تیانچی: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تیانچی''' ([[زبان چینی|چینی]]: 天啟؛ [[پین‌یین]]: Tiān Qǐ؛ [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]: Tianqi) نام پادشاهى جو یوجیائو (۲۳ دسامبر ۱۶۰۵ - ۳۰ سپتامبر ۱۶۲۷)، پانزدهمین امپراتور [[امپراتوری مینگ|دودمان مینگ]] بود. او همچنین نخستيننخستین فرزند امپراتور [[تایچانگ]] و برادر بزرگ امپراتور [[چونگ‌جن]] بود.

در ۱۶۲۰ امپراتور تایچانگ درگذشت و پسر بزرگش جو یوجیائو که ۱۵ سال بیشتر نداشت با عنوان امپراتور تیانچی بر تخت سلطنت نشست. جو يوجيائویوجیائو دچار اختلال در يادگيرییادگیری بود و به همينهمین دليلدلیل کم سواد مانده بود<ref> John W. Dardess. ''[http://books.google.com/books?id=_IvdqBBoByAC&pg=PA37&lpg=PA37&dq=tianqi+learning+disability&source=bl&ots=5HG7ePs2gj&sig=pYxx8V9vqRjwIzwVDCJxsS3wWrc&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=2&ct=result#PPA37,M1 Blood and History in China]''. USA: University of Hawaii Press, 2002, ISBN 0-8248-2516-0. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۰۸).</ref>. مردم به خاطر احترام به امپراتور مى‌گفتند که او آنقدر وقت نداشته است تا خواندن و نوشتن را بياموزدبیاموزد<ref>{{یادکرد وب

}}</ref>. همينهمین امر سبب شده بود تا امپراتور جوان علاقه‌ای به کشورداری نداشته باشد و ادارهٔ امور تمام کشور را به خواجهٔ اعظم [[وی جونگ‌شیان]] و دايهٔدایهٔ خود [[بانو که]] بسپارد و خود سرگرم کار مورد علاقه‌اش - [[درودگری]] - شود<ref>Richard Von Glahn. ''[http://books.google.com/books?id=4MavAeuARxIC&pg=PA175&dq=tianqi+carpentry&ei=t0sQSY7RI4_gswPwh_nSDg#PPA175,M1 Fountain of Fortune]''. USA: University of California Press, 1996, ISBN 0-520-20408-5. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۰۸).</ref>.

از آنجا که تمام قدرت به وی جونگ‌شيانجونگ‌شیان و بانو که سپرده شده بود، آندو شروع به گماردن افراد مورد اعتماد خود در پست‌های مهم و از ميانمیان برداشتن وزرای مخالف خود کردند. حتی بانو که برای اينکهاینکه قدرت بيشتریبیشتری داشته باشد اقدام به زندانی کردن زنان امپراتور نمود و آنقدر به آنها گرسنگی داد تا جان سپردند<ref>{{یادکرد-ویکی

}}</ref>. سپس ميزانمیزان دريافتدریافت مالياتمالیات از مردم افزايشافزایش يافتیافت و اگر کسی می‌خواست موقعيتموقعیت خود را حفط نمايدنماید بايدباید رشوه‌های سنگينیسنگینی را می‌پرداخت و هر کس نيزنیز که اعتراض و يایا مخالفت می‌نمود، دستگير،دستگیر، زندانی و تا سر حد مرگ شکنجه می‌شد

<ref>Adeline Yen Mah. ''[http://books.google.com/books?id=5WhXNwpVPIEC&pg=PA171&lpg=PA171&dq=Tianqi+reign+of+terror&source=web&ots=n1ppwlb8L3&sig=2yr2Es6t6PDjSUuJSzTsHVHSs5E&hl=en&sa=X&oi=book_result&resnum=5&ct=result#PPA171,M1 China: Land of Dragons and Emperors]''. Allen & Unwin, 2008, ISBN 1-74175-467-4. Google Books, (بازبینی به تاریخ ۳ نوامبر ۲۰۰۸).</ref>. در ايناین شرايطشرایط گروهى از پيروانپیروان مکتب [[کنفوسیوس]] که با نام [[جنبش دونگلین]] شناخته مى‌شدند و شمارى از پيروانشانپیروانشان از صاحب‌منصبان دربار بودند نگرانى خود را نسبت به اوضاع سياسىسیاسى کشور اعلام داشتند ولى نتيجه‌اشنتیجه‌اش دستگيرىدستگیرى و اعدام رهبران گروه، ويران‌سازىویران‌سازى مؤسسات مربوط به آنها<ref>{{یادکرد وب

}}</ref> و پاکسازی پيروانشانپیروانشان از پست‌های دولتی با حکم امپراتور بود<ref>{{یادکرد وب

. شرايطشرایط زندگی در ايناین مدت روزبروز بدتر می‌شد و شورش‌های مردمی زيادیزیادی عليهعلیه امپراتور تيانچیتیانچی صورت پذيرفتپذیرفت.

== پايانپایان سلطنت ==

امپراتور تيانچیتیانچی در ۳۰ سپتامبر ۱۶۲۷ ناگهان درگذشت و چون هيچهیچ وارثی نداشت، برادر کوچکترش [[چونگ‌جن|جو یوجیان]] به مقام امپراتوری رسيدرسید و به عمر دولت وحشت پايانپایان داد<ref>{{یادکرد وب

}}</ref>. تيانچیتیانچی با نام شی‌زونگ (熹宗) در مقبره سلطنتی به خاک سپرده شد و نام پس از مرگ امپراتور جه (کامل: Da Tian Chan Dao Dun Xiao Du You Zhang Wen Xiang Wu Jing Mu Zhuang Qin Zhe) به او داده شد<ref>{{یادکرد-ویکی