'''گَرده‌برداری''' یا '''گَرته‌برداری''' نوعی [[وامگیری زبانی]] است که در آن، صورت ترکیبی یا [[اصطلاح عامیانه|اصطلاحات]] زبان دیگری، تجزیه می‌شود و برای هر یک از کلمه‌هایواژگان آن اصطلاح، یک معادلبرابر قرار داده می‌شود و عبارت به زبان وام‌گیرنده [[ترجمه]] می‌شود.<ref>{{Cite journal|last=علاءالدین|first=طباطبایی|date=1387-01-01|title=گرده برداری در واژه سازی|url=https://www.sid.ir/Fa/Journal/ViewPaper.aspx?id=102297|language=Fa|volume=10|issue=339|pages=188–196}}</ref> برای مثال، "«[[آسمان‌خراش]]"» از واژهواژه‌ی [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] "SkycraperSkyscraper" به‌صورت واژه‌های تشکیل‌دهندهٔبرسازنده‌ی آن («[[آسمان]]» "sky" و «خراش‌دهندهخراشنده» "craperscraper") تجزیه کردند و ترکیبساخته «آسمان‌خراش» را به‌جای آن قرارشده دادنداست.
گَرده‌برداری بسیار پنهان‌تر و پیچیده‌تر از [[وامواژه|وامواژه]] (گرفتن عین کلمات از زبان بیگانه، مانند: کامپیوتر، تلفن، شوفاژ و غیره...) است و کمتر مورد توجه ادیبان و حتی زبان‌شناسان قرار گرفته‌است. در گرته‌برداری، برخلاف [[وامواژه|وامواژه]]ها، عین کلمهواژه را از زبان بیگانه نمی‌گیرند، بلکه اصطلاح یا عبارت بیگانه‌ای را اخذ می‌کنند و هر کلمهواژه از آن اصطلاح را به زبان خودی ترجمه می‌کنند و بدین‌ترتیب، آن عبارت بیگانه را با استفاده ازکاربست واژه‌های خودی به‌کاراز نو می‌برندمی‌سازند. در [[زبان فارسی]]، بسیاری از واژه‌ها و اصطلاح‌هایی که به امور و چیزهای جدید و معاصر مربوط هستند و پیش‌تر در زبان فارسی وجود نداشته‌اند، گرته‌برداری از [[زبان‌های اروپا|زبان‌های اروپایی]] (به‌ویژه [[زبان فرانسوی|فرانسوی]]) هستند؛ مانند: آسمان‌خراش، بادام‌زمینی، راه‌آهن و غیره....
البته گرده‌برداریگرته‌برداری محدود به واژه‌ها و اصطلاحات نیست، بلکه حیطهٔگستره‌ی وسیع‌تریپهناورتری داردرا در بر داشته و به [[ترجمه]]، معناکردن، جمله‌سازی، نحوهٔنحوه‌ی نگارش،نگارش و [[نحو]] نیز کشیده می‌شود. مانند آنکه در [[فارسی]] گفته می‌شود: «فناوری‌های نو ''می‌رود'' که چهرهٔچهره‌ی زمین را به‌کلی دگرگون کند.»؛ این نوع نگارش (می‌رود که…) گرده‌برداریگرته‌برداری نحوی از زبان‌های غربی است، که در این مثال باید گفته شود: «فناوری‌های نو نزدیک است که…».
گرده‌برداریگرته‌برداری چندین گونه دارد، که سه گونهٔگونه‌ی آن در ادامه آمده‌استآمده است.
