عبدالحسین زرینکوب: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۵۰:
== تاریخ اسلام ==
عبدالحسین زرینکوب در چهار کتاب به بررسی تاریخ اسلام پرداخته که عبارتند از: ''بامداد اسلام''، ''کارنامهٔ اسلام''، ''دو قرن سکوت''
زرینکوب کتاب ''[[دو قرن سکوت]]'' را در مورد حوادث و اوضاع تاریخیِ ایران در دو سدهٔ نخست اسلام (از حملهٔ عرب تا ظهور دولت طاهریان) نگاشته و در سال ۱۳۳۶ در چاپ دوم کتاب بسیاری از مطالب کتاب که به گفتهٔ خودش، ناشی از ''خامی و تعصب'' او بوده، را حذف کردهاست.<ref>عبدالحسین زرینکوب در مقدمه چاپ دوم، مطالب محذوف را ناشی از خامی و تعصب خود دانستهاست. در مقدمه چاپ دوم کتاب «دو قرن سکوت» (ص ۱۹–۲۰) نوشتهاست: «در جایی که سخن از حقیقت جویی است چه ضرورت دارد که من بیهوده از آنچه سابق به خطا پنداشتهام دفاع کنم و عبث لحاج و عناد ناروا ورزم؟ از این رو، درین فرصتی که برای تجدید نظر پیش آمد، قلم برداشتم و در کتاب خویش برهرچه مشکوک و تاریک و نادرست بود، خط بطلان کشیدم. بسیاری از این موارد مشکوک و تاریک جاهایی بود که من در آن روزگار گذشته، نمیدانم از خامی یا تعصب، نتوانسته بودم به عیب و گناه و شکست ایران به درست اعتراف کنم. در آن روزگاران، چنان روح من از شور و حماسه لبریز بود که هرچه پاک و حق و مینوی بود از آن ایران میدانستم و هرچه را از آن ایران ـ ایران باستانی را میگویم ـ نبود، زشت و پست و نادرست میشمردم. در سالهایی که پس از نشر آن کتاب بر من گذشت و در آن مدت، دمی از کار و اندیشه و در باب همین دوره از تاریخ ایران، غافل نبودم، در این رأی ناروای من چنانکه شایستهاست، خللی افتاد. خطای این گمان را ـ که صاحب نظران از آن غافل نبودند ـ دریافتم و درین فرصتی که برای تجدید نظر در کتاب سابق دست آمد لازم دیدم که آن گمان خطای تعصب آمیز را جبران کنم.»</ref> در فصل اول کتاب ''تاریخ ایران بعد از اسلام''، زرین کوب لحن ''دو قرن سکوت'' را غیرواقعبینانه و دور از معیارهای پژوهش میخواند.<ref>به فصل اول کتاب ''تاریخ ایران بعد از اسلام'' (عنوان فصل: در باب مآخذ و نقد آنها) رجوع شود. وی «لحن نامساعد…» خودش را در مورد اعراب نقد کرده و مینویسد «... همین لحن تا حدی در کتاب مازیار مجتبی مینوی و بیشتر در طی مقالات ذبیحالله صفا راجع به رؤساء نهضتهای ضدعرب و هم در مقاله و کتاب سعید نفیسی راجع به بابک خرمدین و در رساله عبداللهبن مقفع تألیف مرحوم عباس اقبال و در کتاب [[دو قرن سکوت]] اثر نویسنده این سطور نیز در تجلّی است. در همه این آثار لحنی نامساعد و آمیخته به نیش و طعنه در حق اعراب بهکار رفتهاست که البته شایسته بیان مورخ نیست». (تاریخ ایران بعد از اسلام، تألیف دکتر عبدالحسین زرینکوب، چاپ ۱۳۵۵، انتشارات امیرکبیر، ص۱۵۰)</ref> در مصاحبهای که [[عطا آیتی]] دو سال قبل از درگذشت زرینکوب با او داشت، زرینکوب در پاسخ به سؤال "کدامیک از آثار خودتان را بیشتر دوست دارید؟" کتاب ''دو قرن سکوت'' را نام برد.<ref name="ReferenceA"/>
|