تماشاخانه سنگلج: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Blacksmith~fawiki (بحث | مشارکت‌ها)
صفحه‌ای جدید حاوی '= تماشاخانه سنگلج = تماشاخانه سنگلج حدود سا‌ل‌هاي 1340 با زيربنايي به مساحت 1034 مت...' ایجاد کرد
 
Blacksmith~fawiki (بحث | مشارکت‌ها)
خط ۱:
= تماشاخانه سنگلج =
تماشاخانه سنگلجسنگِلَج حدود سا‌ل‌هاي 1340 با زيربنايي به مساحت 1034 مترمربع در محله قديمي و در كنار باغ قديمي ‌سنگلج كه امروز آنرا با نام [[پارك‌ شهر]] مي‌شناسيم بنا شده است. زمين اين مجموعه توسط يك بانوي نيك‌خواه و به منظور ساخت تئاتر به شهرداري پايتخت اهدا شده بود كه توسط مهندس «بابائيان»، مجري و پيمانكار تالار وحدت، بناي آن ساخته شد و پس از تكميل و اتمام عمليات ساختماني به وزارت فرهنگ و هنر وقت واگذار گرديد. اين مجموعه با نام «25 شهريور» از مهرماه 1344 همزمان با آغاز اولين جشنواره‌‌ي نمايش‌هاي ايراني افتتاح شد و كار خود را رسماً آغاز كرد.
تماشاخانه سنگلج در زمان خود به لحاظ فني و تجهيزات نور و صدا و حتي آكوستيك سالن در نوع خود بي‌نظير بوده است. وجود امكانات صحنه‌اي از قبيل سن‌گردان دستي، ميله‌هاي بالا برنده پرده و دكور و... اين سالن را نسبت به سالن‌هاي موجود آن زمان در موقعيتي برتر قرار داد.
 
در اين سالها گروه هنر ملي به سرپرستي «عباس جوانمرد» در سنگلج استقرار يافت و 5 گروه ديگر بنامهاي «گروه تئاتر ميترا»، «گروه تئاتر امروز»، «گروه تئاتر شهر»، «گروه تئاتر جوان» و «گروه تئاتر مردم» كه وابسته به اداره هنرهاي دراماتيك بودند. برنامه‌هاي نمايشي تماشاخانه سنگلج را با كمك مالي وزارت فرهنگ و هنر وقت تأمين مي‌كردند. در واقع براي اولين بار تئاتر حمايتي دولتي شكل گرفت و جمع كثيري از هنرمندان، بازيگران، كارگردانان و طراحان دكور به استخدام دولت در آمده و در اين مجموعه فعاليت خود را آغاز نمودند.
 
كارگرداناني كه در اين گروه‌ها به خلق نمايش پرداختند عبارت بودند از: عباس جوانمرد، جعفروالي، علي نصيريان، داود رشيدي، عزت‌ اله انتظامي، بهرام بيضايي، ركن‌الدين خسروي، محمود استادمحمد و ... كه اكثر اين نمايشنامه‌ها را يا خود ايشان نگاشته بودند يا نمايشنامه‌هايي از اكبر رادي، غلامحسين ساعدي، خليل موحد ديلمقاني، نصرت‌ا... نويدي و ... را به روي صحنه مي‌بردند.
 
اجراي نمايشهاي ايراني و نيز فعاليت گروه هنر ملي در اين مجموعه باعث شد تا از تماشاخانه سنگلج بعنوان خاستگاه تئاتر ملي ياد شود.
 
اين تماشاخانه از بدو تأسيس توسط اداره هنرهاي دراماتيك سرپرستي مي‌شد و شوراي هنري ای بنام شوراي تئاتر متشكل از:
 
عظمت ژانتي، جلال ستاري، علي نصيريان، داود رشيدي، عباس جوانمرد و عزت‌اله انتظامي بر نحوه توليد و ارزشيابي و نيز كار گروه‌ها نظارت كامل داشت.
 
پس از انقلاب اسلامي به دلايل متعدد اجتماعي، فرهنگي و بازنشسته شدن خيل كثيري از هنرمندان در اداره هنرهاي دراماتيك، روال سابق توليد و استقرار گروههاي تئاتر را در اين مجموعه از ميان برد و باعث شد تا اين تئاتر نتواند همچون گذشته به فعاليت خود ادامه دهد بطوري كه در سال 1357 و 1359 اين مجموعه به تعطيلي كشيده شد و فعاليت كلي آن كمرنگ‌تر گرديد. كهنه و فرسوده شدن اين تماشاخانه در گذر زمان و استفاده تك بعدي از اين تئاتر براي به روي صحنه بردن آثار روحوضي و سياه بازي صرف و توجه مردم و گروه‌هاي نمايشي به تئاترشهر، رفته رفته از اعتبار و رونق اين مجموعه كاست. ولي از سال 1385 و پس از بازسازي مجدد و رويكرد جديد در توليد و ارائه آثار نمايشي و حضور هنرمندان مطرح و كارگردانان ارزنده در اين عرصه، تماشاخانه سنگلج توانست جايگاه ارزشمند و روزهاي شكوه و رونق خود را بار ديگر به دست آورد و با توجه به قدمت‌اش در عرصه نمايش‌هاي ايراني و ملي همچنان بعنوان خاستگاه و پايگاه تئاتر ملي پذيراي حضور مردم و هنر جويان مشتاق مي‌باشد.
 
از جمله آثاري كه در اين تماشاخانه (از مهرماه 1344) تاكنون به روي صحنه رفته است مختصراً مي‌توان به نمايشهاي زير اشاره كرد.
 
ـ«امير ارسلان نامدار(1344)»
 
ـ«چوب به دست‌هاي ورزيل (1344)»
 
ـ«كالسكه(1344)»
 
ـ«مجموعه‌ي ايراني»
 
ـ«بهترين باباي دنيا (1344)»
 
ـ«پهلوان اكبر مي‌ميرد (1344)»
 
ـ«بلبل سرگشته ك:علي نصيريان (1344)»
 
ـ«كوروش پسر ماندانا(1344)»
 
ـ«غروب در دياري غريب»
 
ـ«قصه‌ي ماه پنهان ك: عباس جوانمرد(1345)»
 
ـ«روزنة‌آبي ك: شاهين سركيسيان و آربي اوانسيان(1345)»
 
ـ«ميراث و ضيافت(1346)»
 
ـ«آي‌باكلاه، آاي بي كلاه» نوشته‌ي ساعدي به كارگرداني جعفر والي(1347)»
 
ـ«شهر قصه(1347)»
 
ـ«ديكته و زاويه ك: داود رشيدي (1348)»
 
ـ«سلطان مار ك: بهرام بيضايي(1348)»
 
ـ«سرگذشت مرد خسيس ك: خليل موحد ديلمقاني(بهمن‌ماه1349)»
 
ـ«واي بر مغلوب ك: داود رشيدي(1349)»
 
ـ«خسرو شيرين ك: اسماعيل شنگه (1349)»
 
ـ«سنگ و سرنا ك: نصرت پرتوي (1350)»
 
ـ «سگي در خرمن جا ك: عباس جوانمرد(1350)»
 
ـ «آسيد كاظم نوشته محمود استاد محمد (1351)»
 
ـ«محراب ك: هادي اسلامي (1351)»
 
ـ«رستم و سهراب ك: احمد سپاسدار(1352)»
 
ـ«بنگاه تئاترال ن و ك: علي نصيريان(1353)»
 
ـ«لبخند باشكوه آقاي گيل ك: ركن‌الدين خسروي(1353)»
 
ـ«ابراهيم توپچي و آقا بيك ك: ركن‌الدين خسروي(1354)»
 
ـ«ميرزا كمال‌الدين ك: خليل موحد ديلمقاني (1354)»
 
ـ«ساكت ك: جعفر والي (1355)»
 
ـ«مرغ دريايي ك: حميد سمندريان (1355)»
 
ـ نمايش طولاني ك: جعفر والي (1356)»
 
ـ«مرگ بر آمريكا» نوشته‌ي نصرت‌اله نوح به كارگرداني ركن‌الدين خسروي(1358)»
 
ـ«پتك» ك: بهزاد فراهاني(1358)»
 
ـ«گوشه نشينان آلتونا ك: ركن‌الدين خسروي (1358)»
 
ـ«كله گردها و كله نوك تيزها» به كارگرداني ناصر رحماني نژاد(1358)،
 
ـ«وداع» كار گروهي سپاه پاسداران تبريز (1361)»
 
ـ«بازي نامه‌ي قانون» ك: خسرو شكيبايي(1364)»
 
ـ«چشم تنگ ك: داود فتحعلي بيگي(1369)»
 
ـ« فالگوش ك: منيژه محامدي(1381)»
 
ـ«خاطرات هنرپيشه نقش دوم ك: هادي مرزبان (1382)»
 
ـ«اكبرآقا آكتور تياتر ك: اكبر عبدي (1385)»
 
ـ«روياهاي رام نشده ك:سياوش تهمورث(1386)»
 
ـ«خواستگاري ك: سيدعظيم موسوي(1387)»
 
ـ«كوچه عاشقي ك:نصرا... قادري (1388)»
 
ـ«از پشت شيشه‌ها ك: مصطفي عبداللهي(1388)»،
 
ـ«تو چارسو خبري نيست ك: حسن باستاني(1388)» و ... .
 
 
اين مجموعه هم اكنون زير نظر مركز هنرهاي نمايشي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي اداره و تأمين برنامه و اداره مي‌شود.
 
از مديراني كه سرپرستي و اداره اين تئاتر را از بدو تأسيس تاكنون بر عهده داشته‌اند مي‌توان از:
 
دكتر طباطبايي، فرخ ساجدي، سعيد بصيريان، علي حيدري، صديقي نژاد، افشين نژاد، محسن اكبريان، كيوان نخعي، محمود فرهنگ و اتابك نادري نام برد.
[[کاربر:Blacksmith|Blacksmith]] ([[بحث کاربر:Blacksmith|بحث]])