نماز (یهودیت): تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ربات: حذف فاصله مجازی زائد |
جز ربات: حذف نویسهٔ مخفی lrm; ویرایش جزئی |
||
خط ۱:
{{ویکی}}
{{یهودیت}}
'''نماز در یهودیت''' (در [[عبری]]: ''تفیلا'' '''תפלות''') و در جمع ''تفیلیم'' یا ''تفیلوت''
یهودیان معمولا در هر روز سه نماز می خوانند و در روز [[شبات]] و سایر روزهای مقدس فرقه‌های ارتدکس و محافظه کار یک نماز اضافی هم به نام [[موساف]] خوانده می‌شود. نماز پنجمی هم به نام [[نئیلا]] وجود دارد که اکنون تنها در [[یوم کیپور]] دهمین روز از ماه [[تیشری]] که اوایل پاییز است خوانده می‌شود.می توان نماز را فرادی یا به جماعت یا به همراه [[منیان]] خواند. مثل نماز اسلامی در یهودیت هم [[نماز جماعت]] ارجح است و بخش‌هایی هم دارد که جز در جماعت اجرا نمی‌شود.
خط ۲۲:
در [[تلمود]] (ماسخت براخوت 26ب) دو دلیلی برای سه گانه بودن نماز می‌آورد:
# هر نماز برابر یک قربانی در [[هیکل بت همیقداش]]
# این نمازها یادگاری شاه پدران سه گانه هستند که طبق تورات [[ابراهیم]] صبح‌ها [[اسحق]] عصرها و [[یعقوب]] شب‌ها نماز می‌خواندند اما حتی با تکیه بر این نظر زمان خواندن نمازها و نماز موساف هم بر اساس نظر قبلی تدوین و تشریع شده‌است.
خط ۴۰:
[[میمونید]](میشنه تورا 1:4) می‌گوید یهودیان تا قبل از تبعید بابلی نمازها را خودشان ترکیب می‌کردند و می‌ساختند و ادا می‌نمودند. اما بعد از تبعید دانایان سنهدرین نتیجه گرفتند که دیگر افراد نمی‌توانند خودشون نماز بسازند لذا ن‌ها سیدور از جمله امیدا را تهیه کرده و نوشتند.
زبان این بخش‌ها به وضوح متعلق به دوران هیکل دوم است اما اصطلاحات تورایی هم در آن یافت می‌شود و بر اساس فتوای ربایان در نماز نباید اصطلاح میشنایی یا ربایی جز آن چه در [[میشنا]] آمده وجود داشته باشد. شرف دو هزار سال گذشته بین فرق مختلف یهودیت تفاوت‌های جزئی بسیاری در نحوهٔ نماز گزاردنشان به وجود آمده‌است و هر فرقه‌ای نوساخ یا متون عملی و عبادی
[[هلاخا]] می‌گوید تمام نمازهای فرادی و جماعت باید به هر زبانی که نمازگزار می‌فهمد خوانده شود با این حال سنت بسیاری کنست‌های ارتدوکس اشکنازی زبان [[عبری]] -عبری اشکنازی- را برای نمازهایشان ترجیح می‌دهند باستثنای برخی نمازها مثل کادیش که از ابتدا به زبان آرامی خوانده می‌شده‌است و مواعظ که به زبان محلی صورت می‌گیرد. ارتدوکس‌های سفاردی زبان لادینو یا پرتقالی و کنست‌های محافظه کار و اصلاح طلب هم زبان محلی را را به کار می‌برند.
خط ۶۸:
یهودیان اسپانیا و ایتالیا مینخا را با ایهٔ پنج مزمور هشتاد و چهار و کوربانوت ایات یک تا هشت از باب بیست و هشت سفر اعداد شروع می‌کنند و با پیتوم هاکتورت ادامه می‌دهند. بخش آغازین با ایات سه و چهار ملاکی شروع می‌شود اشکنازهای غربی تنها کوربانوت را می‌خوانند.
آشری شامل ایهٔ پنج باب هشتاد و چهار مزامیر و کل مزمور صد و چهل و پنج خوانده می‌شود و بلافاصله پس از آن خاتزی کادیش -کادیش تا نیمه-و شمونه اسره یا به جای آن امیدا
در تیشعه بآو که نهم ماه آب و زمان روزهٔ سالیانه‌است برای خواندن مینخا تلیت و تفیلین پوشیده می‌شود و امام جماعت هم در زمان نماز و در طول ایام روزه باید تلیت بر سر و تن کند.
خط ۸۴:
=== جمعه شب ===
نماز شبات هنگام جمعه شب با مینخا شروع می‌شود و در بعضی فرق غزل غزل‌ها خوانده می‌شود که کوچک ترین کتاب توراست و 117 ایه بیشتر ندارد
کابالات شبات با خواندن مزمور 29 -که اشاره به پذیرش الزامات شبت دارد- و بعد مزمور 93 به پایان می‌رسد. بسیاری گروه‌ها قسمتی را برای مطالعه در این مقام در نظر می‌گیرند مثل بامه مادلیکنی یا امار ریبی العازار و بعد از ان هم که زمان خواندن معاریو است برخی گروه‌ها می‌گویند ان مطالعات زمانش بعد از ادای معاریو است در بعضی گروه‌ها هم در اینجا خواندن قسمتی از زهر را تجویز می‌کنند که مجموعه‌ای است از کتب قبالایی.
خط ۱۰۲:
بعد از خواندن تورا س هدعا برای جامعه خوانده می‌شود. دو دعای اولی یکوم پورکان است که در بابل به آرامی ساخته شده‌است و شبیه می‌شبراخ است که پس از آن می‌آید و در مورد خدام کنست است. سفاردیم بخش بزرگی از یکوم پورکان را نمی‌خوانند. سپس در بیشتر کنست‌ها دعایی برای دولت آن کشور، برای صلح و برای کشور اسراییل خوانده می‌شود.
سپس آشری خوانده شده و تورا در کنست می‌گردد و به هخال باز می‌گردد. برخی فرقه‌ها اجازه می‌دهند کودکان تومار تورا را در زمان حرکتش به دور کنست ببوسند.
=== موساف ===
خط ۱۲۵:
در لیبرال ترین اشکال یهودیت ارتدوکس زنان و مردان باید جدا ازهم بنشینند و مخیتزا یا حجابی بین ایشان باشد. یهودیان محافظه کار یا مازورتی و اصلاح طلب و تجدد طلب همه می‌گویند زنان و مردان به صورت مختلط بنشینند.
یهودیان هاردی و مدرن می‌گویند زنان نمی‌تواند امام نماز جماعت باشند اما یهودیان محافظه کار اعتقاد دارند
جناح روشنفکر یهودیت ارتدوکس مدرن در بابا نقش تاریخی و امروزین زنان در کنار متون هلاخایی این سه فرض را مطرح می‌کند:
خط ۱۴۰:
== مراجع ==
{{پانویس}}
== منبع ==
| |||