از مورخان برجسته ایرانی است كه در نیمه اول قرن پنجم هجرى،هجری، در روزگار سلطنت [[عبدالرشید غزنوی]] پسر [[سلطان مسعود غزنوی]]، مىزیستمیزیست. از احوال او اطلاعاتىاطلاعاتی در دست نیست جز این كه منسوب به [[گردیز]] است و آن منطقهاىمنطقهای است در یك منزلىمنزلی [[غزنه]] بر جادهٔ هند. وىوی در [[غزنین]] سكونت داشت و در همین شهر كتاب خود را نوشت. در اواخر زندگىزندگی [[ابوریحان بیرونی]] (درگذشتهٔ ۴۴۰ ه.ق) با او دیدار كرد. اثر برجستهٔ او [[زین الاخبار]] مشهور به [[تاریخ گردیزی]] پیرامون سال [[۴۴۰ (قمری)|۴۴۰ هجری قمری]] نگاشته شدهاست، و مشتمل است بر تاریخ عالم و اسلام از قدیمترین روزگار تا تااندكىتااندكی بعد از ۴۴۰ مقارن با پایان پادشاهی [[مودود غزنوی]]، پسر [[سلطان مسعود غزنوی]]، كه به نثرىنثری پخته نوشته شده است. از مختصات كلام گردیزی رعایت جانب ايجاز، ذكر رئوس حوادث و اجتناب از اطناب و عدم ورود در جزئيات است. با آن كه در كلام گرديزی لغات تازی کم نیست، اما شیوهٔ نگارش او كهنه و نزديك به نثر [[سامانی]] است.