[[جنبشجنبش دگرگونساز]] یکی از انواع جنبشهای اجتماعی است که هدف آن [[دگرگونی]] فراگیر در [[جامعه]] است. تغییراتی که اعضای این جنبشها در پی آن هستند،دگرگونیهای سریع و عظیم،جامع و فراگیر و همراه با [[خشونت]] است.این جنبشها اغلب به [[انقلاب]] منجر میشود و ساختار [[جامعه]] را تغییر میدهد.
[[جنبشجنبش اصلاحات]] معمولاً هدفهای محدودتری دارد و میخواهد تنها برخی جنبههای [[نظم اجتماعی]] موجود را تغییر دهد. این جنبش به انواع ویژهای از [[نابرابری]] یا بیعدالتی و [[تبعیض]] توجه نشان میدهد.جنبشهای دگرگونساز و اصلاحطلب هر دو خواهان تغییرات در سطح جامعهاند؛تفاوت اصلی این است که جنبشهای اصلاحات یک [[فرآیند اجتماعی]] درازمدت را در برمیگیرد.
''جنبشجنبش رستگاریبخش'' جنبشی است که در صدد نجات افراد از آن شیوههای زندگی است که به نظر آنها فاسدکنندهاست. بسیاری از جنبشهای مذهبی،اگر توجه خود را به رستگاری شخصی معطوف کنند؛ از جنبشهای رستگاریبخش محسوب میشوند. رهبران این جنبشها معتقدند رشد معنوی افراد نشانه حقیقی [[ارزش]] آنهاست.
''جنبشجنبش تغییردهنده'' دستهای دیگر از جنبشهای اجتماعی است که با هدف ایجاد تغییر جزئی در [[رسم]]ها،[[عادت]]ها و [[هنجار]]های افراد فعالیت میکند و میخواهد ویژگیهای معینی را تغییر دهد.
خط ۲۸:
== بررسی تاریخی جنبشهای اجتماعی ==
جنبشهای اجتماعی اهمیتی را که در جوامع امروزی به [[فعالگرایی]] در دستیابی به هدفها داده میشود؛منعکس میکنند. برای بررسی جنبشهای اجتماعی، نگرش تاریخی میتواند تأثیرگذار باشد.جنبشهای اجتماعی صرفاً پاسخی غیرعقلانی به اختلافات یا بیعدالتیهای اجتماعی نیستند. آنها در بردارنده دیدگاهها و راهبردهایی هستند که نشان میدهند چگونه میتوان بر این اختلافات و بیعدالتیها چیره شد. جنبشهای اجتماعی را نمیتوان به عنوان شکلهای [[انجمن]] و همکاری درک کرد. جنبشهای اجتماعی در تعارض سنجیده با گروههای دیگر، معمولاً با سازمانهای رسمی و گاهی با جنبشهای رقیب ظهور میکنند. همه جنبشهای اجتماعی منافع یا هدفهایی دارند که به دنبال آن هستند؛ دیدگاهها و عقایدی وجود دارد که جنبشها با آن مخالفاند. دیدگاههای تغییریافته نیز میتواند باعث دگرگونی در جهتگیری جنبشهای اجتماعی شود.جنبشهای اجتماعی باید در زمینه آنچه [[میدانمیدان عمل]] نامیده میشود؛مطالعه گردند. این اصطلاح به [[ارتباطات]] بین جنبش اجتماعی و نیروها یا عواملی اطلاق میگردد که جنبش در برابر آنها قرار گرفتهاست. [[فرآیند]] گفتگوی متقابل که در [[میدان عمل]] وجود دارد، ممکن است به تغییر در شرایطی منجر شود که جنبش در صدد مبارزه با آن بودهاست، اما همچنین ممکن است به ترکیب و یکیشدن دیدگاههای هر دو طرف بیانجامد. در هر حالت، جنبش ممکن است محو شود یا به عنوان یک [[سازمان]] دایمی نهادی شود.