از مناطق جبل السماق کردستان سوریه به مناطق جنوب[[لر غربیبزرگ]] ایرانو [[لر کوچک]] می‌کند. حمدالله مستوفی در سال (۷۳۰ ه. ق/۱۳۳۰م)، از ایلات کرد لیراوی و [[جاکی]] و [[ممسنی]] و کرد [[بختیاری]] نام می‌برد که همراه با ۲۵ طایفه دیگر و چند طایفه عرب نظیر عقیلی و هاشمی از سوریه، به مناطق کوه گیلویه و بختیاری و لرستان کنونی کوچ کردند. این رویداد در اوایل سده هفتم هجری رخ داد. [[ولادمیر مینورسکی]]ف شرق‌شناس مشهور، معتقد است این طوایف (به جز طوایف عرب ذکر شده) احتمالاً همان [[مردم لر|طوایف لری]] بوده‌اند که [[ابن فضل‌الله عمری|شهاب الدین العمری]] آن‌ها را ذکر کرده‌است. به گفته [[ابن فضل‌الله عمری|شهاب الدین العمری]] طوایفی از [[مردم لر|لرها]] در [[سوریه]] و [[مصر]] زندگی می‌کردند اما [[صلاح الدین ایوبی]] از چالاکی و زبردستی آن‌ها در بالا رفتن از صخره‌های سرسخت به حشت افتاد و دستور قتل‌عام آن‌ها را صادر کرد. این روایت شاید علل برگشت این [[مردم لر|طوایف لر]] را به [[لرستان]] تا حدی روشن کند.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =مینورسکی | نام =ولادمیر | پیوند نویسنده = | عنوان =رساله لرها و لرستان | ترجمه =سکندر امان‌اللهی بهاروند و لیلی بختیاری | جلد = | سال = ۱۳۶۲ | ناشر = |مکان =تهران | شابک = | صفحه = صفحه ۲۳ | پیوند = | تاریخ بازبینی =}}</ref> سکندر امان الهی نیز ضمن تأیید نظر مینورسکی دلایل دیگری را نیز برای اشتباه بودن گفته [[حمدالله مستوفی]] ذکر کرده‌است. به گفته او زمان مهاجرتی که حمدالله مستوفی ذکر کرده با تاریخی که [[ابن فضل‌الله عمری|شهاب الدین العمری]] برای قتل عام [[مردم لر|لرها]] در سوریه و مصر آورده یکی است و طوایف مهاجر از سوریه احتمالاً همان [[مردم لر|لرهایی]] هستند که [[صلاح الدین ایوبی]] آنان را وادار به برگشت به [[لر بزرگ]] کرد.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =امان الهی بهاروند | نام =سکندر | پیوند نویسنده = | عنوان =قوم لر| ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۷۰ | ناشر = انتشارات آگاه |مکان =تهران | شابک = | صفحه = صفحه ۳۵ | پیوند = | تاریخ بازبینی =}}</ref>
در سنهٔ خمسایه (۵۰۰ق) قریب صد خانه، از جبل السماق شام، به سبب وحشتی که ایشان را با مهتر قوم خود افتاده بود، به لرستان آمدند و در خیل احفاد [[محمد خورشید]] که وزرا بودند نزول کردند، برسبیل رعیتی. بزرگ ایشان ابوالحسن [[فضلویه|فضلوی]] بود… او را پسری علی نام بود. چون علی درگذشت، از او پسری محمد نام بماند. چون او نیز نماند، پسری ابوطاهر [[فضلویه|فضلوی]] کنیت داشت. جوانی شجاع بود… ابوطاهر به صلح و جنگ به وعد و وعید و فریب و شکیب توانست ملک لرستان در ضبط آورد و چون تمکین و استقرار یافت، هوس استقلال کرد و خود را اتابک خواند و عصیان نمود و کار ان ملک بر او قرار گرفت، در سنهٔ خمسین و خمس مایه. بعد از مدتی درگذشت و پنج پسر یادگار گذاشت: [[هزاراسپ]] و بهمن و عمادالدین پهلوان و نصرة الدین ایلواکوش و قزل. به حکم وصیت و اتفاق برادران.
خط ۳۳:
استان کوه گیلویه و بویر احمد شهرستانهای لنده(طیبی)، بهمئی ، گچساران و دهدشت .
