استخوان پس‌سری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
ماني (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵:
| FMA = ۵۲۷۳۵
}}
'''استخوان پس‌سری''' یا استخوان اکسیپیتالاُکسیپیتال (به انگلیسی: Occipital bone) استخوان لوزی‌شکل است که در قسمت پسین (خلفی) زیرین کاسه سر قرار گرفته و قاعده [[جمجمه]] را تشکیل می‌دهد. این استخوان سومین استخوان سر به‌شمار می‌آید و در قسمت پشت و بخشی از کف جمجمه قرار دارد و تمام قسمت پس‌سری را ساخته و از سه قسمت اصلی تشکیل شده‌است.
 
این استخوان در سر سوراخ بیضی‌شکل را احاطه می‌کند که از طریق آن حفره جمجمه‌ای خلفی با [[مجرای مهره‌ای]] ارتباط دارد. این استخوان دارای یک صدف است که ۴ تا حفره دارد، دو حفره پایینی با نیمکره‌های مخچه مجاور بوده و دو حفره بالایی با نیم‌کره‌های [[مخچه]] مجاور بوده و دو حفره بالایی با نیم‌کره‌های مغز مجاور هستند. در طرفین سوراخ بیضی توده‌های طرفی وجود دارد که دارای کانال زیرزبانی است که [[عصب زیرزبانی]] از آن عبور می‌کند.
خط ۲۵:
== بخش‌ها ==
استخوان پس‌سری از سه بخش و یک سوراخ بزرگ تشکیل شده‌است. بخش‌های پس‌سری عبارتند از:
# [[بخش صدفی استخوان پس‌سری|بخش صدفی]] <sup>Squamous</sup>: که خود شامل چهار بخش است:
## برجستگی پس‌سری بیرونی <sup>External occipital protubrance</sup>،
## ستیغ پس‌سری بیرونی: <sup>External occipital crest</sup>T
## خط پس‌گردنی بالایی و خط پس‌گردنی پایینی <sup>Nuchal lines</sup>
# بخش پایه‌ای (قاعده‌ای، بازالقاعده‌ای) <sup>Basilar </sup> که با استخوان پروانه‌ای مفصل می‌شود.
# بخش‌های کناری <sup>Lateral </sup> یا دو توده طرفی: در سطح تحتی این توده‌ها دو برجستگی به نام لقمه‌های پس‌سری (کوندیل‌های اکسیپیتال) وجود دارد که با مهرهٔ اول گردنی مفصل می‌شوند. استخوان پس‌سری دارای یک برجستگی نسبت حجیم بیضی‌شکل است که در سطح برون‌سری تودهٔ طرفی قرار دارد و محور اصلی آن متمایل به طرف جلو و داخل است و به مهرهٔ اطلس متصل می‌شود و به آن لقمه استخوان پس‌سری می‌گویند. بالای لقمه‌های پس‌سری کانال‌های زیر زبانی قرار دارند، از این کانال‌ها عصب مغزی زیرزبانی یا عصب زوج دوازدهم مغزی، مغز را ترک می‌کند.
 
 
سطر ۳۴ ⟵ ۳۷:
| align = right
| total_width = 620
| header = بخش‌های اصلی استخوان پس‌سری
 
 
| image1 = Squamous part of occipital bone - animation.gif
| alt1 =
| caption1 = بخش صدفی استخوان پس‌سری
 
| image2 = Lateral parts of occipital bone - animation01.gif
| alt2 =
| caption2 = بخش‌های کناری استخوان پس‌سری
 
| image3 = Basilar part of occipital bone - animation02.gif
| alt2 =
| caption3 = بخش پایه‌ای استخوان پس‌سری
 
| footer =
سطر ۵۱ ⟵ ۵۶:
 
{{-}}
 
== سوراخ بزرگ ==
استخوان پس‌سری دارای یک سوراخ بیضی شکل بسیار بزرگ است به نام [[سوراخ بزرگ پس‌سری]] (فورامن مگنوم) که از طریق
آن حفره جمجمه) کرانیال خلفی (با مجرای مهره‌ای در ارتباط است. در واقع این سوراخ ارتباط‌دهندهٔ [[بصل‌النخاع]] و [[نخاع]] به یک دیگر است. در عقب و بالای این سوراخ، یک صفحه استخوانی وسیع و مقعر دیده می‌شود به نام صدف. در جلو سوراخ فوق، یک صفحه استخوانی ضخیم و چهارگوش قرار دارد به نام بخش بازیالر یا قاعده ای. در طرفین سوراخ فوق، قسمت‌های طرفی قرار می‌گیرند.
 
== نمای درون‌سری ==
بخش صدفی:
در سطح درون‌سری عناصر زیر دیده می‌شوند:
# برجستگی درونی پس‌سری: سطح داخلی صدف پس‌سری توسط یک برجستگی مرکزی نامنظم به نام برجستگی پس سری داخلی به چهار حفره پس‌سری تقسیم می‌شوند؛ دو حفره اکسی پیتال تحتانی چهار گوشند و با نیم کره‌های مخچه مجاورند و دو حفره پس‌سری فوقانی سه گوشند و با لوب‌های پس‌سری نیم‌کره‌های مغزی مجاورت دارند.
# قسمتی از ناودان سینوس پیکانی (سهمی، ساجیتال) فوقانی:
از برجستگی پس‌سری داخلی به سمت زاویه فوقانی یک ناودان عریض با لبه‌های برجسته امتداد دارد به نام ناودان سینوس سهمی فوقانی که قسمت خلفی [[داس مغزی]] به لبه‌های آن می‌چسبد.
# ستیغ پس‌سری درونی:
از برجستگی پس‌سری داخلی یک ستیغ برجسته دیگر به سمت سوراخ بزرگ فرود می‌آید به نام ستیغ پس‌سری داخلی که قبل از رسیدن به سوراه بزرگ دو شاخه می‌شود. روی این ستیغ، [[داس مخچه]] می‌چسبد.
# ناودان سینوسی عرضی:
از طرفین برجستگی پس‌سری درونی، دو ناودان وسیع به صورت عرضی به سمت زوایای طرفی امتداد می‌یابد به نام سینوس ساجیتال عرضی. به لبه‌های این دو ناودان عرضی، [[چادر مخچه]] می‌چسبد.
 
== نمای برون‌سری ==
سطح برون‌سری (خارجی) دارای نشانه‌های زیر است:
#: برجستگی بیرونی پس‌سری:
منطبق بر برجستگی پس‌سری داخلی است. برجستگی آن چندان واضح نیست چون جمجمه رو به بیرون تحدب دارد. برجسته‌ترین نقطه آن [[برجستگی بیرونی پس‌سری|تهِ سر]] <sup>inion</sup> نامیده می‌شود.
#: ستیغ پس‌سری بیرونی پس‌سری:
از برجستگی پس‌سری خارجی شروع شده و تا لبه خلفی سوراخ بزرگ کشیده می‌شود که محل اتصال رباط پس گردنی می‌باشد.
#: خطوط پس‌گردنی: در دو سوی ستیغ نام برده شده و کمی بالاتر از برجستگی پس‌سری بیرونی، سه خط در هر طرف دیده می‌شود. به خطی که از بقیه بالاتر است «بالاترین خط بالایی پس‌گردنی» گویند و به دوتای باقیمانده که در طرفین ستیغ قرار دارند به ترتیب خطوط پس‌گردنی بالایی و پایینی می‌گویند که این خطوط محل اتصال [[رباط پس‌گردنی]] می‌باشند که از رباط‌های مهم است.
 
{{-}}
سطر ۸۰ ⟵ ۷۰:
| total_width = 620
 
| image1 = SquamousExternal partoccipital ofprotuberance occipital- boneclose-up - animationanimation2.gif
| alt1 =
| caption1 = بخشبرجستگی صدفیبیرونی استخوانپس‌سری ([[برجستگی بیرونی پس‌سری|تهِ سر]])
 
| image2 = External occipital crest.jpg
 
| image2 = Occipital condyle - animation09.gif
| alt2 =
| caption2 = لقمه‌هایستیغ (کوندیل‌های)بیرونی پس‌سری
 
| image3 = ExternalSuperior occipitalnuchal protuberance - close-up - animation2line.gifPNG
| alt2 =
| caption3 = خط بالایی پس‌گردنی
| caption3 = برجستگی بیرونی پس‌سری ([[برجستگی بیرونی پس‌سری|تهِ سر]])
 
| footer =
سطر ۹۶ ⟵ ۸۷:
 
{{-}}
 
== نمای درون‌سری ==
بخش صدفی:
در سطح درون‌سری عناصر زیر دیده می‌شوند:
# برجستگی درونی پس‌سری: سطح داخلی صدف پس‌سری توسط یک برجستگی مرکزی نامنظم به نام برجستگی پس سری داخلی به چهار حفره پس‌سری تقسیم می‌شوند؛ دو حفره اکسی پیتال تحتانی چهار گوشند و با نیم کره‌های مخچه مجاورند و دو حفره پس‌سری فوقانی سه گوشند و با لوب‌های پس‌سری نیم‌کره‌های مغزی مجاورت دارند.
# قسمتی از ناودان سینوس پیکانی (سهمی، ساجیتال) فوقانی:
از برجستگی پس‌سری داخلی به سمت زاویه فوقانی یک ناودان عریض با لبه‌های برجسته امتداد دارد به نام ناودان سینوس سهمی فوقانی که قسمت خلفی [[داس مغزی]] به لبه‌های آن می‌چسبد.
# ستیغ پس‌سری درونی:
از برجستگی پس‌سری داخلی یک ستیغ برجسته دیگر به سمت سوراخ بزرگ فرود می‌آید به نام ستیغ پس‌سری داخلی که قبل از رسیدن به سوراه بزرگ دو شاخه می‌شود. روی این ستیغ، [[داس مخچه]] می‌چسبد.
# ناودان سینوسی عرضی:
از طرفین برجستگی پس‌سری درونی، دو ناودان وسیع به صورت عرضی به سمت زوایای طرفی امتداد می‌یابد به نام سینوس ساجیتال عرضی. به لبه‌های این دو ناودان عرضی، [[چادر مخچه]] می‌چسبد.
 
== سوراخ بزرگ ==
استخوان پس‌سری دارای یک سوراخ بیضی شکل بسیار بزرگ است به نام [[سوراخ بزرگ پس‌سری]] (فورامن مگنوم) که از طریق
آن حفره جمجمه) کرانیال خلفی (با مجرای مهره‌ای در ارتباط است. در واقع این سوراخ ارتباط‌دهندهٔ [[بصل‌النخاع]] و [[نخاع]] به یک دیگر است. در عقب و بالای این سوراخ، یک صفحه استخوانی وسیع و مقعر دیده می‌شود به نام صدف. در جلو سوراخ فوق، یک صفحه استخوانی ضخیم و چهارگوش قرار دارد به نام بخش بازیالر یا قاعده ای. در طرفین سوراخ فوق، قسمت‌های طرفی قرار می‌گیرند.
 
 
== کناره‌ها ==